Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Table of figures

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="158" xlink:href="025/01/162.jpg"/>
            <p type="main">
              <s id="s.001804">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001805"> Ita eſt; in his omnibus ſæpè probavi; item in ſpiritu vini, &
                <lb/>
              variis aquis diſtillaris ; immò ſi canaliculum oleo immergas, paulò altiùs
                <lb/>
              aſſurgit, qúod non ad evidentiam expertus ſum; ſed cuncta hæc ex­
                <lb/>
              perimenta luculentiora ſunt in ſcypho, vel ampulla, cujus imaginem ha­
                <lb/>
              bes pag. </s>
              <s id="s.001806">ſequenti, in qua ſcilicet humor per canaliculum GF aſſurgit ſupra
                <lb/>
              ſuperficiem BC, eo profectò altiùs, quo canaliculus anguſtior erit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001807">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001808"> An fortè dici poſſet, pondus aquæ contentæ in majore am­
                <lb/>
              pulla, longè majus eſſe pondere aquæ contentæ intra minorem canalicu­
                <lb/>
              lum GF, ac proinde prævalere, & inde aquam altiùs extrudi, ſeu
                <lb/>
              attolli. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001809">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001810"> Scio, non neminem eſſe, cui hæc cogitatio in mentem venit,
                <lb/>
              quæ tamen, meo ſaltem judicio, legitima non eſt, cùm aqua ratione pon­
                <lb/>
              deris, ſeu gravitatis ad perfectam libellam ſeſe componat; nempe gravi­
                <lb/>
              tat per Cylindros parallelos, ſeu lineas parallelas, in quocunque ſitu cana­
                <lb/>
                <figure id="id.025.01.162.1.jpg" xlink:href="025/01/162/1.jpg" number="54"/>
              les ſtatuantur; ſint enim canales ABC, IDE;
                <lb/>
              infundatur aqua per Orificium AB, ſit libella
                <lb/>
              Horizontalis ABFG; ſi canales æqualis ſint
                <lb/>
              craſſitudinis ſuperficies aquæ vtrimque ſiſtet in
                <lb/>
              ABFG, vt patet; tunc enim perfectum erit
                <lb/>
              æquilibrium; ſi verò canalis IDE ſit anguſtior,
                <lb/>
              aſſurget aqua v. g. in DE, ſupra libellam AG,
                <lb/>
              ratione tamen gravitationis, Cylindrus aquæ
                <lb/>
              cujus baſis æqualis ſit FG, facit perfectum æqui­
                <lb/>
              librium cum Cylindro aquæ æquali IG, vt patet;
                <lb/>
              ſi enim tota moles aquæ contentæ in ABC, ſu­
                <lb/>
              ſtineret contentam intra IDE, cùm illa hujus poſſit eſſe decupla, centu­
                <lb/>
              pla, & in quavis data proportione majoris inæqualitatis, aqua per cana­
                <lb/>
              liculum IDE ad quamcunque poſtulatam altitudinem aſcenderet, quod
                <lb/>
              manifeſtè falſum eſt; igitur totus Cylindrus aquæ ABC non facit æqui­
                <lb/>
              librium cum Cylindro aqueo IDE, ſed tantùm Cylindrus ejuſdem baſis
                <lb/>
              DE; ſed hic facit æquilibrium cum Cylindro IFG, vt patet; igitur inde
                <lb/>
              perſpicuum fit, aquam per canaliculum IDE non aſſurgere in DE ſupra
                <lb/>
              libellam, propter majorem vim ponderis ABC. </s>
              <s id="s.001811">Accedit quod ſi baſis
                <lb/>
              AB Diameter ſit bipedalis, & baſis DE ſit pedalis, non aſſurget aqua in
                <lb/>
              DE, immò ad ſenſum ſiſtet in FG, cùm tamen pondus aquæ ABC ſit
                <lb/>
              quadruplum aquæ IFG; igitur in majoribus canalibus aqua non aſſurgit,
                <lb/>
              vt in minoribus; vnde manifeſtè conſtat, hunc effectum eſſe ab alia cauſa. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001812">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              Cùm hæc nudius tertius viro cuidam ingenioſiſſimo pro­
                <lb/>
              poſuiſſem, illico reſpondit vim quandam adhæſivam in corporibus præſer­
                <lb/>
              tim liquidis, ſibi compertam eſſe, ratione cujus, vnum alteri accedit, ſeſe
                <lb/>
              arctiùs conjungit; ſic inquiebat ille, ſi aquæ gutta tangat aliam guttam,
                <lb/>
              in vnam majorem guttam ſtatim mutuo quaſi amplexu coaleſcunt; ſic duo
                <lb/>
              flammæ con. in vnam abeunt; vnde fieri putabat, vt aquà per canalicu­
                <lb/>
              lum minimè aſſurgeret, niſi priùs cava illius ſuperficies maduerit, quod vbi
                <lb/>
              à me probatum eſt, dicto reſpondit eventus: neſcio vtrùm hæc ratio vobis
                <lb/>
              arrideat. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>