Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
147
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1112
"/>
<
lb
/>
reuocari debeat. </
s
>
<
s
>At ſi non habet
<
expan
abbr
="
prædicamentũ
">prædicamentum</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
qd
">quod</
expan
>
referatur;
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
igitur omnia
<
expan
abbr
="
cõtinebuntur
">continebuntur</
expan
>
in
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
p̃dicamentis
">praedicamentis</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
notiones
<
expan
abbr
="
oẽs
">omnes</
expan
>
in ſumma terum genera redigentur. </
s
>
<
s
>An non ita
<
expan
abbr
="
intelligendũ
">intelligendum</
expan
>
eſt
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
quidq́
">quidque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ad
<
expan
abbr
="
p̃dicamenta
">praedicamenta</
expan
>
reduci per quanque
<
expan
abbr
="
notionẽ
">notionem</
expan
>
, ſed per eam
<
expan
abbr
="
q̃
">quae</
expan
>
ſit vniuoca &
<
expan
abbr
="
eiuſdẽ
">eiuſdem</
expan
>
rationis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Proptereà quæ ſunt ad
<
expan
abbr
="
vnũ
">vnum</
expan
>
; addo
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
ambigua,
<
expan
abbr
="
referunt̃
">referuntur</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
p̃dicamenta
">praedicamenta</
expan
>
: nanque etſi non vt
<
expan
abbr
="
cõia
">conia</
expan
>
<
lb
/>
referuntur; at quia partes eorum primæ ſunt vnius rationis;
<
expan
abbr
="
p̨p̨
">propter</
expan
>
illas in certo genere collocantur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Itaque referri ad
<
expan
abbr
="
p̃dicamenta
">praedicamenta</
expan
>
quæque dicemus, vel vt
<
expan
abbr
="
cõia
">conia</
expan
>
, vel per ſuas partei: illud
<
expan
abbr
="
vniuocorũ
">vniuocorum</
expan
>
<
lb
/>
eſt
<
expan
abbr
="
propriũ
">proprium</
expan
>
; hoc ad ea pertinet quæ ſunt ad
<
expan
abbr
="
vnũ
">vnum</
expan
>
, &
<
expan
abbr
="
cõplectitur
">complectitur</
expan
>
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
ambigua. </
s
>
<
s
>Admonebo etiam te
<
lb
/>
eſſe in aliquo
<
expan
abbr
="
p̃dicamento
">praedicamento</
expan
>
non vnica ratione contingere; vel enim formaliter, vbi, ſcilicet, recto
<
lb
/>
nomine prædicatio profertur; vel etiam (vtar hîc voce trita) reductiuè, vbi alio quouis modo
<
expan
abbr
="
p̃-dicatio
">prae
<
lb
/>
dicatio</
expan
>
pronunciatur. </
s
>
<
s
>Non eſt verò
<
expan
abbr
="
abſurdõ
">abſurdum</
expan
>
, vt
<
expan
abbr
="
eadẽ
">eadem</
expan
>
res in diuerſis generib. atque etiam in
<
expan
abbr
="
eodẽ
">eodem</
expan
>
<
lb
/>
prædicamento formaliter ſit & reductiuè, vt
<
expan
abbr
="
tẽpus
">tempus</
expan
>
, quod formaliter eſt numerus; attamen quia
<
lb
/>
numerus continui; in quantitate continua reponitur. </
s
>
<
s
>Sic ego de motu dico: ipſe
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
formaliter eſt
<
lb
/>
ad aliquid; quoniam paſsio, vel actio ſuo quæque modo, vt ſuprà conſtituimus; reductiuè
<
expan
abbr
="
quali-tatẽ
">quali
<
lb
/>
tatem</
expan
>
; quòd eſt quidam modus qualitatis. </
s
>
<
s
>Ergo ad
<
expan
abbr
="
argumentũ
">argumentum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Si refertur ad aliquid per
<
expan
abbr
="
qualitatẽ
">qualitatem</
expan
>
;
<
lb
/>
reſtat ratio per
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
eſt motus; aut hæc eſt alia à ſuperiore, aut non? </
s
>
<
s
>alia certè. </
s
>
<
s
>Ergo eſt aliud prę
<
lb
/>
dicamentum ad quod refertur, quatenus eſt motus. </
s
>
<
s
>Hoc ſanè non
<
expan
abbr
="
neceſſariũ
">neceſſarium</
expan
>
eſt: nanque & in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1113
"/>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
nullũ
">nullum</
expan
>
<
expan
abbr
="
prædicamentũ
">prædicamentum</
expan
>
referri continget, & in idem
<
expan
abbr
="
prædicamentũ
">prædicamentum</
expan
>
ſub alia ratione. </
s
>
<
s
>Propria
<
expan
abbr
="
rõne
">ratione</
expan
>
<
lb
/>
igitur, atque formali refertur ad ea quæ ſunt ad aliquid, per
<
expan
abbr
="
qualitatẽ
">qualitatem</
expan
>
verò reductiuè ſolùm: ne
<
lb
/>
que
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
qualitas eſt eius ratio formalis;
<
expan
abbr
="
qñ
">quin</
expan
>
nec motus eſt qualitas, nec qualitas eſt ad aliquid, ſed
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
reducit̃
">reducitur</
expan
>
, vt
<
expan
abbr
="
demũ
">demum</
expan
>
eſt, ad aliquid obliquè per
<
expan
abbr
="
qualitatẽ
">qualitatem</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Hac ergo ratione defendimus
<
expan
abbr
="
Alexandrũ
">Alexandrum</
expan
>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1103
"/>
a 3. Phyſ.
