Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N15C17" level="2" n="3" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N1C8AF" level="3" n="2" type="other" type-free="tractatus">
              <div xml:id="N1DD6A" level="4" n="3" type="chapter" type-free="capitulum">
                <p xml:id="N1FB1C">
                  <s xml:id="N1FBCF" xml:space="preserve">
                    <pb chead="De motu locali quo ad effectum tempore difformi." file="0162" n="162"/>
                  batur correlarium et in prima parte proportiona-
                    <lb/>
                  li ꝑtranſeat illud mobile vnum pedale et arguitur
                    <lb/>
                  ſic </s>
                  <s xml:id="N1FBDB" xml:space="preserve">In omnibus partibus tam paribus quam īpa-
                    <lb/>
                  ribus ꝑtranſit illud mobile tria pedalia cum dimi­
                    <lb/>
                  dio: ſed triū pedaliū cum dimidio ad vnum pedale
                    <lb/>
                  eſt ꝓportio tripla ſexquialtera: igitur correlarium
                    <lb/>
                  verum. </s>
                  <s xml:id="N1FBE6" xml:space="preserve">Arguitur maior / quia in prima ꝑte impari
                    <lb/>
                  ꝑtranſit vnum pedale et ſpacia pertranſita in om-
                    <lb/>
                  nibus partibus imparibus continuo ſe habent ī ꝓ­
                    <lb/>
                  portione dupla quoniam velocitates cõtinuo ſe ha­
                    <lb/>
                  bent in ꝓportione dupla et tempora in quadrupla:
                    <lb/>
                  et ſic totale ſpacium ꝑtranſitum in omnibus parti­
                    <lb/>
                  bus imparibus erit duplum ad ſpacium ꝑtranſitū
                    <lb/>
                  in prima illarum / vt patet ex ſeptima concluſione.
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1FBF8" xml:space="preserve">ergo ꝑ cõſequens totale ſpacium pertranſitū in om­
                    <lb/>
                  nibus erit bipedale. </s>
                  <s xml:id="N1FBFD" xml:space="preserve">Et ſpacium pertranſitum in om­
                    <lb/>
                  nibus paribus eſt pedale cum dimidio. </s>
                  <s xml:id="N1FC02" xml:space="preserve">Quod pro­
                    <lb/>
                  batur ſic / quia cõtinuo velocitatis partis paris ad
                    <lb/>
                  velocitatem ꝑtis imparis immediate precedentis
                    <lb/>
                  eſt ꝓportio ſexquialtera: (cum velocitas illius par­
                    <lb/>
                  tis paris correſpondeat gradui medio inter gradū
                    <lb/>
                  velocitatis illius partis imparis immediate prece­
                    <lb/>
                  dentis et gradum duplum) et ſemper gradus mediꝰ
                    <lb/>
                  inter duplum et ſubdupluꝫ eſt ſexquialterus ad ſub­
                    <lb/>
                  duplum / vt conſtat. </s>
                  <s xml:id="N1FC15" xml:space="preserve">igitur talis gradus medius erit
                    <lb/>
                  ſexquialterus ad graduꝫ partis imparis immedia­
                    <lb/>
                  te precedentis: igitur ſpacium pertranſitum in pri­
                    <lb/>
                  ma parte ꝓportionali impari ſe habet ad ſpacium
                    <lb/>
                  pertranſituꝫ in prima parte proportionali pari in
                    <lb/>
                  ꝓportiõe ſexquitertia / vt patet ex ſexta propoſitio­
                    <lb/>
                  ne ſecundi notabilis ſed ſubſexquitertium ad peda­
                    <lb/>
                  le ſunt tres quarte et in omnibus ſequentibus pari­
                    <lb/>
                  bus pertranſibit tantum: igitur in omnibus ſimul
                    <lb/>
                  pertranſibit ſex quartas que faciunt pedale cum di­
                    <lb/>
                  midio. </s>
                  <s xml:id="N1FC2C" xml:space="preserve">et in imparibus pertrãſibit bipedale: igitur
                    <lb/>
                  in omnibus partibus ſimul paribus et imparibus
                    <lb/>
                  pertranſibit tria pedalia cum dimidio / quod fuit ꝓ­
                    <lb/>
                  bandum. </s>
                  <s xml:id="N1FC35" xml:space="preserve">Reſtat tamen probare /  in omnibus par­
                    <lb/>
                  tibus paribus ſequentibus ṗmã tm̄ pertranſit ſicut
                    <lb/>
                  in prima. </s>
                  <s xml:id="N1FC3C" xml:space="preserve">Nam ille partes pares cõtinuo ſe habēt
                    <lb/>
                  in proportione quadrupla et velocitates continuo
                    <lb/>
                  ſe habent in proportione dupla aſcendendo / vt pa-
                    <lb/>
                  tet ex caſu correlarii: ergo totale ſpacium pertran-
                    <lb/>
                  ſitum in omnibus paribus eſt duplum ad ſpaci-
                    <lb/>
