190[Figure 90]
quidem duo triangula ſunt ſimi
lia, & rectè concluditur F Y, mi
nus eſſe quàm D Y, ſed tamen
non videntur iſta propoſitum
oſtendere, quod erat, plus nauim
procedere, quàm palmulam re
trocedere. Fateor quidem tex
tum hunc eſſe obſcuriſſimum,
idque; propterea fortè quia eſt admodum corruptus, præſertim circa chara
cteres, qui corrigendi ſunt vti nos facimus. neſcio qua ratione Piccolomi
neus videatur ſibi locum hunc explicaſſe. Forſitan addenda ſunt nonnulla
hoc pacto; cum initio remigationis ponamus remum in ſitu A B, in fine ve
rò primæ impulſionis in D F, ſcalmum verò circa medium remi in G, pri
mo; vltimo erit etiam circa medium D F, vbi H, quare ſcalmus tranſlatus
eſt à G, ad H, totaque; G H, perficit, quam deberet Ariſtot. vt ſibi conſtaret
probare eſſe maiorem ipſa B F, quam palmula obiuit, & conſequenter pro
baſſet nauigium plus proceſſiſſe, quàm palmula receſſerit: quod propoſue
rat. Verum hoc non demonſtrat; neque ex præmiſſis deduci poteſt. poſtea
ſubdit (Stans autem erit medium vbi eſt G, in contrarium enim ipſi, quod in mari
eſt, extremo B, procedit, vbi extremum in nauigio eſt A, non procederet autem
vbi est D, niſi commoueretur nauigiŭm, & eò transferretur vbi eſt remi principium)
vbi in textu mendosè legitur C, pro G.
quidem duo triangula ſunt ſimi
lia, & rectè concluditur F Y, mi
nus eſſe quàm D Y, ſed tamen
non videntur iſta propoſitum
oſtendere, quod erat, plus nauim
procedere, quàm palmulam re
trocedere. Fateor quidem tex
tum hunc eſſe obſcuriſſimum,
idque; propterea fortè quia eſt admodum corruptus, præſertim circa chara
cteres, qui corrigendi ſunt vti nos facimus. neſcio qua ratione Piccolomi
neus videatur ſibi locum hunc explicaſſe. Forſitan addenda ſunt nonnulla
hoc pacto; cum initio remigationis ponamus remum in ſitu A B, in fine ve
rò primæ impulſionis in D F, ſcalmum verò circa medium remi in G, pri
mo; vltimo erit etiam circa medium D F, vbi H, quare ſcalmus tranſlatus
eſt à G, ad H, totaque; G H, perficit, quam deberet Ariſtot. vt ſibi conſtaret
probare eſſe maiorem ipſa B F, quam palmula obiuit, & conſequenter pro
baſſet nauigium plus proceſſiſſe, quàm palmula receſſerit: quod propoſue
rat. Verum hoc non demonſtrat; neque ex præmiſſis deduci poteſt. poſtea
ſubdit (Stans autem erit medium vbi eſt G, in contrarium enim ipſi, quod in mari
eſt, extremo B, procedit, vbi extremum in nauigio eſt A, non procederet autem
vbi est D, niſi commoueretur nauigiŭm, & eò transferretur vbi eſt remi principium)
vbi in textu mendosè legitur C, pro G.
Senſus porrò horum verborum eſt hic; ſi remus circa ſcalmum G, verte
retur, & tamen nauis ab eo non propelleretur, ſed ſtaret, tunc medium na
uis maneret vbi G, per motum enim remi impellitur in contrarias partes
ipſi palmulæ B, quæ eſt in mari, quia ſequitur motum alterius extremi A,
manubrij ſcilicet remi, qui eſt in naui: quod autem nauigium à remo mo
neatur, ſignum eſt, quia manubrium A, non procederet vbi eſt D, niſi pari
ter cum remo nauigium illorſum conſequeretur. Hæc quidem Ariſt. circa
motum nauigij imperfectè admodum niſi textus corruptionem cauſetur, di
xiſſe videatur. Quapropter operæpretium me facturum exiſtimo, ſi Petri
Nonij acutiſſimi Mathematici, ſubtiliſſimas, ſcituque; digniſſimas in præſens
problema annotationes hoc loco deſcripſero, ex quibus perfectè, ac ma
thematicè toti huic quæſtioni fit ſatis, quæ ſic ſe habent.
retur, & tamen nauis ab eo non propelleretur, ſed ſtaret, tunc medium na
uis maneret vbi G, per motum enim remi impellitur in contrarias partes
ipſi palmulæ B, quæ eſt in mari, quia ſequitur motum alterius extremi A,
manubrij ſcilicet remi, qui eſt in naui: quod autem nauigium à remo mo
neatur, ſignum eſt, quia manubrium A, non procederet vbi eſt D, niſi pari
ter cum remo nauigium illorſum conſequeretur. Hæc quidem Ariſt. circa
motum nauigij imperfectè admodum niſi textus corruptionem cauſetur, di
xiſſe videatur. Quapropter operæpretium me facturum exiſtimo, ſi Petri
Nonij acutiſſimi Mathematici, ſubtiliſſimas, ſcituque; digniſſimas in præſens
problema annotationes hoc loco deſcripſero, ex quibus perfectè, ac ma
thematicè toti huic quæſtioni fit ſatis, quæ ſic ſe habent.
In Problema Mechanicum Arist. de motu Nauigij
ex remis, annotatio Petri Nonij.
ex remis, annotatio Petri Nonij.
Cvm olim diſcipulis noſtris mechanicas Ariſt. quæſtiones interpre
taremur, nonnulla circa problema illud annotauimus, cur magis
procedat nauigium, quam remi palmula in contrarium. Ariſtot.
enim ratiocinatio obſcura eſt; quam nos tamen, vt aliquid lucis
haberet, ad hunc modum explicauimus; & propter materiæ ſimilitudinem
hiſce noſtris libris de nauigandi ratione adiunximus. Supponit autem ipſe
auctor remi palmulam retrocedere, quoties nauigium in anteriora
taremur, nonnulla circa problema illud annotauimus, cur magis
procedat nauigium, quam remi palmula in contrarium. Ariſtot.
enim ratiocinatio obſcura eſt; quam nos tamen, vt aliquid lucis
haberet, ad hunc modum explicauimus; & propter materiæ ſimilitudinem
hiſce noſtris libris de nauigandi ratione adiunximus. Supponit autem ipſe
auctor remi palmulam retrocedere, quoties nauigium in anteriora