Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N14A9F" type="main">
              <s id="N14AC0">
                <pb pagenum="158" xlink:href="005/01/166.jpg"/>
              prehenderit, eo facilius tollat atque confringat. </s>
            </p>
            <p id="N14AD7" type="main">
              <s id="N14AD9">Huius igitur cauſam eam eſſe, inquit Ariſtoteles. </s>
              <s id="N14ADD">Nam
                <lb/>
              explicatus motus, qui fit in fractione ligni, eſt motus circu­
                <lb/>
              laris, cuius centrum conſtituitur genu vel pes, ſeu punctum
                <lb/>
              ligni medium, quod ſuffultum illis quieſcit. </s>
              <s id="N14AE6">Dimidia verò
                <lb/>
              ipſius ligni confringendi dum inclinantur ſe
                <expan abbr="habẽt">habent</expan>
              tanquam
                <lb/>
              duo ſemidiametri circulariter ducti angulum efficientes in
                <lb/>
              ipſo centro circuli quem deſcribunt. </s>
              <s id="N14AF3">Quanto autem remo­
                <lb/>
              tius à centro fuerit quodcumque circulariter moueri de­
                <lb/>
              bet, tanto facilius mouetur. </s>
              <s id="N14AFA">Facilius ergo manus dictum
                <lb/>
              motum perficient ſi longius, quàm ſi propius genu, vel
                <expan abbr="pe-dẽ">pe­
                  <lb/>
                dem</expan>
              , lignum apprehenderint. </s>
              <s id="N14B05">
                <expan abbr="Cumq.">Cumque</expan>
              ex hac motione, &
                <lb/>
              inclinatione vtriuſque dimidij procedat ipſa fractio ligni, ſe­
                <lb/>
              quitur etiam facilius longè quàm propè diductis manibus
                <lb/>
              ipſum lignum confringi. </s>
            </p>
            <p id="N14B11" type="main">
              <s id="N14B13">Cur autem non obſtante prædicta diſparitate in modo,
                <lb/>
              quo frangitur lignum, cæteris paribus difficilius
                <expan abbr="fuãgatur">frangatur</expan>
                <lb/>
              ſi craſsius ipſum ſit, quàm ſi gracilius, non docet Ariſtote­
                <lb/>
              les. </s>
              <s id="N14B23">Ex ipſa
                <expan abbr="tamẽ">tamen</expan>
              rei natura quiſque ſtatim intelliget abſque
                <lb/>
              eo, quod recurrat cum Baldo ad rationem illam angulati
                <lb/>
              vectis, quam dicit habere
                <expan abbr="vtrumq.">vtrumque</expan>
              dimidium ligni prærupti.
                <lb/>
              </s>
              <s id="N14B33">Siquidem cum tota difficultas, quæ reperitur in fractione
                <lb/>
              ligni oriatur ex reſiſtentia partium ſeparandarum, eo quod
                <lb/>
              hæ inter ſe naturali nexu coniunctæ, neceſſariò obſtent ſe­
                <lb/>
              parationi ab inuicem: quo plures fuerint ipſæ partes, eo ma­
                <lb/>
              gis obſtabunt,
                <expan abbr="difficiliusq.">difficiliusque</expan>
              proinde per earum diuiſionem
                <lb/>
              lignum quodlibet ex ipſis compoſitum confringetur. </s>
            </p>
            <p id="N14B44" type="main">
              <s id="N14B46">Illud etiam hic quæri poſſet, quod Ariſtoteles prætermi­
                <lb/>
              ſit, cur prius ex parte ſuperiori, ac extra angulum, quem effi­
                <lb/>
              ciunt dimidia ligni inclinata, quàm ex parte inferiori in cu­
                <lb/>
              ſpide ipſius anguli vbi
                <expan abbr="cẽtrum">centrum</expan>
              motionis conſtituitur, fractio
                <lb/>
              ipſa ligni ſequatur. </s>
              <s id="N14B55">Facilisque erit reſponſio ſi dicamus id
                <lb/>
              fieri, quia illæ partes continui in fractione prius ab inuicem
                <lb/>
              ſeparantur, quæ & citius & longius coguntur diſcedere: In
                <lb/>
              fractione autem ligni per inclinationem, & complicationem
                <lb/>
              vtriuſque dimidij, ex partibus craſsitiei, quæ ab inuicem di-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>