Cardano, Girolamo, De subtilitate, 1663

Table of figures

< >
[Figure 61]
[Figure 62]
[Figure 63]
[Figure 64]
[Figure 65]
[Figure 66]
[Figure 67]
[Figure 68]
[Figure 69]
[Figure 70]
[Figure 71]
[Figure 72]
[Figure 73]
[Figure 74]
[Figure 75]
[Figure 76]
[Figure 77]
[Figure 78]
[Figure 79]
[Figure 80]
[Figure 81]
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[Figure 87]
[Figure 88]
[Figure 89]
[Figure 90]
< >
page |< < of 403 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.007243">
                <pb pagenum="512" xlink:href="016/01/161.jpg"/>
              exederat, collum, capútque vt ſerpenti.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007244">Huic alæ duæ paruæ atque cartilagineæ ve­
                <lb/>
              lut veſpertilioni: nec volaturum eum credi­
                <lb/>
              derim, etiamſi viueret, ob alarum prauita­
                <lb/>
              tem. </s>
              <s id="s.007245">Sed haud dubium eſſe debet, fuiſſe pi­
                <lb/>
              ſcem draconem, ſed alterius generis nuncu­
                <lb/>
              patum inſertis pedibus: nam draconem ve­
                <lb/>
              rum apud Madios amicos noſtros vidimus
                <lb/>
              longa cauda, & collo: in quo altrinſecùs ge­
                <lb/>
              minæ ſpinæ, & in cauda totidem pennæ, ſed
                <lb/>
              ſpinæ: hæ tum omnes aliæ parui catuli den­
                <lb/>
              tibus ſimiles erant. </s>
              <s id="s.007246">Erant autem in cauda
                <lb/>
              triplici ordine diſpoſitæ, numero ſexaginta.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007247">Et inter alas, & in dorſo aliquot, & ante
                <lb/>
              caudæ initium ſingulæ altrinſecùs, in lateri­
                <lb/>
              bus. </s>
              <s id="s.007248">Alæ prægrandes ex membrana, velut
                <lb/>
              veſpertilionibus. </s>
              <s id="s.007249">Ea corio ſquatinæ perſimi­
                <lb/>
              lis erat, qua etiam totum corpus integeba­
                <lb/>
              tur. </s>
              <s id="s.007250">Caput paruum, ipſúmque cum tota ſpina
                <lb/>
              eadem membrana, ſed quaſi roſtrata muni­
                <lb/>
              tum. </s>
              <s id="s.007251">Sed in capite ſpeciem pilei referebat.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007252">Os amplum
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
                <expan abbr="diductũ">diductum</expan>
              : labia oſſeis granu­
                <lb/>
              lis denſata. </s>
              <s id="s.007253">Canini dentes altrinſecùs gemi­
                <lb/>
              ni: vnus ſiquidem in ſuperiore, alter inferio­
                <lb/>
              re mandibula. </s>
              <s id="s.007254">Medij vt canibus, admodum
                <lb/>
              breues. </s>
              <s id="s.007255">Molares in ſuperiore mandibula ſin­
                <lb/>
              guli altrinſecùs in inferiore gemini lingua
                <lb/>
              locus erat, non lingua exiſtimo exeſam. </s>
              <s id="s.007256">Ocu­
                <lb/>
              lorum ſpacia ampla valde. </s>
              <s id="s.007257">Cæterum circu­
                <lb/>
              lator ille duos ſerpentes viuos etiam habuit,
                <lb/>
              qui è viperarum genere erant, duorum lon­
                <lb/>
              gitudine cubitorum, cauda purpurea, ſplen­
                <lb/>
              dentéque ac lurida, vngula ſeu cornu in naſi
                <lb/>
              ſummitatem ſuperiùs reflexum: cætera vipe­
                <lb/>
              rarum communia, caput, oculi dentes. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007258">
                <margin.target id="marg1046"/>
              Serpentum
                <lb/>
              ſtercus olet
                <lb/>
              benè.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007259">
                <margin.target id="marg1047"/>
              Serpentes
                <lb/>
              quibus ſpiri­
                <lb/>
              tus redolet.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007260">Serpentes
                <lb/>
              Mandali
                <lb/>
              pernicioſiſſi­
                <lb/>
              mi.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007261">
                <margin.target id="marg1048"/>
              Viperæ quæ.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007262">
                <margin.target id="marg1049"/>
              Cur vene­
                <lb/>
              num
                <expan abbr="quædã">quædam</expan>
                <lb/>
              cum vita
                <lb/>
                <expan abbr="amittãt">amittant</expan>
              quæ
                <lb/>
              dam non.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007263">
                <margin.target id="marg1050"/>
              Cur angui­
                <lb/>
              bus excidat
                <lb/>
              ſenecta.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007264">
                <margin.target id="marg1051"/>
