Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N15AC3">
            <p id="N18C32" type="main">
              <s id="N18C3E">
                <pb pagenum="128" xlink:href="026/01/160.jpg"/>
              nam DF & FN ſunt duplæ MH & & HQ igitur dupla vi motrice opus
                <lb/>
              eſt; </s>
              <s id="N18C48">ſed vires cubi AF ſunt ad vires cubi GI, vt 8. ad 1. partes verò aëris,
                <lb/>
              quas impellit AF, ſunt ad partes aëris, quas impellit GI, vt 4.ad 1. igitur
                <lb/>
              ſi partes aëris mouerentur æquali motu cum ipſis cubis, à quibus mo­
                <lb/>
              uentur; </s>
              <s id="N18C52">certè maior moueretur motu velociori; </s>
              <s id="N18C56">vt autem moueantur par­
                <lb/>
              tes DF duplò velociore motu, quàm partes MH; </s>
              <s id="N18C5C">debent vires, quæ mo­
                <lb/>
              nent DF, eſſe in ratione dupla ad illas, quæ mouent MH, id eſt eo tem­
                <lb/>
              pore, quo vires vt 8.mouebunt mobile vt 4. motu vt 2. vires vt 1.moue­
                <lb/>
              bunt mobile vt 1. motu vt 1. licèt enim ſuperficies aëris EF moueatur
                <lb/>
              deorſum; attamen ab alio aëere inferiore ita repertitur, vt ſurſum verſus
                <lb/>
              FN repellatur. </s>
            </p>
            <p id="N18C6A" type="main">
              <s id="N18C6C">Equidem tota ſuperficies aëris DF, cum pluribus partibus conſtet,
                <lb/>
              non poteſt ſimul tranſire in FN; </s>
              <s id="N18C72">quia pars D antequam perueniat ad F
                <lb/>
              tranſit per medium DF; igitur ſucceſſiuè per mea ad illud ſpatium DF,
                <lb/>
              quo tempore quieſceret globus AF, quod ridiculum eſt. </s>
            </p>
            <p id="N18C7A" type="main">
              <s id="N18C7C">Quare fit neceſſariò aliqua circuitio, & partium aëris commixtio,
                <lb/>
              ſeu conflictus; </s>
              <s id="N18C82">ita vt retroeant pulſæ prius & repercuſſæ; </s>
              <s id="N18C86">non quidem
                <lb/>
              tramite recto, ſed cum aliqua circuitione; </s>
              <s id="N18C8C">quod certè facilè concipi po­
                <lb/>
              teſt, quæ circuitio eò maior eſt, quo latera cuborum ſunt maiora; ita­
                <lb/>
              que cum hæc ſatis fusè videantur eſſe explicata, ſit. </s>
            </p>
            <p id="N18C94" type="main">
              <s id="N18C96">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              112.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N18CA2" type="main">
              <s id="N18CA4">
                <emph type="italics"/>
              Duo cubi eiuſde
                <emph.end type="italics"/>
              m
                <emph type="italics"/>
              materiæ, & diuerſæ grauitatis æquali motu per ſe deſ­
                <lb/>
              cendunt
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N18CB5">probatur, quia licèt ſit maior proportio actiuitatis minus ad
                <lb/>
              ſuam reſiſtentiam, quàm alterius; </s>
              <s id="N18CBB">illud tamen compenſatur; </s>
              <s id="N18CBF">eóque par­
                <lb/>
              tes aëris velociùs moueri debeant iuxta rationem laterum, vt patet ex
                <lb/>
              dictis; </s>
              <s id="N18CC7">vnde neceſſariò ſequitur motus æqualis in vtroque cubo; </s>
              <s id="N18CCB">igitur
                <lb/>
              licèt maioris cubi vires habeant maiorem proportionem ad molem,
                <lb/>
              quæ præcipuum illius motus retardat; </s>
              <s id="N18CD3">tum tamen aër, qui reſiſtit maiori
                <lb/>
              cubo debeat amoueri, vt dictum eſt velociore motu quam aër, qui reſi­
                <lb/>
              ſtit minori, ſitque eadem proportio reſiſtentiæ ratione motus minoris
                <lb/>
              ad maiorem, quæ eſt ratione molis maioris ad minorem; </s>
              <s id="N18CDD">certè ratio
                <lb/>
              compoſita vtriuſquè erit eadem in vtroque cubo; </s>
              <s id="N18CE3">igitur æquè velociter
                <lb/>
              vterque deſcendet: </s>
              <s id="N18CE9">hinc ſatís facilè ſoluitur ratio Galilei, quam multi
                <lb/>
              parum cauti pro demonſtratione venditarunt, ad aliam verò rationem,
                <lb/>
              quam ex minuto puluere ducere videtur, etiam facilè reſponderi poteſt; </s>
              <s id="N18CF1">
                <lb/>
              ideo corpuſcula illa diu fluitare in aëre, tùm quòd minimo ferè tenuis
                <lb/>
              auræ flatu agitentur; </s>
              <s id="N18CF8">ſic pulueris nubes medius ventus agit; </s>
              <s id="N18CFC">quis enim
                <lb/>
              neſcit aëris partes agitari perpetuò; </s>
              <s id="N18D02">immò & aquæ inter ſe miſceri; </s>
              <s id="N18D06">igi­
                <lb/>
              tur ab agitationis veluti impreſſione fluitant illa corpuſcula, cum mini­
                <lb/>
              mus ferè impetus extrinſecus illa commouere poſſit; </s>
              <s id="N18D0E">tùm etiam quòd à
                <lb/>
              filamentis illis, quibus partes aëris implicantur facilè detineantur; ana­
                <lb/>
              logiam habes in lapillo, qui ab araneæ tela intercipitur. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>