Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
141
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1078
"/>
<
lb
/>
ſit modus vtriuſque diuiſionis; nempe ſecundum latitudinem formæ. </
s
>
<
s
>Præterquàm quòd effi
<
lb
/>
ceretur, vt motus eſſet in primo modo
<
expan
abbr
="
dicẽdi
">dicendi</
expan
>
per ſe quantus: veruntamen ab Ariſtotele cenſetur
<
lb
/>
quantus eſſe per accidens. </
s
>
<
s
>Neque id ſufficit quod aiunt, motum arceri à quanto, quia ſit res quę
<
lb
/>
dam imperfecta. </
s
>
<
s
>Tùm quia motus quidam naturalis eſt perfectio rei mobilis, vt in cęlo conuer
<
lb
/>
ſio cuius item vita & immortalitas exiſtimatur. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
At verò, ſi audiant motum eſſe rem quandam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1079
"/>
<
lb
/>
imperfectam, quia quiſque ſit progreſſus ad formam, & conuerſionem hoc quoque modo im
<
lb
/>
perfectam eſſe profiteantur;
<
expan
abbr
="
ideoq́
">ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>non eſſe propriè quantum. </
s
>
<
s
>opponam ego nihil id prohibere,
<
lb
/>
quominus ſit abſolutè quantum. </
s
>
<
s
>Nam quicquid habet imperfectionis, non ex quantitate, profi
<
lb
/>
ciſcitur, ſed ex aliis prædicamentis ſecundum quę fit motus. </
s
>
<
s
>Nam, ſiquid habet imperfectionis
<
lb
/>
in genere quantitatis, ideſt, aut ſolius incrementi qui eſt motus ſecundum quantum, non motus
<
lb
/>
communiter, aut quòd in ſucceſsione poſitus eſt, nec permanet: attamen nouimus ſucceſsiuum
<
lb
/>
eſſe differentiam quanti, & ſucceſsiua vt quanti ſpecies haberi, & ſimpliciter quanta nuncupari.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quamobrem imperfectum quid erit ad cętera prædicamenta, vt generatio ſubſtantia imperfe
<
lb
/>
cta, itidem audio, imperfecta quantitas, & alteratio qualitas imperfecta, & latio vbi
<
expan
abbr
="
imperfectũ
">imperfectum</
expan
>
:
<
lb
/>
ſed quòd motus ſimpliciter ſit quantitas imperfecta, nequaquam. </
s
>
<
s
>Accedit eodem, quòd in omni
<
lb
/>
motu ſemper eſt aliquid quod factum eſt;
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quapropter eius merito quod factum eſt, ſaltem in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1080
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1081
"/>
<
lb
/>
accidentibus nominationem ſimpliciter à ſuo prædicamento accipiet, vt quanuis ſit calidum in
<
lb
/>
quinto gradu, & adhuc promoueri poſsit, calidum dicetur, & id multo magis in quantitate eue
<
lb
/>
niet, quò quantitas in infinitum minui poteſt propria ratione conſeruata. </
s
>
<
s
>Nam quicquid poni
<
lb
/>
tur vltra certos terminos, tollit quidem rationem ſubſtantiæ vt carnis & oſsis, ſed non rationem
<
lb
/>
quantitatis. </
s
>
<
s
>Tertiò diſtinguunt motum communiter in ſucceſsiuum & momentaneum, & dum
<
lb
/>
reddunt rationem, cur etiam momentaneus dicatur motus, afferunt omnes cauſſas quibus intro
<
lb
/>
ducitur tempus. </
s
>
<
s
>Vnde enim obſecrò tempus aliunde quàm à reſiſtentia, & ab actu ſubiecti quod
<
lb
/>
habet formam oppoſitam? </
s
>
<
s
>& vnde'nam ratio & diſtinctio motus propriè dicti ex illorum placi
<
lb
/>
tis, quam ex tempore? </
s
>
<
s
>& tamen illi faciunt ſubiectum momentaneæ mutationis, & reſiſtentiam,
<
lb
/>
atque item fluxum illi tribuunt, quæ ſunt omnia cauſſa temporis. </
s
>
<
s
>Adde etiam quòd in genera
<
lb
/>
tione ſubiectum in actu, aut ponendum non eſt; cùm fiat ea mutatio ex eo quod eſt in potentia
<
lb
/>
& non eſt per ſe, & proptereà diſtinguatur ab aliis mutationibus, aut, ſi in actu eſt, cur non fit in
<
lb
/>
tempore propter oppoſitionem formarum? </
s
>
<
s
>Quin etiam non temere danda eſt illa diſtinctio in
<
lb
/>
ter motum & mutationem, quòd mutatio ſit momentanea, motus verò fiat in tempore:
