Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Table of figures

< >
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N14816" type="main">
              <s id="N14827">
                <pb pagenum="152" xlink:href="005/01/160.jpg"/>
              quæ à centro ad periferiam tendit, vt illa, quæ ex brachio, &
                <lb/>
              funda conſtituitur in rotatione; tanto velocius mouetur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N14832">Cumque ex maiori velocitate iſtius motus, maior impetus
                <lb/>
              producatur; hinc fit, vt quod funda iacitur, tanquam per
                <lb/>
              velociorem iaculationem, maiorem impetum à funditore
                <lb/>
              recipiat, quàm ſi manu mittatur, longiuſque valde proinde
                <lb/>
              feratur. </s>
              <s id="N1483D">Iactus enim qui manu fit, inquit Ariſtoteles, breuis
                <lb/>
              eſt reſpectu ſcilicet eius, qui funda efficitur. </s>
            </p>
            <p id="N14842" type="main">
              <s id="N14844">Ad primam igitur rationem dubitandi reſponderi poteſt,
                <lb/>
              maiorem, aut minorem comprehenſionem proiecti, parum
                <lb/>
              aut nihil conferre ad vlteriorem eius emiſsionem, ſed po­
                <lb/>
              tius modum comprehendendi diuerſum proportionatum,
                <lb/>
              in quantum ſcilicet ipſa comprehenſio ad commoditatem
                <lb/>
              pertinet iaculandi quaſi artificiosè. </s>
              <s id="N14851">Vt ſi quis teſtam, vel
                <lb/>
              complanatum lapillum eminus proijcere velit, inter pol­
                <lb/>
              licem, & indicem ſupra medium digitum collocat, vt ip­
                <lb/>
              ſo indice incuſſo impetu in latus poſterius, ille per aera, ean­
                <lb/>
              dem poſitionem ſeruando, feratur, qua cum facilius præeun­
                <lb/>
              te acie aerem ſcindat, vlterius quoque pergere valeat. </s>
              <s id="N1485E">Alio­
                <lb/>
              quin ad abſolutam proiecti emiſsionem, ſatis illud com­
                <lb/>
              prehenditur funda,
                <expan abbr="ideoq.">ideoque</expan>
              nihil minor comprehenſio ob­
                <lb/>
              ſtat, quominus funditor longius iaciat, cum hoc ſibi vendi­
                <lb/>
              cet aliunde. </s>
            </p>
            <p id="N1486D" type="main">
              <s id="N1486F">Ad ſecundam reſpondetur, grauitatem inſtrumenti nul­
                <lb/>
              lam, vt plurimum augere difficultatem in latione, aut
                <lb/>
              proiectione ponderis dummodo proportionem quandam
                <lb/>
              habeat cum potentia motrice, vt patere poteſt inductio­
                <lb/>
              ne, tam in vectibus plurimis, ac rotis curruum, quàm in
                <lb/>
              in machinis bellicis, aut venatorijs, quibus miſsilia iaciuntur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N1487D">Quare cum grauitas fundæ, vel nullius momenti in ſe ſit,
                <lb/>
              vel ad ſummum ſit grauitas inſtrumenti, nullam pariter ſu­
                <lb/>
              pra pondus proiecti augere poteſt difficultatem, ad quam
                <lb/>
              ſuperandam maior conatus potentiæ requiratur, minuſque
                <lb/>
              propterea funda, quàm ſola manu, proiectum mittatur. </s>
            </p>
            <p id="N14888" type="main">
              <s id="N1488A">Vna tamen adhuc ſupereſt difficultas, quæ non mediocris
                <lb/>
              eſt momenti; nimirum quo pacto motus circularis, quo </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>