Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 7
[out of range]
>
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 65
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 66
[Note]
Page: 67
[Note]
Page: 67
[Note]
Page: 67
[Note]
Page: 68
[Note]
Page: 68
[Note]
Page: 68
[Note]
Page: 69
[Note]
Page: 69
[Note]
Page: 70
[Note]
Page: 71
[Note]
Page: 71
[Note]
Page: 71
[Note]
Page: 72
[Note]
Page: 72
[Note]
Page: 73
[Note]
Page: 73
[Note]
Page: 73
[Note]
Page: 73
[Note]
Page: 73
[Note]
Page: 74
[Note]
Page: 74
[Note]
Page: 74
[Note]
Page: 76
[Note]
Page: 76
<
1 - 7
[out of range]
>
page
|<
<
(125)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div303
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
103
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5836
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
125
"
file
="
161
"
n
="
162
"
rhead
="
Ioan. de Sacro Boſco.
"/>
que ſphæricum eſſe. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5837
"
xml:space
="
preserve
">Si enim aggregatum ex terra & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5838
"
xml:space
="
preserve
">aqua eſſet alterius figuræ,
<
lb
/>
oblongæ nimirum quodammodo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5839
"
xml:space
="
preserve
">diſſormis, vc oppoſita ſententia aſſerit, ta-
<
lb
/>
lem quo que figuram indueret vmbra in eclipſi, quod falſum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5840
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſi reſpõ-
<
lb
/>
deant contrarium ſentiens, etiam ſi totus Oceanus, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5841
"
xml:space
="
preserve
">mare in tumorem altiſ-
<
lb
/>
ſ
<
unsure
/>
imum erigatur ſupra terram, non tamen inde effici, vt vmbra in eclipſi Luna
<
lb
/>
ri rotunda minime appareat; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5842
"
xml:space
="
preserve
">quoniam videlicet aqua nullum proijcit à ſe vm-
<
lb
/>
bram, ſed ſola terra, quæ rotunda exiſtit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5843
"
xml:space
="
preserve
">Dicendum eſt, hanc reſponſionem eſſe
<
lb
/>
valde abſudam. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5844
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam enim totus Oceanus, ac Mare reſperſum eſt infini-
<
lb
/>
tis pene inſulis, adeo vt verſus quamcunque partem nauigetur, ſi Nautis noſtri
<
lb
/>
temporis ſides eſt habenda, reperiantur ſemper vel continentes, vel inſulæ;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5845
"
xml:space
="
preserve
">Quæ cum ſint continuatæ cum continente, (non enim eas ſupernatare aquis
<
lb
/>
quis dixerit) quis non videt, ſi talis eſſet horum duorum elementorum cõſtitu
<
lb
/>
tio, qualem ipſi confingunt, vmbram terræ vna cum vmbris inſularum omnium
<
lb
/>
mire fiactam, atq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5846
"
xml:space
="
preserve
">difformem debere effici? </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5847
"
xml:space
="
preserve
">Quod cum aduerſetur experientiæ,
<
lb
/>
non erunt duo hęc elementa ita conſtituta, vt aduerſarij volunt, ſed vaum con
<
lb
/>
ficient globum, ne inſulæ in medio mari repertæ plus diſtent à centro mundi,
<
lb
/>
quàm continens, ſed æqualiter, vt vmbra in eclipſi rotunda efficiatur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5848
"
xml:space
="
preserve
">vt expe-
<
lb
/>
rientia docet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5849
"
xml:space
="
preserve
">Accedit etiam, quòd aqua haud dubie aliquam à ſe vmbrã proij-
<
lb
/>
ciat, vt experientia teſtatur, præſertim aqua maris, quæ denſior eſt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5850
"
xml:space
="
preserve
">craſſior
<
lb
/>
ali
<
unsure
/>
js aquis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5851
"
xml:space
="
preserve
">Colligamus ergo, cum vmbra aggregati ſemper rotunda ſit, ipſum
<
lb
/>
quoque aggregatum rotundum eſſe, ac ſphæricum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5852
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5853
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Confirmari</
emph
>
poteſt eadem hæc veritas experientia quadam com-
<
lb
/>
muni, quàm etiam affert Ptolem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5854
"
xml:space
="
preserve
">Di
<
unsure
/>
ct. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5855
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5856
