Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007441
">
<
pb
pagenum
="
516
"
xlink:href
="
016/01/165.jpg
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1079
"/>
<
lb
/>
indigerent, & formicæ viſu, quòd terreſtre
<
lb
/>
animal non adeò viſu indigerent, cornibus
<
lb
/>
auxiliantibus, quæ illis loco baculi ſunt ad
<
lb
/>
prætentandam viam, velut & limacibus: hæ
<
lb
/>
enim ob ſiccam temperiem, illæ ob paruita
<
lb
/>
tem oculis priuatæ, cornua pro baculo ac
<
lb
/>
ceperunt vt cæci. </
s
>
<
s
id
="
s.007442
">Nullum autem animal vo
<
lb
/>
lans poterat eſſe cæcum, nam adeò ſenſim
<
lb
/>
animal volare poteſt, quin impingat & ex
<
lb
/>
cidat, ſi viſu careat: Apibus verò cùm paruæ
<
lb
/>
eſſent, & oculis indigerent, ſuſtulit auditum,
<
lb
/>
ne in tam paruo capite ambo ſenſus collo
<
lb
/>
cati fierent, ob imperfectionem inutiles.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007443
">Formicæ igitur cæcæ, apes verò ſurdæ meri
<
lb
/>
tò fuerunt: retinent tamen forſan vræque
<
lb
/>
imaginem quandam ſenſus deficientis. </
s
>
<
s
id
="
s.007444
">Sed
<
lb
/>
alij tres ſenſus, tametſi imperfecti ſint, ma
<
lb
/>
gis tamen ob vitæ neceſſitatem vigent. </
s
>
<
s
id
="
s.007445
">Sunt
<
lb
/>
autem, vt dixi, guſtus, odoratus, & tactus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007446
">Iuxta hos igitur inuenta ratio depellendi
<
lb
/>
hæc animalia. </
s
>
<
s
id
="
s.007447
">Tactu quidem metalla refu
<
lb
/>
giunt, & lapides ob frigus: cùm enim ſint
<
lb
/>
exanguia, frigida ſunt, & à frigore ob calo
<
lb
/>
ris inopiam maximè læduntur. </
s
>
<
s
id
="
s.007448
">Calce illita
<
lb
/>
cimices necantur, quoniam in parietum fo
<
lb
/>
raminibus viuunt: ob id inuat lectos à pa
<
lb
/>
rietibus remouere: viuunt & in libris adeò
<
lb
/>
ſanguine pleni vt haud dubium ſit natura
<
lb
/>
non hauſtu tales eſſe: quamobrem ſpiritu
<
lb
/>
humano maximè eorum generatio conſtat.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007449
">Ab odore, quoniam omnia refugiunt odo
<
lb
/>
rem, qui fit animalibus ſui generis exuſtis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007450
">Ita locuſtæ fugiunt, docente natura, locuſta
<
lb
/>
rum nidorem, & formicæ formicarum, cra
<
lb
/>
brones crabronum. </
s
>
<
s
id
="
s.007451
">Fugiunt & omnem im
<
lb
/>
modicè ſiccum odorem, ob ídque cedriam
<
lb
/>
etiam non exuſtam, & cerui cornu dum cre
<
lb
/>
matur. </
s
>
<
s
id
="
s.007452
">Cùm enim ſint ſicca hæc animalia,
<
lb
/>
vt dixi, à ſiccis vehementer offenduntur. </
s
>
<
s
id
="
s.007453
">Gu
<
lb
/>
ſtu verò amara refugiunt, vt abſinthium
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1080
"/>
<
lb
/>
abrotonúmque. </
s
>
<
s
id
="
s.007454
">Et ob id talia in veſtibus
<
lb
/>
ſparſa, tum folia citrij, & nardi, & ſabina
<
lb
/>
cedria & duplici ratione, altera quidem
<
lb
/>
quòd amara ſunt, reliqua quòd ſiccum odo
<
lb
/>
rem atque vehementem ſpargunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007455
">Eadem
<
lb
/>
ratione aceti odor culices, & ſimilia pellit,
<
lb
/>
eſt enim acris: non tamen muſcas, quo
<
lb
/>
niam (vt dictum eſt) culex dulci magis ma
<
lb
/>
teria gaudet, nam in aquis & humidioribus
<
lb
/>
locis gignitur quàm muſca. </
s
>
<
s
id
="
s.007456
">Ob id referunt,
<
lb
/>
ſpongiam acri, aceto plenam in medio cu
<
lb
/>
biculi ſuſpenſam, arcere culices ne cubicu
<
lb
/>
lum illud ingrediantur. </
s
>
<
s
id
="
s.007457
">In locis vbi abun
<
lb
/>
dant, claudunt cubiculi feneſtras antequam
<
lb
/>
lumen referatur. </
