Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of contents
<
1 - 30
31 - 40
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 40
[out of range]
>
page
|<
<
(109)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
109
"
file
="
0161
"
n
="
161
"
rhead
="
PARS SECUNDA.
"/>
ſtantiæ AL limitis non cohæſionis figuræ I; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſecundus diſtantiæ
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0161-01
"
xlink:href
="
note-0161-01a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. I.
<
lb
/>
33.</
note
>
AN limitis cohæſionis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tertius diſtantiæ AP limitis iterum non
<
lb
/>
cohæſionis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">primo quidem collocetur C aliquanto ultra pe-
<
lb
/>
rimetrum mediam F'E'O'H': </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">erunt AC, BC majores, quam
<
lb
/>
ſi eſſent in perimetro, adeoque in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">I factis A u, A z ma-
<
lb
/>
joribus, quam eſſent prius, decreſcet repulſio zt, creſcet attra-
<
lb
/>
ctio u y; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac proinde hic in parallelogrammo LC MI erit at-
<
lb
/>
tractio CL major, quam repulſio CM, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">idcirco accedet di-
<
lb
/>
rectio diagonalis CI magis ad CL, quam ad CM, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">infle-
<
lb
/>
ctetur introrſum verſus perimetrum mediam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Contra vero ſi
<
lb
/>
C' ſit intra perimetrum mediam, factis BC', AC' minoribus,
<
lb
/>
quam ſi eſſent in perimetro media; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">creſcet repulſio C'M', & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
decreſcet attractio C'L', adeoque directio C'I' accedet magis
<
lb
/>
ad priorem C'M', quam ad poſteriorem C'L', & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vis dirigetur
<
lb
/>
extrorſum verſus eandem mediam perimetrum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Contrarium
<
lb
/>
autem accideret ob rationem omnino ſimilem in vicinia primæ,
<
lb
/>
vel tertiæ perimetri: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">atque inde patet, quod fuerat propoſitum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">236. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quoniam arcus hinc, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde a quovis limite non ſunt
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0161-02
"
xlink:href
="
note-0161-02a
"
xml:space
="
preserve
">Alias curvas
<
lb
/>
ellipſibus ſub-
<
lb
/>
ſtituendas: am.
<
lb
/>
pla problema-
<
lb
/>
tum ſeges, ſed
<
lb
/>
minus utilis:
<
lb
/>
immenſa com-
<
lb
/>
binationum va-
<
lb
/>
rietas.</
note
>
prorſus æquales; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quanquam, ut ſupra obſervavimus num. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">184,
<
lb
/>
exigui arcus ordinatas ad ſenſum æquales hinc, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde habere
<
lb
/>
debeant; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">curva, per cujus tangentem perpetuo dirigatur vis,
<
lb
/>
licet in exigua eccentricitate debeat eſſe ad ſenſum ellipſis, ta-
<
lb
/>
men nec in iis erit ellipſis accurate, nec in eccentricitatibus ma-
<
lb
/>
joribus ad ellipſes multum accedet. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Erunt tamen ſemper ali-
<
lb
/>
quæ curvæ, quæ determinent continuam directionem virium,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">curvæ etiam, quæ trajectoriam deſcribendam definiant, ha-
<
lb
/>
bita quoque ratione vis centrifugæ: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">atque hic quidem uberrima
<
lb
/>
ſeges ſuccreſcit problematum Geometriæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Analyſi exercen-
<
lb
/>
dæ aptiſſimorum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed omnem ego quidem ejuſmodi perquiſi-
<
lb
/>
tionem omittam, cujus nimirum ad Theoriæ applicationem
<
lb
/>
uſus mihi idoneus occurrit nullus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quæ huc uſque vidi-
<
lb
/>
mus, abunde ſunt ad oſtendendam elegantem ſane analogiam
<
lb
/>
alternationis in directione virium agentium in latus, cum vi-
<
lb
/>
ribus primigeniis ſimplicibus, ac harum limitum cum illa-
<
lb
/>
rum limitibus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad ingerendam animo ſemper magis ca-
<
lb
/>
ſuum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">combinationum diverſarum ubertatem tantam in ſo-
<
lb
/>
Io etiam trium punctorum ſyſtemate ſimpliciſſimo; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">unde con-
<
lb
/>
jectare liceat, quid futurum ſit, ubi immenſus quidam puncto-
<
lb
/>
rum numerus coaleſcat in maſſulas conſtituentes omnem hanc
<
lb
/>
uſque adeo inter ſe diverſorum corporum multitudinem ſane
<
lb
/>
immenſam.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">237. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At præterea eſt & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">alius inſignis, ac magis deter-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0161-03
"
xlink:href
="
note-0161-03a
"
xml:space
="
preserve
">Converſio t
<
gap
/>
-
<
lb
/>
tius ſyſtematis
<
lb
/>
illæſi: impul-
<
lb
/>
ſu per perime-
<
lb
/>
trum ellipſeos
<
lb
/>
oſcillatio: idea
<
lb
/>
liquationis, &
<
lb
/>
conglaciatio-
<
lb
/>
nis.</
note
>
minatus fructus, quem ex ejuſmodi contemplationibus cape-
<
lb
/>
re poſſumus, uſui futurus etiam in applicatione Theoriæ ad
<
lb
/>
Phyſicam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si nimirum duo puncta A, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">B ſint in diſtan-
<
lb
/>
tia limitis cohæſionis ſatis validi, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">punctum tertium colloca-
<
lb
/>
tum in vertice axis conjugati in E diſtantiam a reliquis habeat,
<
lb
/>
quam habet limes itidem cohæſionis ſatis validus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poterit </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>