"
xml:space
="
preserve
">cap. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5857
"
xml:space
="
preserve
">4. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5858
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5859
"
xml:space
="
preserve
">Ioan. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5860
"
xml:space
="
preserve
">Regiom. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5861
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5862
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5863
"
xml:space
="
preserve
">concl. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5864
"
xml:space
="
preserve
">2.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5865
"
xml:space
="
preserve
">quæ talis fere eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5866
"
xml:space
="
preserve
">Exiſtẽtes in medio mari nihil omnino præter cœlũ & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5867
"
xml:space
="
preserve
">aquam
<
lb
/>
contuemur:</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5868
"
xml:space
="
preserve
">
<
unsure
/>
quando vero littora petimus, tunc primum montes, ſcopuli, arces
<
lb
/>
turres, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5869
"
xml:space
="
preserve
">huiuſmodi alia ſenſim exurgere cernũtur, quaſi ex aqua emergerent; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5870
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Idq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5871
"
xml:space
="
preserve
">ea proportione, vt prius cacumina montium, ſummitatesq́ue turrium, de-
<
lb
/>
inde mediæ partes, poſtremo infimæ iuxta litora appareant: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5872
"
xml:space
="
preserve
">Quod minime, tam
<
lb
/>
ordinate accideret, ſi mare ſupra terram attolleretur, aut ſuperficies maris non
<
lb
/>
continuaretur cum terræ ſuperficie, ita vt vna ex vtraque conficeretur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5873
"
xml:space
="
preserve
">Nam ſi
<
lb
/>
mare in medio attolleretur, ita vt eius circunferentia cum terræ circunferen-
<
lb
/>
tia non continuaretur, poſtquam aliquis faſtigium tumoris, quem mare ſecun-
<
lb
/>
dum illos auctores eſficit, conſcendiſſet, continuò videret omnia, quæ in lito-
<
lb
/>
re ſunt poſita, quemad modum, ſi quis ad faſtigium montis peruenerit, ſtatim
<
lb
/>
omnia, quæ in ſubiecta planitie ſita ſunt, ſimul conſpicit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5874
"
xml:space
="
preserve
">quod abſurdum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5875
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
Prius en@m ea, quæ altiora ſunt in littore, deinde ea, quæ in inferiori loco ſunt
<
lb
/>
poſita, cern
<
unsure
/>
untur.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5876
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5877
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Accedit</
emph
>
etiam, ſi terra, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5878
"
xml:space
="
preserve
">aqua non haberent vnam, eandemq́ue con-
<
lb
/>
tinuam ſuperficiem conuexã, ſed aqua paulatim eleuaretur, ſequeretur eũ qui
<
lb
/>
in aliqua naui e portu diſcedit, non poſſe non videre ſignum poſitum iuxta lit
<
lb
/>
tus, quoniam videlicet aſcenderet; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5879
"
xml:space
="
preserve
">quod eſt contra experientiam. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5880
"
xml:space
="
preserve
">His ad de, cum
<
lb
/>
aqua ſuapte natura ad loca decliuiora cõfluat, vt experientia demonſtrat, reci-
<
lb
/>
pietur vſ
<
unsure
/>
iq, in concauitat
<
unsure
/>
ibus terræ, donec eas expleat, redigaturq́ue ad æqua
<
lb
/>
litatem cum terra. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5881
"
xml:space
="
preserve
">Hoc enim pacto æqualiter diſtabit à medio mundi, erit que
<
lb
/>
in æquilibrio poſita, ideoque cum terra vnam conficiet ſuperficiem ſphęricam.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5882
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5883
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Haec</
emph
>
quoque ſententia d@lucidiſſime paulo poſt confirmatur, quan-
<
lb
/>
do videlicet vnam cum noſtro auctore demonſtrabimus, tam ſuperficiem ter-
<
lb
/>
tæ, quàm aquæ æqualiter centrum totius Vniuerſi ambire 5
<
unsure
/>
ex quo </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>