                  um pertranſitum in prima illarum et ſic illud ſpaci­
                    <lb/>
                  um eſt .6. quarte. </s>
                  <s xml:id="N1FC4B" xml:space="preserve">Conſequentia patet ex ſeptima cõ­
                    <lb/>
                  cluſione: hoc addito /  proportio temporis excedit
                    <lb/>
                  ꝓportionem velocitatum ꝑ ꝓportionem duplam:
                    <lb/>
                  et totum diuiſum per partes ꝓportionales propor­
                    <lb/>
                  tione dupla eſt duplum ad primam illarum.</s>
                </p>
                <note position="left" xml:id="N1FC60" xml:space="preserve">2. correl.</note>
                <p xml:id="N1FC64">
                  <s xml:id="N1FC65" xml:space="preserve">¶ Secundo ſequitur /  diuiſa hora per partes ꝓ-
                    <lb/>
                  portionales proportione quadrupla: et in prima ꝑ­
                    <lb/>
                  te moueatur mobile aliquanta velocitate vniformi­
                    <lb/>
                  ter, et in ſecunda intendat motum ſum vniformiter
                    <lb/>
                  ab illo gradu quo mouetur in prima vſ ad triplū
                    <lb/>
                  et in tertia moueatur vniformiṫ illo triplo gradu et
                    <lb/>
                  in quarta moueatur vniformiter intendendo motū
                    <lb/>
                  ſuum a gradu quo mouebatur in tertia vſ ad tri­
                    <lb/>
                  plum illius: et ſic conſequenter ſemper in qualibet
                    <lb/>
                  pari intendendo gradum īmediate precedentis im­
                    <lb/>
                  paris vſ ad triplum eiuſdem gradus vniformiter
                    <lb/>
                  ſpacium pertranſitum in totali hora ſe habebit ad
                    <lb/>
                  ſpacium pertranſitum in prima parte proportio-
                    <lb/>
                  nali impari in proportione ſupra vndecīpartiente
                    <lb/>
                  tridecimas. </s>
                  <s xml:id="N1FC84" xml:space="preserve">Probatur ſupponendo /  medium in­
                    <lb/>
                  ter triplum et ſubtriplum eſt duplum ad ſubtriplū
                    <lb/>
                  vt medium inter vnum et .3. eſt .2. / quod eſt duplū ad
                    <lb/>
                  vnum. </s>
                  <s xml:id="N1FC8D" xml:space="preserve">Supponitur ſecūdo /  velocitas ꝑtium īpa-
                    <lb/>
                  rium immediatarum continuo ſe habent in propor­
                    <cb chead="De motu locali quo ad effectum tempore difformi."/>
                  tione tripla et etiam partium parium / vt patet aſpi­
                    <lb/>
                  ciēti caſū correlarii </s>
                  <s xml:id="N1FC97" xml:space="preserve">His ſuppoſitis eſto /  mobile ī
                    <lb/>
                  prima parte proportionali pertranſit tridecim pe­
                    <lb/>
                  dalia: arguitur ſic in omnibus partibus imparibꝰ
                    <lb/>
                  illud mobile pertranſit ſexdecim pedalia: et in om-
                    <lb/>
                  nibus paribus pertranſit octo: igitur in tota hora
                    <lb/>
                  ꝑtranſibit viginti q̈tuor: et .24. ad .13. pedalia ꝑtrã­
                    <lb/>
                  ſita in prima parte proportionali eſt proportio ſu­
                    <lb/>
                  pra vndecīpartiens tridecimas: igitur propoſituꝫ
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1FCA9" xml:space="preserve">Maior ꝓbatur / quia ꝓportio temporum ꝑtum im-
                    <lb/>
                  parium que eſt ſexdecupla / vt conſtat: excedit ꝓpor­
                    <lb/>
                  tionem velocitatis triplam ꝑ ꝓportionalem quītu­
                    <lb/>
                  plam ſexquitertiam, qualis eſt .16. ad .3. et quodli-
                    <lb/>
                  bet totum diuiſum ꝓportione quintupla ſexquiter­
                    <lb/>
                  tia ſe habet ad primam ꝑtem eius ꝓportionaleꝫ in
                    <lb/>
                  ꝓportione ſupertripartiente tridecimas / vt patet
                    <lb/>
                  ex prima parte capite quinto: igitur in omnibus ꝑ­
                    <lb/>
                  tibus ꝓportionalibus imparibus illud mobile per­
                    <lb/>
                  tranſit .16. pedalia: </s>
                  <s xml:id="N1FCBE" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex ſeptīa
                    <lb/>
                  concluſione huius: hoc addito /  in prima parte im­
                    <lb/>
                  pari pertranſit .13. pedalia: et .16. ad .13. eſt ꝓportio
                    <lb/>
                  ſupertripartiens tridecimas. </s>
                  <s xml:id="N1FCC7" xml:space="preserve">Et ſic patet maior
                    <lb/>
                  </s>
                  <s xml:id="N1FCCB" xml:space="preserve">Minor ꝓbatur / quia ꝓportio temporum partium
                    <lb/>
