Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.001854">
                <pb pagenum="162" xlink:href="025/01/166.jpg"/>
              ſionis coni incumbunt; itemque ex baſi ML ; pares certè cum paribus
                <lb/>
              contranituntur, ſinguli ſcilicet cylindri cum ſingulis; igitur neutra pars
                <lb/>
              prævalet, ſi verò non reſcindatur ſegmentum ME, equidem ſinguli
                <lb/>
              cylindri ducti ex ſingulis punctis baſis ML pugnant cum ſingulis ductis
                <lb/>
              ex baſi AB, hi tamen victores ſunt; quia fortiores; cùm ſingulis vis
                <lb/>
              preſſionis ſecundùm majorem conum, vel angulum incumbat; igitur
                <lb/>
              quamvis alioquin anguſtiſſimus ſit canaliculus, ſi tamen ſupra libellam
                <lb/>
              AG non producatur, par vtrimque eſt vis preſſionis; ac proinde
                <lb/>
              neutra pars prævalet; vnde, ni fallor, tuus ille paralogiſmus ſolutus
                <lb/>
              manet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001855">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001856"> Ex dictis rectè deduco, aquam attolli altiùs in longiore, ca­
                <lb/>
              naliculo; nempe in longiore, angulus preſſionis acutior & minor eſt,
                <lb/>
              quàm in breviore v. g. angulus DFE, minor eſt angulo DME, vt
                <lb/>
              patet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001857">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001858"> Hoc erat tertium experimentum; aqua enim in canaliculis
                <lb/>
              longioribus tantulùm immerſis altiùs aſſurgit: & niſi nimiæ obſtarent
                <lb/>
              anguſtiæ, per quas ſine aliqua vi aqua traduci nequit, ad quamcumque
                <lb/>
              certè altitudinem aqua aſſurgeret. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001859">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001860"> Prudenter occurriſti inſtantiæ, quam tibi facere meditabar;
                <lb/>
              alia tamen longè difficilior ſeſe mihi objicit ; cùm enim ſinguli preſſionis
                <lb/>
              cylindri ſingulis contranituntur; perinde eſt, five laxior ſit canaliculus,
                <lb/>
              ſive anguſtior, quod tamen experimentis repugnat, cùm per canalicu­
                <lb/>
              lum anguſtiorem longè altiùs humor aſſurgat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001861">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001862"> Haud inficior, difficultatem à te propoſitam eam eſſe, quæ in­
                <lb/>
              genio tuo digna eſſe videatur; quam tamen, ni fallor, ſatis facilè ſolvo:
                <lb/>
              nempe aër preſſus majorem vim non imprimit ſuperficiei majori AB
                <lb/>
              quàm minori DE; Cogita diſoum ligneum, quo premitur ſuperficies A
                <lb/>
              B, motu vt vnum, itemque alium minorem, quo premitur ſuperficies DE,
                <lb/>
              motu vt vnum; certè vterque æqualem vim imprimit ſuperficie, DE &
                <lb/>
              AB; licèt enim alter major ſit, & majorem ſuperficiem premat; quia
                <lb/>
              tamen idem aër compreſſus circumfuſus vtramque æquè premit, æqua­
                <lb/>
              lis ſemper preſſionis effectus ſequitur, id eſt, ejuſdem quantitatis aquæ
                <lb/>
              elevatio; cæteris tamen paribus: vbi enim hæc elevata eſt, & ab eadem
                <lb/>
              vi premente ſuſtinetur, nullus alius effectus illi competit, cùm tota in
                <lb/>
              eo exeratur; dixi cæteris paribus, id eſt, ſuppoſita eadem proportione
                <lb/>
              preſſionis aëris incumbentis ſuperficiei canaliculi, ſi enim propter bre­
                <lb/>
              vitatem canaliculi prædicta proportio creſcat, vel ſit major canaliculus,
                <lb/>
              ac proinde angulus preſſionis major, itemque major preſſio, haud dubiè
                <lb/>
              aqua minùs altè per canaliculum aſcendit: Suppoſita autem eadem pro­
                <lb/>
              portione preſſionum, altitudines aquæ elevatæ in diverſis canaliculis,
                <lb/>
              ſunt vt baſes permutando, vt pater, v.g. ſi baſis vnius ſit dupla baſis alte­
                <lb/>
              riùs, altitudo ejus erit dupla altitudinis illius, vt ſcilicet cylindri æqua­
                <lb/>
              les ſint. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.001863">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.001864"> Iam optimè intelligo id, quod paulò ante capere non po­
                <lb/>
              teram; quod ſcilicet, vt aiebas, ad quamcumque altitudinem aqua poſ-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>