Clavius, Christoph - Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Scan	Original
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110
131	111
132	112
133	113
134	114
135	115
136	116
137	117
138	118
139	119
140	120

160140GNOMONICES M R, ſinum complementi diſtantię Solis à meridie K, ita K λ, medietas ſinus altitudinis meridianæ ad
λT, differentiam inter T N, ſinum altitudinis Solis, & rectam λ N, medietatem ſinus altitudinis me-
ridianæ: Sifiat vt ſinus totus adſinum complementi diſtantię Solis à meridie, ita medietas ſinus altitu-

117[Figure 117] dinis meridianæ ad aliud, inuenietur
recta, quæ addita medietati prędi-
ctę, ſi diſtantia à meridie minor eſt
quadrante, vel ab eadem medietate
ablata, ſi maior eſt diſtantia à meri
die quadrante, dabit ſinum altitudi-
nis Solis tempore obſeruationis. Si
1110 autem distantia Solis à meridie qua-
dranti fuerit ęqualis, erit ipſamet
medietas λ N, ſinus altitudinis So
lis tempore obſeruationis. Rurſus
222. vel 4. ſexti quoniam in ſecunda figura, vbi pa-
rallelus totus ſupra Horizontem ex-
tat, & illum non tangit, eſt vt K M,
ſinus totus ad M R, ſinum complemẽ
ti diſtantiæ Solis à meridie K, ita K λ, medietas differentiæ K θ, inter ſinum maioris altitudinis meridia
næ, & ſinum minoris altitudinis meridianæ ad λ T, differentiam inter T N, ſinum altitudinis Solis, &
3320 rectam λ N, compoſitam ex dictamedietate λ θ, ac ſinu θ N, minoris altitudinis meridianæ: Si fiat,
vt ſinus totus ad ſinum complementi diſtantiæ Solis à meridie, ita medietas differentiæ inter ſinum maio-
ris altitudinis meridianę, & ſinum minoris altitudinis meridianæ ad aliud, reperietur recta, quæ ablata
ex recta compoſita ex dicta medietate, ac ſinu minoris altitudinis meridianæ, ſi diſtantia Solis à meridie
fuerit quadrante maior, vel eidem rectæ compoſitæ addita, ſi diſtantia quadrante fuerit minor, dabit ſinũ
altitudinis Solis tempore obſeruationis, Si autem diſtantia quadranti æ qualis extiterit, erit ipſamet re-
cta compoſita ex dicta medietate, & ſinu altitudinis meridianæ minoris, ſinus altitudinis Solis tempore
obſeruationis. Quę omnia ex hiſce duabus appoſitis figuris facile colligi poſſunt.

VICISSIM, ſi fiat, vt K λ, medietas ſinus altitudinis meridianæ in priori figura, vel medietas
rectæ K θ, in poſteriori, quæ differentia eſt inter ſinum maioris altitudinis meridianæ, & ſinum minoris al-
4430 titudinis meridianæ, ad λ T, differentiam inter ſinum altitudinis Solis, & medietatem ſinus altitudinis
meridianæ in priori figura, vel inter ſinum altitudinis Solis, & rectam λ N, quę componitur ex medieta-
te differentiæ inter ſinum maioris altitudinis meridianæ, & ſinum minoris altitudinis meridianæ, atque
ſinu minoris altitudinis meridianæ, vt in poſteriori figura apparet, ita ſinus totus ad aliud, reperietur ſi-
nus complementi diſtantiæ Solis à meridie K. Quod complementum additum quadranti, quando ſinus al-
titudinis Solis minor eſt, quàm recta λ N, hoc eſt, quàm medietas ſinus altitudinis meridianæ in priori
figura, vel quàm recta compoſita ex ſinus minoris altitudinis meridianæ, & medietate differentiæ inter ſi-
num maioris altitudinis meridianæ, & ſinum minoris altitudinis meridianæ in figur a poſteriori, dabit di-
stantiam Solis à meridie, vt in poſteriori figura apparet. Idem vero complementum à quadrante ſublatũ,
quando ſinus altitudinis Solis maior eſt, quàm dicta recta λ N, relinquet diſtantiam Solis à meridie.

SED facilius hęc res conficietur illo modo, quem vltimo loco tractauimus, antequàm problema hoc
propoſitum per triangula ſphærica explicaremus. Nam ſi fiat, vt K M, ſinus totus ad K R, ſinum verſum
diſtantiæ Solis à meridie K, ita K λ, medietas ſinus altitudinis meridianæ in priori figura, vel in poſterio-
ri ita medietas differentiæ inter ſinum maioris altitudinis meridianę, & ſinum minoris altitudinis meri-
dianę, ad aliud, nota euadet K T, differentia inter ſinum maioris altitudinis meridianæ, vel certe in prio-
ri figura ipſius altitudinis meridianę, & ſinum altitudinis Solis quæſitę.

ITEM ſi fiat, vt medietas præ dicta ad differentiam inter ſinum maioris altitudinis meridianæ, vel
certe in priori figura ipſius altitudinis meridianę, & ſinum altitudinis Solis, ita ſinus totus ad aliud, pro-
ueniet ſinus verſus distantiæ Solis à meridie K. Vt ex ĳſdem figuris manifeſtum eſt.

QVOD ſi polus mundi in vertice, ſeu polo Horizontis extiterit, erit in quolibet die Solis alti-
5550 tudo perpetuo æqualis declinationi paralleli, quem tunc Sol deſcribit motu primi mo-
bilis: Quia tunc Aequator idem est, qui Horizon, & paralleli Hori-
zontis à parallelis Solis, vel Aequatoris non diffc-
runt, vt perſpicuum eſt.

FINIS PRIMI LIBRI.

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110
131	111
132	112
133	113
134	114
135	115
136	116
137	117
138	118
139	119
140	120

Scan	Original
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110
131	111
132	112
133	113
134	114
135	115
136	116
137	117
138	118
139	119
140	120

Scan	Original
111	91
112	92
113	93
114	94
115	95
116	96
117	97
118	98
119	99
120	100
121	101
122	102
123	103
124	104
125	105
126	106
127	107
128	108
129	109
130	110
131	111
132	112
133	113
134	114
135	115
136	116
137	117
138	118
139	119
140	120