Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Table of contents

< >
[71.] De proprietate itẽ nõnullo℞ loco℞ & fontium. # Caput. IIII.
[72.] De aquarum experimentis. # Caput. V.
[73.] De perductionibus & librationibus aquarum & inſtrumentis ad huncvſum. # Caput. VI.
[74.] Quot modis ducantur aquæ. # Caput. VII.
[75.] M. VITR VVII DE AR CHITE CTVR A. LIBER NONVS.
[76.] Platonis inuentum de agro metiendo. # Caput. I.
[77.] Denorma pythagoricum inuentum ex hortogonii trigo ni deformatione. # Caput. II.
[78.] Quomodo portio argenti auro miſta in integro opere depræhen-di diſcerni poſſit. # Caput. III.
[79.] De gnomonicis rationibus ex radiis ſolis per vmbram inuentis & mun do at planetis. # Caput. IIII.
[80.] De ſolis curſu per duodecim ſigna. # Caput. V.
[81.] Deſid eribus quæ ſunt a zodiaco ad ſeptẽtrionem. # Caput, VI.
[82.] Deſyderibus quæ ſunt a zodiaco ad meridiem. # Caput. VII.
[83.] De horologiorum rationibus & vmbris gnomonum æquinoctiali tempore, romæ, & nonnullis aliis locis. # Caput. VIII.
[84.] Dehorologiorum ratione, & vſu, at eorum inuentione, & quibus in-uentoribus. # Caput. IX.
[85.] M. VITR VVII DE MACHINIS LIBER DECIMVS.
[86.] Demachina quid ſit & eius ab organo differentia origine & neceſſitate. # Caput. # I.
[87.] De ædiũ ſacrarũ publicorũ operũ machinationib{us} tractoriis. # Cap. II.
[88.] De diuerſis appel-lationibus machina-rum, & q̈ ratione eri-gantur. # Cap. III.
[89.] Similis ſuperiori machina, cui coloſſicotera tutius cõmitti poſſunt, im-mutata duntaxat ſucula in tympanum. # Caput. IIII.
[90.] Aliud machinæ tractoriæ genus. # Caput. V.
[91.] Ingenioſa cteſiphontis rõ ad grauia onera ducenda. # Cap. VI.
[92.] De inuentione lapicidinæ qua templum dianæ epheſiæ conſtru-ctum eſt. # Caput. VII.
[93.] De porrecto & rotundatione machina℞ ad onerũ leuatiões. # Ca. VIII.
[94.] De organorum ad aquam hauriendam generibus & primum de tympano. # Caput. IX.
[95.] De rotis & tympanis ad molendum farinam. # Caput. X.
[96.] De coclea quæ magnã copiã extollit aquæ: ſed non tã alte. # Cap. XI.
[97.] De cteſibica machina quæ altiſſime extollit a quam. # Cap. XII.
[98.] De hydraulicis machinis quibus organa ꝑficiuntur, # Cap. XIII.
[99.] Qua ratiõe rheda vel naui ve cti peractum iter dimetiamur. # Caput. XIIII.
[100.] De catapultarum & ſcorpionum rationibus. # Cap. XV.
< >
page |< < of 256 > >|
160LIBER in eadẽ redire, quæ de aere naſcerentur item in cœli regiones reuerti ne
interitiones recipere, ſed diſſolutione mutata, in eandẽ recidere, in qua an-
te fuerãt proprietatẽ, Pythagoras vero, Empedocles, Epicarmus, alii phy
ſici &
philoſophi, Hæc principia quatuor eẽ propoſuerũt, aerẽ, ignẽ, aquã,
terram, eorũ interſe coherentes naturali figuratione ex generum diſcri-
minibus efficere qualitates, Animaduertimus vero non ſolum naſcentia ex
his eſſe procreata, ſed etiã res oẽs non ali ſine eorum poteſtate ne creſcere,
nec tueri, Nan corpora ſine ſpiritu redundãtia nõ poſſunt habere vitam,
niſi aer influẽs cũ incremento fecerit auctus &
remiſſiones continenter, Ca-
loris vero ſi non fuerit in corpore iuſta cõparatio, non erit ſpiritus anima-
lis, ne erectio firma, cibi vires non poterunt habere concoctionis tempe
raturam, Item ſi non terreſtri cibo mẽbra corporis alantur, deficiẽtur, &
ita
a terreni principii mixtiõe erũt deſerta.
Animalia vero ſi fuerint ſine humo
ris poteſtate exanguinata &
exucta a principio℞ liquore interareſcent, Igi-
tur diuina mens, quæ proprie neceſſaria eſſent gẽtibus non conſtituit diffi-
3333[Handwritten note 33] cilia &
cara, uti ſunt margaritæ, aurum, argentũ, cætera, quæ nec corpus
nec natura deſiderat, ſed ſine quibus mortalium vita non poteſt eſſe tuta, ef
fudit ad manum parata per omnem mundum, ita ex his ſiquid forte de-
ſit in corpore ſpiritus, ad reſtituẽdum aer aſſignatus, id præſtat.
Apparatus
autem ad auxilia caloris, ſolis impetus &
ignis inuentus, tutiorem efficit vi
tam, item terrenus fructus eſcarum præſtans copias, ſuꝑuacuis deſideratio-
nibus alit &
nutrit animalia paſcendo continenter, Aqua vero non ſolum
potus, ſed infinitas vſui præbẽdo neceſſitates gratas (ꝙ eſt gratuita) præſtat
vtilitates, Ex eo etiam qui ſacerdotia gerunt moribus egyptiorum, oſten-
dunt omnes res e liquoris poteſtate conſiſtere, ita cum hydriam tegunt,
quæ ad templum ædem caſta religione refertur, tunc in terra procumbẽ-
tes manibus ad cœlum ſublatis, inuentionibus gratias agunt diuinæ beni-
gnitatis.
De aquæ inuentionibus. # Caput. I.
Cum ergo & a phyſicis & aphiloſophis & ab ſacerdotibus iudicetur ex po-
teſtate aquæ omnes res conſtare, putaui quoniam in prioribus ſeptem vo-
luminibus rationes ædificiorum ſunt expoſitæ, In hoc oportere de inuẽtio-
nibus aquæ, quaſ habeat in locorum proprietatibus virtutes, quibuſ
rationibus ducatur &
quemadmodum item ea ꝓbetur ſcribere, Eſt enĩ ma
xime neceſſaria &
ad vitam, & ad delectationes, & ad vſum quotidianũ. Ea
autem facilior erit, ſi fontes erunt aperti &
fluentes, Sin autem non proflu-
ent quærenda ſub terra ſunt capita &
colligenda, quæſic erunt ex periunda
vti procumbatur in dentes, antequam ſol exortus fuerit, in locis ꝗbus erit
quærendum, &
in terra mento collocato & fulcto proſpiciantur eæ regio-
nes, Sic enim non errabit excelſius ꝗ̃ oporteat viſus, cum erit ĩmotum men
tum, Sed ad libratam altitudinem in regionibus certa finitione deſignabit.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index