Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of figures

< >
[Figure 141]
[Figure 142]
[Figure 143]
[Figure 144]
[Figure 145]
[Figure 146]
[Figure 147]
[Figure 148]
[Figure 149]
[Figure 150]
[Figure 151]
[Figure 152]
[Figure 153]
[Figure 154]
[Figure 155]
[Figure 156]
[Figure 157]
[Figure 158]
[Figure 159]
[Figure 160]
[Figure 161]
[Figure 162]
[Figure 163]
[Figure 164]
[Figure 165]
[Figure 166]
[Figure 167]
[Figure 168]
[Figure 169]
[Figure 170]
< >
page |< < (141) of 677 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="it" type="free">
        <div xml:id="echoid-div501" type="section" level="1" n="140">
          <pb o="141" file="0161" n="161"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div502" type="section" level="1" n="141">
          <head xml:id="echoid-head144" xml:space="preserve">GNOMONICES
            <lb/>
          LIBER SECVNDVS.</head>
          <figure number="118">
            <image file="0161-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0161-01"/>
          </figure>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div503" type="section" level="1" n="142">
          <head xml:id="echoid-head145" xml:space="preserve">AVCTORE
            <lb/>
          CHRISTOPHORO CLAVIO BAMBER GENSI SOCIETATIS IESV.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9081" xml:space="preserve">PRAEMISSIS ſuperiore libro theorematibus varijs, ac
              <lb/>
            problematibus, quæ vel neceſſaria, vel vtilia fore iudicaui-
              <lb/>
            mus, vt eſſent veluti baſis, ac fundamentum omnium demon
              <lb/>
            ſtrationum, quas ad horologiorum deſcriptiones adhibituri
              <lb/>
            ſumus, aggrediemur iam ſecundo hoc libro ad deſcriptionein
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0161-02" xlink:href="note-0161-02a" xml:space="preserve">20</note>
            horologiorum, quæ in ſuperficiebus planis ſolent depingi: </s>
            <s xml:id="echoid-s9082" xml:space="preserve">In
              <lb/>
            quarum ſingulis, quæ quidem multæ ſunt, vt in principio dixi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-03" xlink:href="note-0161-03a" xml:space="preserve">Quid in ſingu-
                <lb/>
              lis planis horo-
                <lb/>
              logiorũ deſcri-
                <lb/>
              batur in hoc e
                <unsure/>
              -
                <lb/>
              per@.</note>
            mus, non ſolum horas (quod cæteri fere omnes ſcriptores tan
              <lb/>
            tum fecerunt) deſcribemus, ſed vt, quoad eius fieri poteſt, no-
              <lb/>
            ſtra hæc Gnomonica reddatur quàm abſolutiſſima, duodecim problemata demon-
              <lb/>
            ſtrabimus, quibus explicentur, quæcunque ferme ex gnomonis vmbra cognoſci
              <lb/>
            poſſe videantur, hoc ſemper ordine, qui ſequitur, ſeruato.</s>
            <s xml:id="echoid-s9083" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9084" xml:space="preserve">PRIMVM docebimus, quanam ratione in plano propoſito quocunque borologiũ Aſtro
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-04" xlink:href="note-0161-04a" xml:space="preserve">Horæ à mer.
                <lb/>
              uel med. noc.</note>
            nomicum, continens nimirum lineas horarum à meridie, vel media nocte (quæ nihil ſunt
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0161-05" xlink:href="note-0161-05a" xml:space="preserve">30</note>
            aliud, quàm communes ſectiones plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9085" xml:space="preserve">circulorum maximorum, qui per po-
              <lb/>
            los mundi ducuntur, diuidunt{q́ue} Aequatorem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9086" xml:space="preserve">reliquos parallelos, in 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s9087" xml:space="preserve">partes
              <lb/>
            æquales) deſcribatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s9088" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9089" xml:space="preserve">DEINDE, quaratione in eodem plano paralleliper initia ſignorum Zodiaci, vel
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-06" xlink:href="note-0161-06a" xml:space="preserve">Paralleli, ſiue
                <lb/>
              arcus ſignorum
                <lb/>
              Zodiaci.</note>
            per quę cunque alia puncta tranſeuntes delineentur, trademus: </s>
            <s xml:id="echoid-s9090" xml:space="preserve">qui quidem paralleli ab artificibus arcus
              <lb/>
            ſignorum dicuntur, ſunt{q́ue} in plano dato vel circuli, vel parabolę, vel hyperbolæ, vel Ellipſes, nempe ſe-
              <lb/>
            ctiones communes plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9091" xml:space="preserve">ſuperficierum conicarum, quarum baſes ſunt dicti paralleli ſignorũ
              <lb/>
            Zodiaci, vertex autem centrum mundi, excepto parallelo per principia ♈, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9092" xml:space="preserve">♎, ducto, qui cum ab
              <lb/>
            Aequatore non differat, efficit lineam rectam in plano propoſito, vt libro ſuperiore demonſtr auimus.</s>