s
>
<
s
id
="
s.007458
">Nam ad claritatem lucis
<
lb
/>
hoc animal, vt pleraque talia, accedit liben
<
lb
/>
ter, adeò vt genus ſit quoddam papilionis,
<
lb
/>
quod non ceſſat ad lumen toties ac tam pro
<
lb
/>
pè accedere, donec conſumptis ab igne alis
<
lb
/>
decidat & moriatur. </
s
>
<
s
id
="
s.007459
">Vocant hoc genus vul
<
lb
/>
gari ſermone farfallam: erophon Græcè li
<
lb
/>
ceat appellare, ſi Latinum nomen non ha
<
lb
/>
beat. </
s
>
<
s
id
="
s.007460
">Quæ verò illa arcent, cùm (vt dixi) acria
<
lb
/>
omnia & amara, peculiari tamen ratione
<
lb
/>
ſtaphiſagria quaſi dicas vua ſylueſtris, adeò
<
lb
/>
vt intrita oleo atque filo eo imbuto ſi cir
<
lb
/>
cundetur capiti, omnes pediculi refugiunt,
<
lb
/>
aut moriuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.007461
">Culices verò cannabe foren
<
lb
/>
ſe indita cubiculo. </
s
>
<
s
id
="
s.007462
">Pilo etiam equino ante
<
lb
/>
cubiculum ſuſpenſo non ingredi putant: fa
<
lb
/>
bulæque hoc propius quam præſtigiæ eſſe
<
lb
/>
videtur In priore genere eſt cucumer agre
<
lb
/>
ſtis, elleborus niger, maius dracontium &
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1081
"/>
<
lb
/>
raphanus, cuius ſucco perunctos negant à
<
lb
/>
ſerpentibus vulnerari. </
s
>
<
s
id
="
s.007463
">Corij quoque cremati
<
lb
/>
odor, quo etiam hyſtericæ mulieres reuocari
<
lb
/>
ſolent, ſerpentes fugat. </
s
>
<
s
id
="
s.007464
">Referunt, quendam
<
lb
/>
qui viperam dormiens deuorauerat fumo
<
lb
/>
corij liberatum, illa refugiente fumum quem
<
lb
/>
æger ore excipiebat. </
s
>
<
s
id
="
s.007465
">Certum eſt igne omnes
<
lb
/>
fugari ſerpentes, & non ſolùm ſerpentes, ſed
<
lb
/>
ferarum pleraſque. </
s
>
<
s
id
="
s.007466
">Et quæ ſerpentes fugant,
<
lb
/>
ea omnia inſecta occîdunt, fugántque. </
s
>
<
s
id
="
s.007467
">Pu
<
lb
/>
ſillum tamen ignem & lucem multa inſe
<
lb
/>
ctorum genera amant, vt muſcæ, culices, pa
<
lb
/>
piliones: amant & cancri, & mugiles perni
<
lb
/>
cie ſua. </
s
>
<
s
id
="
s.007468
">Omnia tamen hæc magnum ignem
<
lb
/>
timent. </
s
>
<
s
id
="
s.007469
">Ignis etiam illa occîdit, & oua delet
<
lb
/>
atque illuuiem qua genus eorum (vt dixi)
<
lb
/>
reparatur. </
s
>
<
s
id
="
s.007470
">Quæcunque etiam in hudo latita
<
lb
/>
re ſolent, ſub ſole celerrimè pereunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007471
">Nuper
<
lb
/>
cùm menſe Iulio ſcilicet, ſcorpiones in
<
lb
/>
oleum (quod aduerſus febres parare ſoleo)
<
lb
/>
immittere vellem, in ſole repoſui, ſtatim è
<
lb
/>
furfuribus diſcurrere cœperunt: erant autem
<
lb
/>
circiter decem. </
s
>
<
s
id
="
s.007472
">Ego exiſtimabam, ipſo calo
<
lb
/>
re viuidiores factos: verùm momento extin
<
lb
/>
ctos omnes inueni: vt res miraculo proxima
<
lb
/>
exiſtimari poſſet, ſi idem in talpis non con
<
lb
/>
tingeret. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007473
">
<
margin.target
id
="
marg1076
"/>
Myuſcij ob
<
lb
/>
culices oppi
<
lb
/>
dum deſer
<
lb
/>
uerunt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007474
">
<
margin.target
id
="
marg1077
"/>
Inſecta om
<
lb
/>
nia quomodo
<
lb
/>
pellantur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007475
">
<
margin.target
id
="
marg1078
"/>
Apes ſurda. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007476
">
<
margin.target
id
="
marg1079
"/>
Formicæ cæ
<
lb
/>
cæ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007477
">
<
margin.target
id
="
marg1080
"/>
Panni ne ti
<
lb
/>
nei,
<
expan
abbr
="
inſeſtãtur
">inſfſtan
<
lb
/>
tur</
expan
>
. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007478
">
<
margin.target
id
="
marg1081
"/>
Serpentes
<
lb
/>
quibus fu
<
lb
/>
gentur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007479
">Quædam verò proprietate quadam ea re
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1082
"/>
<
lb
/>
pellunt, vt platanus fertur veſpertiliones: ne
<
lb
/>
que enim hoc animal ad eam arborem ac
<
lb
/>
cedere affirmant. </
s
>
<
s
id
="
s.007480
">Inuentum vtiliſſimum fuit
<
lb
/>
amurcam olei calci miſcuiſſe ad illiniendas
<
lb
/>
tabernas pannorum, ne araneæ, blattæve
<
expan
abbr
="
pã-nos
">pan
<
lb
/>
nos</
expan
>
<
expan
abbr
="
infeſtẽt
">infeſtent</
expan
>
:
<
expan
abbr
="
prohibétq;
">prohibétque</
expan
>
vdum. </
s
>
<
s
id
="
s.007481
">Et forſan pro
<
lb
/>
prietate quadam inſecta omnia arcet amur
<
lb
/>
ca, aut odore id facit, vel quia vdum prohi
<
lb
/>
bet illorum originem: ab vdo enim generan
<
lb
/>
tur, aut ab omnibus his. </
s
>
<
s
id
="
s.007482
">Quædam verò etiam
<
lb
/>
de his inferius exponemus, peculiariter qui
<
lb
/>
dem aduerſus cimices ingratum animal, prę
<
lb
/>
ter reliqua
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
odore tetro: & aduerſus for
<
lb
/>
micas. </
s
>
<
s
id
="
s.007483
">Nunc ſatis ſit de his
<
expan
abbr
="
ſermonẽ
">ſermonem</
expan
>
habuiſ
<
lb
/>
ſe. </
s
>
<
s
id
="
s.007484
">Adeò verò ante nos non perſpecta ratione
<
lb
/>
cæcutierunt veteres, vt Plinius neget locu
<
lb
/>
ſtis oculos eſſe, quaſi nunquam locuſtas vi
<
lb
/>
derit: conſpicui enim ſunt ac prægrandes: he
<
lb
/>
beti tamen ſunt viſu, vt diximus. </
s
>
<
s
id
="
s.007485
">Nos verò
<
lb
/>
etiamſi locuſtas non vidiſſemus, prouincia
<
lb
/>
re tutò auſi eſſemus, oculos illas habere, quòd
<
lb
/>
eſſe
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
poſſit, vt animal volatu
<
expan
abbr
="
præditũ
">præditum</
expan
>
<
expan
abbr
="
cæcũ
">cæcum</
expan
>
<
lb
/>
ſit: imò ſi animali volanti oculos effodias, vo
<
lb
/>
lare deſinet, ſui periculi memor. </
s
>
<
s
id
="
s.007486
">Hæc igitur
<
lb
/>
atque alia demonſtrando intelligere licet.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1083
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007487
">
<
margin.target
id
="
marg1082
"/>
Veſpertilio
<
lb
/>
non accedit
<
lb
/>
ad
<
expan
abbr
="
platanũ
">platanum</
expan
>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007488
">
<
margin.target
id
="
marg1083
"/>
Cur quibuſ
<
lb
/>
dam anima
<
lb
/>
libus præciſa
<
lb
/>
membra re
<
lb
/>
generentur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007489
">Proprium videtur eſſe animalibus è putre
<
lb
/>
dine genitis, quòd inſecta ſint, vt pręciſa
<
expan
abbr
="
mẽ-bra
">menm
<
lb
/>
bra</
expan
>
illis renaſcantur: vt caudæ ſerpentum &
<
lb
/>
lacertorum, chelæ cancrorum, oculi hirundi
<
lb
/>
num certè, & vt multi exiſtimant, etiam ſer
<
lb
/>
pentum. </
s
>
<
s
id
="
s.007490
">Cauſa huius eſt, quòd imperfecta
<
lb
/>
ſunt: vnde non hirundinibus, ſed pullis hi
<
lb
/>
rundinum oculi renaſcuntur, & in fœtibus
<
lb
/>
etiam perſæpè, dum in vtero ſunt membra
<
lb
/>
oblæſa reſtaurantur. </
s
>
<
s
id
="
s.007491
">Medici ob id quòd hu
<
lb
/>
midiora ſunt, dicerent. </
s
>
<
s
id
="
s.007492
">Forſan vtraque cauſa
<
lb
/>
vera dici poteſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007493
">In genere igitur inſecto
<
lb
/>
rum erunt teſtudines, & crocodili, & cha
<
lb
/>
mæleontes, & quæcunque quadrupeda </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>