159147De his quæ Virtute Calida dicuntur.
oporteat, medicamenta omnia Hydrotica ſudorem prouocantia;
Diaphoretica, quæ materiam morboſam reſoluentia & diſcutien-
tia pertenuiſſimos corporis meatus occultâ perſpiratione educunt;
Errhina, quę pituitam circa meninges hærentem in nares proli-
ciunt; Ptarmica, quibus ad ſternutamenta irritatur cerebrum; Ve-
ſicantia, quæ cuticulam à cute diuellunt, & in veſicam attol-
lunt; Eſcharotica, quæ cutim adurentia cruſtam inducunt; Cau-
ſtica, quæ etiam carnem aliquando arrodunt; Pſilothra, quæ
pilos ex tirpant, & , ſi cuti diutius adhæreant, eam exulcerant; at-
que huiuſmodi non pauca, quæ inter calida recenſentur, non qui-
dem *Actu*, ſed *Poteſtate*, vbi Cauſas caloris Æquiuocas eſſe reſ-
ponderit, factum ſatis putabit quærenti, Qua ratione effectus il-
li eueniant. At ſi interrogando vrgeas, quomodo calor i le geni-
tus non proximas tantùm particulas afficiat, ſed ad remotas
progrediatur, vix tandem probabile aliquid afferet, niſi in hanc
eandem particularum calidarum perrepentium hypotheſim de-
ueniat.
Diaphoretica, quæ materiam morboſam reſoluentia & diſcutien-
tia pertenuiſſimos corporis meatus occultâ perſpiratione educunt;
Errhina, quę pituitam circa meninges hærentem in nares proli-
ciunt; Ptarmica, quibus ad ſternutamenta irritatur cerebrum; Ve-
ſicantia, quæ cuticulam à cute diuellunt, & in veſicam attol-
lunt; Eſcharotica, quæ cutim adurentia cruſtam inducunt; Cau-
ſtica, quæ etiam carnem aliquando arrodunt; Pſilothra, quæ
pilos ex tirpant, & , ſi cuti diutius adhæreant, eam exulcerant; at-
que huiuſmodi non pauca, quæ inter calida recenſentur, non qui-
dem *Actu*, ſed *Poteſtate*, vbi Cauſas caloris Æquiuocas eſſe reſ-
ponderit, factum ſatis putabit quærenti, Qua ratione effectus il-
li eueniant. At ſi interrogando vrgeas, quomodo calor i le geni-
tus non proximas tantùm particulas afficiat, ſed ad remotas
progrediatur, vix tandem probabile aliquid afferet, niſi in hanc
eandem particularum calidarum perrepentium hypotheſim de-
ueniat.
Maur.
Haud equidem cauſis æquiuocis generatim acceptis li-
tem intendo; res enim eſſet inſinitæ quæſtionis: ſed quod ad Ca-
lorem attinet, omnia, quæ incaleſcunt, ab igniculis calefieri exi-
ſtimo in illo corporte comprehenſis, quod virtute calidum dicitur,
non Actu; dicitur autem calidum virtute, non quia igniculis ca-
reat, ſed quia illi ita à reliquis particulis cohibiti, vt pro ſuo in-
genio agitari nequeant, ſenſum non mouent, mouebunt autem il-
lico, ac libertate donati ſe agitare valebunt: atque adeò idem eſt
calefaciendi modus, videlicet per immiſſionem igniculorum, ſiuè
quid Re, ſiuè Poteſtate calidum dicatur.
tem intendo; res enim eſſet inſinitæ quæſtionis: ſed quod ad Ca-
lorem attinet, omnia, quæ incaleſcunt, ab igniculis calefieri exi-
ſtimo in illo corporte comprehenſis, quod virtute calidum dicitur,
non Actu; dicitur autem calidum virtute, non quia igniculis ca-
reat, ſed quia illi ita à reliquis particulis cohibiti, vt pro ſuo in-
genio agitari nequeant, ſenſum non mouent, mouebunt autem il-
lico, ac libertate donati ſe agitare valebunt: atque adeò idem eſt
calefaciendi modus, videlicet per immiſſionem igniculorum, ſiuè
quid Re, ſiuè Poteſtate calidum dicatur.
Grad.
An corporibus, quibus caloris poteſtatem attribuimus,
ita igniculos Natura ingenuit, quemadmodum ſilicibus & chaly-
bi ſemina flammæ inſeruit? Nullus enim dubito, quin ignis tan-
quam ex promptuario educatur è venis ſilicis, aut ex chalybis po-
ris, aut ex vtroque, quando ex eorum colliſione excitantur ſcin-
tillæ. Neque mihi quiſquam perſuadeat ex attrito aëre ignem gi-
gni, cum non rarò emicantes ſcintillæ ſulphur manifeſtè redo-
leant, incluſum vtique in ſaxi viſceribus: quinimmo etiam ex
chryſtallo, ſi chalybe percutiatur, ſcintillas erumpere ſulphu-
reum quid redolentes ſæpiùs deprehendi; cumque chryſtallus in
hexagonum priſma exurgat, deinde in pyramidem
ita igniculos Natura ingenuit, quemadmodum ſilicibus & chaly-
bi ſemina flammæ inſeruit? Nullus enim dubito, quin ignis tan-
quam ex promptuario educatur è venis ſilicis, aut ex chalybis po-
ris, aut ex vtroque, quando ex eorum colliſione excitantur ſcin-
tillæ. Neque mihi quiſquam perſuadeat ex attrito aëre ignem gi-
gni, cum non rarò emicantes ſcintillæ ſulphur manifeſtè redo-
leant, incluſum vtique in ſaxi viſceribus: quinimmo etiam ex
chryſtallo, ſi chalybe percutiatur, ſcintillas erumpere ſulphu-
reum quid redolentes ſæpiùs deprehendi; cumque chryſtallus in
hexagonum priſma exurgat, deinde in pyramidem