              Cur in aquis
                <lb/>
              pauca ani­
                <lb/>
              malia vene­
                <lb/>
              noſa.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007265">
                <margin.target id="marg1052"/>
              Serpentum
                <lb/>
              varia for­
                <lb/>
              mæ.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007266">
                <margin.target id="marg1053"/>
              Ioannes
                <lb/>
              Meona Piſa­
                <lb/>
              nus.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007267">
                <margin.target id="marg1054"/>
              Salamandræ
                <lb/>
              duo mira.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007268">
                <margin.target id="marg1055"/>
              Animal an
                <lb/>
              duo poſſit ha­
                <lb/>
              bere capita.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007269">
                <margin.target id="marg1056"/>
              Homines di­
                <lb/>
              uiſi ſuperui­
                <lb/>
              uunt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.007270">Similem fermè huic, & ab omni ſuſpicio­
                <lb/>
              ne confictæ artificio fermè alienum in ma­
                <lb/>
              nibus habui: ſed alæ nullæ erant, inuentum
                <lb/>
              in maceriis domus dirutæ Mediolani. </s>
              <s id="s.007271">Ca­
                <lb/>
              put oui magnitudine, ac pro corporis ratio­
                <lb/>
              ne prægrande Os ex illo mihi retinui. </s>
              <s id="s.007272">Den­
                <lb/>
              tes in vtraque mandibula, vt viperis: corpore
                <lb/>
              ſtellioni magnitudine, & forma ſimili: ſed
                <lb/>
              pedes tantùm duo, cruráque breuia, vt con­
                <lb/>
              ſtet non ſatis commodè à natura fabrica­
                <lb/>
              tum, cùm tantæ longitudini quatuor pedes
                <lb/>
              fuiſſent neceſſarij: ſed tamen grandes erant,
                <lb/>
              & vngulis magnis, vt felium. </s>
              <s id="s.007273">Cauda totius
                <lb/>
              animalis longitudinem æquabat: in cuius ex­
                <lb/>
              tremo tuber capiti Italici ſtellionis magni­
                <lb/>
              tudine æquale, ac quaſi rotundum aderat.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007274">Crediderim ego hunc è baſiliſci genere fuiſ­
                <lb/>
              ſe. </s>
              <s id="s.007275">Nam cùm ſtaret gallo ſimilis videri po­
                <lb/>
              tuit, niſi quòd corio, non plumis, tectus eſ­
                <lb/>
              ſet, carerétque alis.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1057"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007276">
                <margin.target id="marg1057"/>
              Animalia è
                <lb/>
              putrida ma­
                <lb/>
              teria fermè
                <lb/>
              tot generum,
                <lb/>
              quot ea, quæ
                <lb/>
              putreſcunt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.007277">Sed his relictis, ad apum genus reuerta­
                <lb/>
              mur. </s>
              <s id="s.007278">Gignuntur propagatione, & ex putre­
                <lb/>
              dine non omnium, ſed boum, vt ex equis
                <lb/>
              veſpæ, ex aſinis fuci, & crabrones ex mulis:
                <lb/>
              quare videntur ſingula cum putreſcunt ani­
                <lb/>
              malis genus quoddam proprium generare.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007279">E ſolani foliis vermis oritur, tum in iaſemi­
                <lb/>
              ni planta, viridi, palearíque colore diſtinctus,
                <lb/>
              pollicis ambitu, minore palmo, longior, ſu­
                <lb/>
              pina parte viridis, ternis vtrinque nigris iux­
                <lb/>
              ta caput pedibus. </s>
              <s id="s.007280">Sub ventre quaternis al­
                <lb/>
              trinſecùs apophiſidibus, quibus manum loco
                <lb/>
              adhærens ſtringit: caudæ loco, cornu hac
                <lb/>
              forma
                <figure id="id.016.01.161.1.jpg" xlink:href="016/01/161/1.jpg" number="77"/>
              magnitudinéque gerit: colo­
                <lb/>
              ris crocei granulis candidis conſperſum.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007281">Hoctamen, mirumdictu, cum animali ta­
                <lb/>
              beſcente euaneſcit, nouem vtrinque à lateri­
                <lb/>
              bus maculas nigras gerit, adeò ementientes
                <lb/>
              foramina totidem, vt acu opus fuerit ad fal­
                <lb/>
              laciam
                <expan abbr="depræhendendã">depræhendendam</expan>
              . </s>
              <s id="s.007282">
                <expan abbr="Roſtrũ">Roſtrum</expan>
              nigrum, te­