            <s xml:id="echoid-s9093" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9094" xml:space="preserve">POSTEA deſcribemus in eodem plano parallelos arcuum diurnorum, qui ſunt quidem & </s>
            <s xml:id="echoid-s9095" xml:space="preserve">ipſi
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0161-07" xlink:href="note-0161-07a" xml:space="preserve">40</note>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-08" xlink:href="note-0161-08a" xml:space="preserve">Paralleii arcu@
                <lb/>
              diurnorum.</note>
            paralleli à punctis Zodiaci ad motum primi mobilis deſcripti, non tamen neceſſario per initia ſignorum
              <lb/>
            ducuntur, quamuis hoc poſſit aliquando contingere, ſed per illa puncta Eclipticæ, in quibus Sol exiſtens
              <lb/>
            efficit diem datarum horarum, vt 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s9096" xml:space="preserve">vel 13. </s>
            <s xml:id="echoid-s9097" xml:space="preserve">vel 9. </s>
            <s xml:id="echoid-s9098" xml:space="preserve">vel 8. </s>
            <s xml:id="echoid-s9099" xml:space="preserve">vel denique quotcunque quis voluerit, dummo
              <lb/>
            do numerum 24. </s>
            <s xml:id="echoid-s9100" xml:space="preserve">horarum non ſuperent. </s>
            <s xml:id="echoid-s9101" xml:space="preserve">Sunt autem hi quoque paralleli in propoſito plano vel cir culi,
              <lb/>
            vel parabolæ, vel hyperbolæ, vel ellipſes, excepto parallelo horarum 12. </s>
            <s xml:id="echoid-s9102" xml:space="preserve">qui cum ſit Aequator ipſe, effi-
              <lb/>
            cit in horologij plano lineam rectam, vt diximus.</s>
            <s xml:id="echoid-s9103" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9104" xml:space="preserve">RVRSVS in quarto problemate circulos Verticales, quos Azimuth dicunt, id eſt, communes ſe-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-09" xlink:href="note-0161-09a" xml:space="preserve">Verticales cir-
                <lb/>
              euli.</note>
            ctiones plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9105" xml:space="preserve">Verticalium circulorum, in eodem plano depingemus.</s>
            <s xml:id="echoid-s9106" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9107" xml:space="preserve">IN quinto autem problemate collocabimus in eodem dato plano parallelos Horizontis, quos Almu-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-10" xlink:href="note-0161-10a" xml:space="preserve">Paralleli Hori
                <lb/>
              zontis, quos Al
                <lb/>
              mucãtarath di-
                <lb/>
              cunt.</note>
            cantarath vocant, qui in plano propoſito (vt de parallelis ſignorum Zodiaci, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9108" xml:space="preserve">arcuum diurnorum di-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0161-11" xlink:href="note-0161-11a" xml:space="preserve">50</note>
            ctum eſt) ſunt communes ſectiones plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9109" xml:space="preserve">conicarum ſuperficierum, quarum baſes ſunt dicti
              <lb/>
            paralleli Horizontis, vertex autem centrum mundi, nimirum vel circuli, vel parabolæ, vel hyperbolæ,
              <lb/>
            vel ellipſes, excepto Horizonte, qui cum ſit circulus maximus, rectam lineam in plano efficit.</s>
            <s xml:id="echoid-s9110" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9111" xml:space="preserve">PROBLEMA ſextum continebit in plano eodem deſcriptionem circulorum Meridianorum to-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-12" xlink:href="note-0161-12a" xml:space="preserve">Meridiani cir-
                <lb/>
              culi.</note>
            tius mundi, qui ſunt in plano lineæ rectæ inſtar linearum horarum à meridie, vel media nocte.</s>
            <s xml:id="echoid-s9112" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9113" xml:space="preserve">SEPTIMVM autem problema exhibebit lineamenta parallelorum ciuitatum, ſiue circulos la-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-13" xlink:href="note-0161-13a" xml:space="preserve">Paralleli latitu
                <lb/>
              dinum, ſeu ciui
                <lb/>
              tatum.</note>
            titudinum, in eodem plano, qui videlicet per locorum vertices ducuntur, efficiunt{q́ue} in plano horologij
              <lb/>
            vel circulos, vel parabolas, vel hyperbolas, vel Ellipſes, vt paralleli ſignorum Zodiaci, vel arcuum
              <lb/>
            diurnorum.</s>
            <s xml:id="echoid-s9114" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s9115" xml:space="preserve">AD hæc, in octauo problemate deſignabimus domos cęleſtes, id eſt, lineas rectas, quę ſunt communes
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0161-14" xlink:href="note-0161-14a" xml:space="preserve">Domus c@@@-
                <lb/>
              ſtes.</note>
            ſectiones plani horologij, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9116" xml:space="preserve">circulorum cæleſtium domorum tam ſecundum doctrinam Ioan. </s>
            <s xml:id="echoid-s9117" xml:space="preserve">Regiom. </s>
            <s xml:id="echoid-s9118" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>