Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N14A9F" type="main">
              <s id="N14AC0">
                <pb pagenum="158" xlink:href="005/01/166.jpg"/>
              prehenderit, eo facilius tollat atque confringat. </s>
            </p>
            <p id="N14AD7" type="main">
              <s id="N14AD9">Huius igitur cauſam eam eſſe, inquit Ariſtoteles. </s>
              <s id="N14ADD">Nam
                <lb/>
              explicatus motus, qui fit in fractione ligni, eſt motus circu­
                <lb/>
              laris, cuius centrum conſtituitur genu vel pes, ſeu punctum
                <lb/>
              ligni medium, quod ſuffultum illis quieſcit. </s>
              <s id="N14AE6">Dimidia verò
                <lb/>
              ipſius ligni confringendi dum inclinantur ſe
                <expan abbr="habẽt">habent</expan>
              tanquam
                <lb/>
              duo ſemidiametri circulariter ducti angulum efficientes in
                <lb/>
              ipſo centro circuli quem deſcribunt. </s>
              <s id="N14AF3">Quanto autem remo­
                <lb/>
              tius à centro fuerit quodcumque circulariter moueri de­
                <lb/>
              bet, tanto facilius mouetur. </s>
              <s id="N14AFA">Facilius ergo manus dictum
                <lb/>
              motum perficient ſi longius, quàm ſi propius genu, vel
                <expan abbr="pe-dẽ">pe­
                  <lb/>
                dem</expan>
              , lignum apprehenderint. </s>
              <s id="N14B05">
                <expan abbr="Cumq.">Cumque</expan>
              ex hac motione, &
                <lb/>
              inclinatione vtriuſque dimidij procedat ipſa fractio ligni, ſe­
                <lb/>
              quitur etiam facilius longè quàm propè diductis manibus
                <lb/>
              ipſum lignum confringi. </s>
            </p>
            <p id="N14B11" type="main">
              <s id="N14B13">Cur autem non obſtante prædicta diſparitate in modo,
                <lb/>
              quo frangitur lignum, cæteris paribus difficilius
                <expan abbr="fuãgatur">frangatur</expan>
                <lb/>
              ſi craſsius ipſum ſit, quàm ſi gracilius, non docet Ariſtote­
                <lb/>
              les. </s>
              <s id="N14B23">Ex ipſa
                <expan abbr="tamẽ">tamen</expan>
              rei natura quiſque ſtatim intelliget abſque
                <lb/>
              eo, quod recurrat cum Baldo ad rationem illam angulati
                <lb/>
              vectis, quam dicit habere
                <expan abbr="vtrumq.">vtrumque</expan>
              dimidium ligni prærupti.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N14B33">Siquidem cum tota difficultas, quæ reperitur in fractione
                <lb/>
              ligni oriatur ex reſiſtentia partium ſeparandarum, eo quod
                <lb/>
              hæ inter ſe naturali nexu coniunctæ, neceſſariò obſtent ſe­
                <lb/>
              parationi ab inuicem: quo plures fuerint ipſæ partes, eo ma­
                <lb/>
              gis obſtabunt,
                <expan abbr="difficiliusq.">difficiliusque</expan>
              proinde per earum diuiſionem
                <lb/>
              lignum quodlibet ex ipſis compoſitum confringetur. </s>
            </p>
            <p id="N14B44" type="main">
              <s id="N14B46">Illud etiam hic quæri poſſet, quod Ariſtoteles prætermi­
                <lb/>
              ſit, cur prius ex parte ſuperiori, ac extra angulum, quem effi­
                <lb/>
              ciunt dimidia ligni inclinata, quàm ex parte inferiori in cu­
                <lb/>
              ſpide ipſius anguli vbi
                <expan abbr="cẽtrum">centrum</expan>
              motionis conſtituitur, fractio
                <lb/>
              ipſa ligni ſequatur. </s>
              <s id="N14B55">Facilisque erit reſponſio ſi dicamus id
                <lb/>
              fieri, quia illæ partes continui in fractione prius ab inuicem
                <lb/>
              ſeparantur, quæ & citius & longius coguntur diſcedere: In
                <lb/>
              fractione autem ligni per inclinationem, & complicationem
                <lb/>
              vtriuſque dimidij, ex partibus craſsitiei, quæ ab inuicem di-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>