                <lb/>
              nuéque cum duobus altrinſecùs, quaſi vn­
                <lb/>
              cis, tantum foliorum iaſemini in ſingulos
                <lb/>
              dies deuorat: vt eorum pondus vermis pon­
                <lb/>
              deri æquetur. </s>
              <s id="s.007283">Quò fit, vt etiam paulò minus
                <lb/>
              ſtercoris emittat: hoc ſine odore, nigrum, le­
                <lb/>
              ue, teres, ſtriatum, craſſitudine fermè vermis:
                <lb/>
              fœmina vnco in cauda caret, in capite vtrin­
                <lb/>
              que maculas habet nigras. </s>
              <s id="s.007284">Tranſit vt reliqua
                <lb/>
              eiuſdem generis in necydalum cinereo co­
                <lb/>
              lore puluerulentum maximum ſui generis,
                <lb/>
              ac pro more deſidem. </s>
              <s id="s.007285">Salix quoque ſuos ha­
                <lb/>
              bet cimices: vermiculos pernicioſos ruta: po­
                <lb/>
              pulus alia, alia habet abies. </s>
              <s id="s.007286">Itaque rectè de
                <lb/>
              apum ortu Virgil ceciniſſe videtur:
                <arrow.to.target n="marg1058"/>
                <lb/>
                <emph type="quote"/>
                <emph type="italics"/>
              Tum vitulus bima curuant iam cornua fronte
                <lb/>
              Quæritur: huic geminæ nares, & ſpiritus oris
                <lb/>
              Multa reluctanti obſtruitur: plagiſque perempto
                <lb/>
              Tenſa per integram ſoluuntur viſcera pellem.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007287">Sic poſitum in clauſo linquunt: & ramea coſtis
                <lb/>
              Subiiciunt fragmenta, thymum, caſiáſ­
                <lb/>
              que recentes.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007288">Hoc geritur Zephyris primùm impellentibus vndas,
                <lb/>
              Antè nouis rubeant, quàm prata coloribus: antè
                <lb/>
              Garrula uàm tignis nidum ſuſpendat hirundo,
                <lb/>
              Interea teneris tepefactus in oſſibus humor
                <lb/>
              Æſtuat, & viſenda modis animalia miris,
                <lb/>
              Trunca pedum primo, mox & ſtridentia pinnis.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007289">Miſcentur, tenuémque magis, magis aëre carpunt:
                <lb/>
              Donec, vt æſtiuis effuſus nubibus imber
                <lb/>
              Erupêre, aut vt neruo pulſante ſagittæ,
                <lb/>
              Prima leues ineunt, ſi quando prælia
                <lb/>
              Parthi.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="quote"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007290">
                <margin.target id="marg1058"/>
              De apum ge­
                <lb/>
              neratione.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.007291">Verùm cùm de harum generatione Ari­
                <lb/>
              ſtoteles ſatis dubitet, conſtat tamen nec
                <lb/>
              mel, nec ceram alio ex animali gigni potuiſ­
                <lb/>
              ſe. </s>
              <s id="s.007292">Nam mel neceſſariò ex humido tenui,
                <lb/>
              pinguíque roríque miſto, gigni oportuit.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007293">Animalia igitur parua, quæ inſiderent, vo­
                <lb/>
              lantia, quæ citò redirent, multa quæ collige­
                <lb/>
              rent, quòd minimum eſt, ſollicita, quæ opus
                <lb/>
              celeriter implerent, eſſe debuerant. </s>
              <s id="s.007294">At talia
                <lb/>
              ouum incubare non poterant: gignuntur igi­
                <lb/>
              tur è melle apes. </s>
              <s id="s.007295">Creſcit hoc genus etiam in
                <lb/>
              frigidiſſimis regionibus ſagaci naturæ in­
                <lb/>
              uento: nam hyeme latent. </s>
              <s id="s.007296">Itaque in Moſcho­
                <lb/>
              uia mellis, & ceræ vſque ad contemptum
                <lb/>
              abundantia. </s>
              <s id="s.007297">Frigus regionis mitigat diei
                <lb/>
              prolixitas: eſt enim horarum decem & octo,
                <lb/>
              ac plurium.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1059"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.007298">
                <margin.target id="marg1059"/>
              Bombyces ab
                <lb/>
              Aristotele
                <lb/>
              cogniti. </s>
              <s id="s.007299">Lib.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007300">5 de Hiſter.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.007301">animal.c.19.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.007302">Non ſecùs è foliis mori bombyces in ca­
                <lb/>
              lidiore cœlo, quam ex bobus apes gignun­
                <lb/>
              tur. </s>
              <s id="s.007303">Hos cognouiſſe Ariſtotelem palam, eſt </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>