Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N10136" level="2" n="1" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N11397" level="3" n="6" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N113C9">
                <s xml:id="N113CD" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Prime partis" file="0016" n="16"/>
                et ſic cõſequenter / vt capite quarto oſtenſum eſt: de­
                  <lb/>
                bet ꝓ prima parte capi exceſſus quo maior quan-
                  <lb/>
                titas excedit minorem ita  reſiduum a prima ſit
                  <lb/>
                minor quantitas et totum corpus ſit maior quan-
                  <lb/>
                titas talis proportionis. </s>
                <s xml:id="N113E5" xml:space="preserve">Probatur hec cõcluſio
                  <lb/>
                ex precedenti / quoniam totū corpus diuiſum pro-
                  <lb/>
                portiõe aliqua irrationali ſe debet habere ad ag­
                  <lb/>
                gregatum ex omnibus ſequentibus primam tali
                  <lb/>
                diuiſione: in ea proportione qua ipſum corpus di­
                  <lb/>
                uiditur: igitur oportet /  totum corpus ſe habeat
                  <lb/>
                vt maior quantitas talis proportionis: et aggre-
                  <lb/>
                gatum ex omnibus ſequentibus primam vt minor
                  <lb/>
                quantitas: et per conſequens exceſſus / quo totum
                  <lb/>
                corpus excedit aggregatum ex omnibus ſequen-
                  <lb/>
                tibus primã erit prima pars proportionalis tali
                  <lb/>
                proportione. </s>
                <s xml:id="N113FE" xml:space="preserve">Patet conſequentia / quia reſiduum
                  <lb/>
                eſt aggregatū ex omnibus aliis a prima: ille igit̄̄
                  <lb/>
                exceſſus erit prima / quod fuit probandū.
                  <note position="left" xlink:href="note-0016-01a" xlink:label="note-0016-01" xml:id="N114DE" xml:space="preserve">Primuꝫ
                    <lb/>
                  correlari­
                    <lb/>
                  um.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1140A" xml:space="preserve">¶ Ex hac
                  <lb/>
                concluſione ſequitur primo /  ad diuidendum cor­
                  <lb/>
                pus proportione irrationali diametri ad coſtam
                  <lb/>
                oportet / pro prima parte proportionali capere ex­
                  <lb/>
                ceſſum quo diameter excedit coſtam: et pro ſecūda
                  <lb/>
                capere etiam exceſſum / quo illa coſta cum eſt dia-
                  <lb/>
                meter quadrati excedit coſtam illius quadrati / et
                  <lb/>
                ſic conſequenter: et addandam primã partem pro­
                  <lb/>
                portionale proportionis irrationalis / que eſt ag-
                  <lb/>
                gregati ex coſta et medietate exceſſus diametri ad
                  <lb/>
                ipſam coſtam capiatur pro prima parte propor-
                  <lb/>
                tionali illa medietas exceſſus: et pro ſecūda parte
                  <lb/>
                proportiõali capiatur tanta pars reſidui ad quã
                  <lb/>
                prima habeat illam proportionem / que eſt totius
                  <lb/>
                corporis ad aggregatum ex omnibus ſequen-
                  <lb/>
                tibus primam: et iterum in reſiduo a prima parte
                  <lb/>
                et ſecunda, pro tertia parte capiatur tanta pars
                  <lb/>
                ad quam ſecunda habeat illam proportionē quã
                  <lb/>
                prima habet ad ipſam: et ſic cõſequenter. </s>
                <s xml:id="N11431" xml:space="preserve">Et ſimili
                  <lb/>
                modo operandum eſſet / ſi diuideretur corpus pro­
                  <lb/>
                portione irrationali / que eſt aggregati ex coſta et
                  <lb/>
                q̈rta parte, vel octaua, vel decimaſexta exceſſus / q̇
                  <lb/>
                diameter excedit coſtã ad ipſã coſtã. </s>
                <s xml:id="N1143C" xml:space="preserve">Ptꝫ correla-
                  <lb/>
                riū ex cõcluſione addita ſuppoſitiõe ſecunda pre­
                  <lb/>
                cedētis capitis: ille enim partes infinite continue
                  <lb/>
                ſe habent in proportione diuiſionis et totum ab-
                  <lb/>
                ſoluūt.