<
expan
abbr
="
ſiquidẽ
">ſiquidem</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1082
"/>
<
lb
/>
alia magis propria
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſuccurrat, videlicet, quia mutatio ſit inter terminos priuatiuè oppoſitos.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1083
"/>
<
lb
/>
Iterum vbi concedunt mutationem vniuersè habere ſubiectum in actu & reſiſtentiam. </
s
>
<
s
>quid de
<
lb
/>
illuminatione dicendum eſt, & generatim de illis mutationibus quæ afferunt perfectionem? </
s
>
<
s
>ibi
<
lb
/>
enim adeſt ſola priuatio ſine contrario & ſine vlla prorſus reſiſtentia, quorum beneficio tempo
<
lb
/>
ris puncto fiunt. </
s
>
<
s
>Nam, quòd iſtiuſmodi tranſmutationes in tempore breuiſsimo, & quod ſenſum
<
lb
/>
fugiat, obeantur, ægrè conceſſerim. </
s
>
<
s
>Prętereà quomodo cogitatur fluxus ſine priori & poſteriori?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>ſi enim ſimul fit mutatio tota, in eo quòd ſimul fit, vt ſi vndequaque fiat veluti conglaciatio, ſi
<
lb
/>
etiam quòd forma ſubitò accedat; ea ſanè fluxus non eſt. </
s
>
<
s
>Si minus: ergo ibi prius & poſterius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quanquam illuminatio & reliquę mutationes, id genus, vel Ariſtotele auctore, ſunt habitudines
<
lb
/>
quædam agentis & formæ ad ſubiectum in quibus hoc poſt hoc ſolum adeſt, & nullus omnino
<
lb
/>
fluxus. </
s
>
<
s
>Mitto nunc, quòd tempus ſpeciem per ſe faciat, quia ſit res quædam perfecta, nec via,
<
lb
/>
pars, aut modus, cùm ſic definiatur. </
s
>
<
s
>Numerus motus ſecundum prius & poſterius, in qua de
<
lb
/>
ſcriptione liquet tempus eſſe alicuius, neque rem abſolutam, & ſimpliciter, ſed
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
aliquo modo,
<
lb
/>
quòd ſi id quod ſpeciem facturum eſt, abſolutum ſit, oportet; profectò tempus per ſe ſpeciem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1084
"/>
<
lb
/>
non efficiet. </
s
>
<
s
>Inſuper nihil dicunt de actione, perpeſsione, & habitudine cum quibus iuncta mo
<
lb
/>
tus eſſentia videtur. </
s
>
<
s
>Sed certè illud vnum lapſus omnis in cauſſa fuit, quòd eos latuit poteſtas eo
<
lb
/>
rum communium quæ ſunt ad vnum. </
s
>
<
s
>Proinde ſcire licet. </
s
>
<
s
>Motum primò, ſiue mutationem
<
lb
/>
voces. </
s
>
<
s
>Phyſ. 3. definiri quæ tamen ſpeciatim ſumitur. </
s
>
<
s
>non ſanè, vt ſignificet hoc poſt hoc, quæ
<
lb
/>
ſubita eſſe poteſt: ſed tranſitum & progreſſum ab vno termino ad alterum qui in iis quæ per ſe
<
lb
/>
mouentur, in tempore fit, vt infrà etiam pluribus oſtendemus: & cùm è mutationibus quædam
<
lb
/>
per ſe ſint, nonnullæ per accidens quæ ſolent conſequi motum per ſe, & ſunt potius habitudines
<
lb
/>
quàm motus, velut illumina & viſio; addimus etiam ab hac definitione ſeiungi mutationes per
<
lb
/>
accidens. </
s
>
<
s
>Atqui mutationum per ſe primum locum ſibi vendicat motus qui eſt ad locum; etiam
<
lb
/>
hunc præcęteris definitum fuiſſe dicimus. </
s
>
<
s
>in hoc autem primùm
<
expan
abbr
="
potiſsimeq́
">potiſsimeque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ineſt vniuerſa ratio
<
lb
/>
ſucceſsionis, in reliquis verò cum ordine quodam: ſicut etiam ordinatè in illis ineſt ratio diuiſio
<
lb
/>
nis, in eo quidem qui eſt ad locum, primo, & deinceps in aliis. </
s
>
<
s
>Ob id exponendum erit de ratione
<
lb
/>
diuiſionis, quę ineſt in eo motu, ſi diligenter aſſequi velimus, vt ea pertineat ad alios motus. </
s
>
<
s
>Tùm
<
lb
/>
deinde, quoniam per ſe eſt actus quidam imperfectus, & adhuc ab efficiente pendens, & in ſub
<
lb
/>
iecto quodam exercetur: ſi velimus etiam ritè explicare genus ipſius motus, expediendum item </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>