                  parium ſexdecupla / vt conſtat excedit proportionē
                    <lb/>
                  velocitatum triplam per ꝓportionem quintuplam
                    <lb/>
                  ſexquitertiam / vt patet ex probatione maioris: et
                    <lb/>
                  quodlibet totum diuiſum ꝓportione quintupla ſex­
                    <lb/>
                  quitertia ſe habet ad primam partem eius propor­
                    <lb/>
                  portionalem in proportione ſupertripartiente tri­
                    <lb/>
                  decimas: vt patet ex prima parte capite quinto: igi­
                    <lb/>
                  tur in omnibus partibus paribus pertranſit illud
                    <lb/>
                  mobile ſpacium ſe habens ad ſpacium pertranſitū
                    <lb/>
                  in prima illarum pariuꝫ in ꝓportione ſupertripar­
                    <lb/>
                  tiente tridecimas: et ſpacium pertranſitum in pri-
                    <lb/>
                  ma parium eſt ſpacium. </s>
                  <s xml:id="N1FCE6" xml:space="preserve">ſex pedalium cum dimidio /
                    <lb/>
                  igitur ſpacium pertranſituꝫ in omnibus partibus
                    <lb/>
                  paribus eſt .8. pedum </s>
                  <s xml:id="N1FCED" xml:space="preserve">Patet conſequen-
                    <lb/>
                  tia: q2 .8. ad .6. cum dimidio eſt proportio ſupertri­
                    <lb/>
                  partiens tridecimas. </s>
                  <s xml:id="N1FCF4" xml:space="preserve">Probatur tamen /  in pri-
                    <lb/>
                  ma parte ꝓportionali illud mobile pertrãſit .6. pe­
                    <lb/>
                  dalia cum dimidio: quia illa pars eſt ſubquadru-
                    <lb/>
                  pla ad primã imparem: et velocitas illius eſt dupla
                    <lb/>
                  ad velocitatem ṗme imparis / vt patet facile ex ṗmo
                    <lb/>
                  ſuppoſito: igitur in illa ꝑte mobile pertranſit .6. pe­
                    <lb/>
                  dalia cum dimidio. </s>
                  <s xml:id="N1FD03" xml:space="preserve">Patet conſequentia ex ſexta ꝓ­
                    <lb/>
                  poſitione ſecundi notabilis, addito /  in prima ꝑ-
                    <lb/>
                  te ꝓportionali impari ꝑtranſit .13. pedalia: et ſic pa­
                    <lb/>
                  tet minor: et ꝑ conſequens totum correlarium
                    <lb/>
                    <note position="right" xlink:href="note-0162-01a" xlink:label="note-0162-01" xml:id="N1FDC0" xml:space="preserve">.3. correl.</note>
                  </s>
                  <s xml:id="N1FD13" xml:space="preserve">¶ Sequitur tertio /  partita hora ꝑ ꝑtes ꝓportio-
                    <lb/>
                  nales ꝓportione quadrupla: et mobile in qualibet
                    <lb/>
                  parte ſequente impari in quadruplo velocius mo-
                    <lb/>
                  ueatur ꝙ̄ ī immediate p̄cedēti impari: et in qualibet
                    <lb/>
                  ſequenti pari etiam in quadruplo velocius mouea­
                    <lb/>
                  tur ꝙ̄ in immediate p̄cedenti pari: et in duplo velo-
                    <lb/>
                  cius in prima ꝑte pari ꝙ̄ in ṗma impari: tunc tota-
                    <lb/>
                  le ſpacium ꝑtranſitum in hora ſe habet ad ſpaciuꝫ
                    <lb/>
                  ꝑtranſitum in ṗma parte ꝓportionali impari ī ꝓ­
                    <lb/>
                  portione dupla </s>
                  <s xml:id="N1FD28" xml:space="preserve">Hoc correlarium ex p̄dictis facile ꝓ­
                    <lb/>
                  bari p̄t </s>
                  <s xml:id="N1FD2D" xml:space="preserve">¶ Inferat quilibet ſuopte ingenio ꝓpriiſ
                    <lb/>
                  viribus nõnulla ſimilia correlaria </s>
                  <s xml:id="N1FD32" xml:space="preserve">Poſſunt enim
                    <lb/>
                  īfinita inferri. </s>
                  <s xml:id="N1FD37" xml:space="preserve">vt puta ſi hora diuidatur ꝓportione
                    <lb/>
                  dupla: et omnium partium parium velocitates con­
                    <lb/>
                  tinuo ſe habeãt in ꝓportione ſexquialtera: omniū-
                    <lb/>
                   imparium ꝓportio velocitatum ſit ſexquitertia
                    <lb/>
                  ſit velocitatis ṗme paris ad velocitatem ṗme im­
                    <lb/>
                  paris ꝓportio ſexquiquarta: tunc calcula totale
                    <lb/>
                  ſpcium ad ſpacium ꝑtranſitum in ṗma parte. </s>
                  <s xml:id="N1FD46" xml:space="preserve">Item
                    <lb/>
                  conſciſa hora in partes ꝓportionales ꝓportiõe tri­
                    <lb/>
                  pla: et omnium partium imparium immediatarum </s>
                </p>
              </div>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>