                  <note position="left" xlink:href="note-0016-02a" xlink:label="note-0016-02" xml:id="N114E8" xml:space="preserve">Secūduꝫ
                    <lb/>
                  correlar̄.</note>
                </s>
                <s xml:id="N1144C" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſecundo /  diuiſo corpore per
                  <lb/>
                partes proportionales proportione irrationali /
                  <lb/>
                que eſt diametri ad coſtam: omnes partes impa-
                  <lb/>
                res continuo ſe habent in proportione dupla: et
                  <lb/>
                omnes pares ſimiliter: et oēs due inter quas me-
                  <lb/>
                diant due ſe habent continuo in proportione ſex-
                  <lb/>
                quialtera ad duplam: et omnes inter quas mediãt
                  <lb/>
                tres ſe habent in proportione quadrupla: et ſic cõ­
                  <lb/>
                ſequenter. </s>
                <s xml:id="N1145F" xml:space="preserve">Probatur / quia proportio que eſt pri-
                  <lb/>
                me partis proportionalis ad tertiam componi-
                  <lb/>
                tur ex duabus proportionibus equalibus quarū
                  <lb/>
                vtra eſt medietas duple: ergo ſequitur /  illa eſt
                  <lb/>
                dupla. </s>
                <s xml:id="N1146A" xml:space="preserve">Patet conſequentia: et probatur antece-
                  <lb/>
                dens: quia componitur illa proportio ex propor-
                  <lb/>
                tione prime partis ad ſecundam que eſt medietas
                  <lb/>
                duple: et ex proportione ſecunde ad tertiã que etiã
                  <lb/>
                eſt medietas duple: quoniam proportio diametri
                  <lb/>
                ad coſtã eſt medietas duple: vt patet ex tertia ſup­
                  <lb/>
                poſitione tertii capitꝪ. </s>
                <s xml:id="N11479" xml:space="preserve">Et ſic probabis de quibuſ-
                  <lb/>
                cun duabus partibus paribus īmediatis: et etiã
                  <lb/>
                īparibus. </s>
                <s xml:id="N11480" xml:space="preserve">Sed iam probo partes inter quas me-
                  <lb/>
                diant due ſe habere in proportione ſexquialtera
                  <lb/>
                ad duplam quia proportio inter tales partes cõ-
                  <cb chead="Capitulum ſextū."/>
                ponitur ex proportione prime ad ſecundam: et ſe-
                  <lb/>
                cunde ad tertiam: et tertie ad quartam: ſed pro-
                  <lb/>
                portio prime ad tertiam eſt dupla: vt patet ex pro­
                  <lb/>
                batione precedentis partis: et proportio tertie ad
                  <lb/>
                quartam eſt proportio que eſt medietas duple: vt
                  <lb/>
                conſtat: ergo proportio prime ad quartam con-
                  <lb/>
                tinet duplam et medietateꝫ duple adequate: et per
                  <lb/>
                conſequēs talis proportio que eſt prime ad quar-
                  <lb/>
                tam eſt ſexquialtera ad duplam. </s>
                <s xml:id="N1149A" xml:space="preserve">Patet hec conſe­
                  <lb/>
                quentia ex diffinitione ſexquialtere. </s>
                <s xml:id="N1149F" xml:space="preserve">Et ſic proba-
                  <lb/>
                bis de aliis huiuſcemodi partibus. </s>
                <s xml:id="N114A4" xml:space="preserve">Sed iam ꝓbo
                  <lb/>
                tertiam parteꝫ / quia proportio partiū inter quas
                  <lb/>
                manent tres cuiuſmodi eſt proportio prime par-
                  <lb/>
                tis ad quintaꝫ cõponitur ex duabus duplis: puta
                  <lb/>
                ex proportione que eſt prime ad tertiaꝫ et tertie ad
                  <lb/>
                quintam que ſunt duple: vt patet ex prima parte
                  <lb/>
                huius correlarii: et per conſequens talis propor-
                  <lb/>
                tio prime ad quintam eſt dupla ad duplam cū con­
                  <lb/>
                tineat ipſam duplam bis: et per conſequens qua-
                  <lb/>
                drupla. </s>
                <s xml:id="N114B9" xml:space="preserve">Patet conſequētia ex diffinitione duple
                  <lb/>
                et ſecunda parte. </s>
                <s xml:id="N114BE" xml:space="preserve">Et hoc modo probabis de omni­
                  <lb/>
                bus ſimilibus. </s>
                <s xml:id="N114C3" xml:space="preserve">Patet hoc correlarium ſenſui in fi­
                  <lb/>
                gura ſequēti / in qua prima pars eſt diameter qua­
                  <lb/>
                drati maioris ibidem poſiti: et ſecunda eſt coſta
                  <lb/>
                eiuſdem quadrati: et tertia eſt coſta quadrati ſe-
                  <lb/>
                quentis: et tertia eſt coſta tertii quadrati: et diame­
                  <lb/>
                ter quarti: et quarta eſt coſta quarti quadrati: et
                  <lb/>
                diametri quinti: et quinta eſt coſta ipſius quinti
                  <lb/>
                quadrati: et ſic in infinitum poteris procedere ibi
                  <lb/>
                n. conſpicies /  prime ad tertiã eſt proportio du-
                  <lb/>
                pla et ſecunde ad quartam etiam dupla: et prime
                  <lb/>
                ad quintam eſt quadrupla.</s>
              </p>
              <figure xml:id="N114F0" number="4">
                <image file="0016-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/YHKVZ7B4/figures/0016-01"/>
              </figure>
              <note position="right" xml:id="N114F4" xml:space="preserve">Tertium
                <lb/>
              correlar̄.</note>
              <p xml:id="N114FA">
                <s xml:id="N114FB" xml:space="preserve">¶ Ex quo ſequitur tertio /  in tali diuiſiõe aggre-
                  <lb/>
                gatuꝫ ex oībus īparibus a prima īpari eſt equale
                  <lb/>
                ṗme: et aggregatū ex oībus paribꝰ a ſecunda q̄ eſt
                  <lb/>
                prima par eſt equale ſecunde: et aggregatum ex
                  <lb/>
                oībus imparibus ſe habet ad aggregatum ex om­
                  <lb/>
                nibus paribus in proportione que eſt medietas
                  <lb/>
                duple. </s>
                <s xml:id="N1150A" xml:space="preserve">Probatur prima pars huius correlarii /
                  <lb/>
                quia partes impares continuo ſe habent in pro-
                  <lb/>
                portione dupla / vt patet ex proximo correlario:
                  <lb/>
                igitur reſiduum ex omnibus īparibus ſequētibus
                  <lb/>
                primã imparem eſt equale prime impari. </s>
                <s xml:id="N11515" xml:space="preserve">Patet
                  <lb/>
                conſequentia ex ſecundo correlario tertie conclu-
                  <lb/>
                ſionis quinti capitis. </s>
                <s xml:id="N1151C" xml:space="preserve">Et eodem modo probabis
                  <lb/>
                ſecundam partem. </s>
                <s xml:id="N11521" xml:space="preserve">Sed iam probatur tertia / quo-
                  <lb/>
                niam medietas aggregati ex omnibus impari-
                  <lb/>
                bus ſe habet ad medietatem aggregati ex omni-
                  <lb/>
                bus paribus in proportione que eſt medietas du-
                  <lb/>
                ple: ergo totum aggregatum imparium ſe habet
                  <lb/>
                ad totum aggregatuꝫ parium in proportione du-
                  <lb/>
                pla. </s>
                <s xml:id="N11530" xml:space="preserve">Patet conſequentia / per hanc regulam in
                  <lb/>
                quacun proportione ſe habent partes aliquote
                  <lb/>
                aliquarum quantitatum eiuſdem denominatio-
                  <lb/>
                nis in eadem ſe habent et ille quantitates totales /
                  <lb/>
                et per conſequens in proportione qua ſe habent
                  <lb/>
                due medietates aliquoꝝ in eadē ſe hñt tota illarū
                  <lb/>
                medietatū. </s>
                <s xml:id="N1153F" xml:space="preserve">Sed ꝓbat̄̄ añs / q2 prima pars ꝓporti-
                  <lb/>
                onalis īpar ſe habet ad ṗmã parē: que eſt ſecūda.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N11545" xml:space="preserve"/>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>