<
lb
/>
T: 19.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1104
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1105
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1106
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1107
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1108
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1109
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1110
"/>
a 2. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1111
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1112
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1113
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Explicatur habitudo actionis ad agens. </
s
>
<
s
>& quædam corollaria cum nonnullarum
<
lb
/>
dubitationum ſolutionibus apponuntur. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>X
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>PRAESTAT etiam maximè ad naturam agentis cognoſcendam illud quod ſuprà per tran
<
lb
/>
ſennam monſtrauimus introſpicere; nimirum, vt ſe habeat actio ad agens. </
s
>
<
s
>Poſtquam enim
<
lb
/>
viſum eſt eam quæ actio fuerat vt ab agente, fieri
<
expan
abbr
="
paſsionẽ
">paſsionem</
expan
>
in patiente, &
<
expan
abbr
="
expoſitũ
">expoſitum</
expan
>
<
expan
abbr
="
actionẽ
">actionem</
expan
>
ab
<
expan
abbr
="
agẽ-te
">agen
<
lb
/>
te</
expan
>
nuncupari, quoniam ab ipſo permanat ad aliud: eſſe autem variis modis
<
expan
abbr
="
acceptã
">acceptam</
expan
>
modò
<
expan
abbr
="
corru-ptionẽ
">corru
<
lb
/>
ptionem</
expan
>
, alias
<
expan
abbr
="
perfectionẽ
">perfectionem</
expan
>
eius quod patitur, reſtabat prætereà
<
expan
abbr
="
conſiderandũ
">conſiderandum</
expan
>
, an eadem attributa
<
expan
abbr
="
cõ-uenirent
">con
<
lb
/>
uenirent</
expan
>
actioni, quà refertur ad agens. </
s
>
<
s
>nam & de hoc aliquod diſcrimen inter philoſophos, tùm
<
lb
/>
Græcos, tùm Latinos extitiſſe conſtat,
<
expan
abbr
="
eosq́
">eosque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>præſertim, qui philoſophiam Ariſtotelicam
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
ſacra
<
lb
/>
Theologia
<
expan
abbr
="
cõiungere
">coniungere</
expan
>
conantur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq;
">Neque</
expan
>
verò ſępe fęlicius
<
expan
abbr
="
q̈
">quam</
expan
>
ineptus ille pictor qui varia
<
expan
abbr
="
diuerſorũ
">diuerſorum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1114
"/>
<
lb
/>
animalium membra corrogans efficiat,
<
emph
type
="
italics
"/>
-vt turpiter atrum</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1114
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Deſinat in piſcem mulier formoſa ſupernè
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Putant enim nonnulli actionem eſſe perfectionem agentis ipſius; alij ſolum ipſius patientis,
<
lb
/>
gratia cuius agens agit. </
s
>
<
s
>Etenim cur agit ignis in ſtipulam, niſi, vt ex eo quod eſt poteſtate, efficiat
<
lb
/>
id
<
expan
abbr
="
qd
">quod</
expan
>
eſt actu? </
s
>
<
s
>hoc
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
<
expan
abbr
="
qd
">quod</
expan
>
eſt transferri de poteſtate ad
<
expan
abbr
="
actũ
">actum</
expan
>
, illius eſt perfectio
<
expan
abbr
="
qd
">quod</
expan
>
eſt poteſtate.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>id verò patiens eſt. </
s
>
<
s
>Rurſus credidit Simplicius in agente,
<
expan
abbr
="
dũ
">dum</
expan
>
proficiſcitur à poteſtate in
<
expan
abbr
="
actũ
">actum</
expan
>
, eſſe
<
lb
/>
motum, quae ſi motus eſt, ille verò
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
interitu formæ
<
expan
abbr
="
præcedẽtis
">præcedentis</
expan
>
, vtique
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
erit perfectio ſimpliciter.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Theologi quoque, licet id
<
expan
abbr
="
verũ
">verum</
expan
>
ſit, quia
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
de mente Ariſt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
iudiciũ
">iudicium</
expan
>
fertur in hoc loco, aſſeuerant
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
<
expan
abbr
="
eã
">eam</
expan
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſſe
<
expan
abbr
="
qñque
">quenque</
expan
>
<
expan
abbr
="
perfectionẽ
">perfectionem</
expan
>
agentis: alioqui daretur aut aliquid perfectiſsimo perfectius, aut
<
lb
/>
Deus
<
expan
abbr
="
aliqñ
">aliquando</
expan
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſſet perfectiſsimus, nam ſi
<
expan
abbr
="
conſideret̃
">conſideretur</
expan
>
<
expan
abbr
="
anteq̃
">antequam</
expan
>
crearit
<
expan
abbr
="
mundũ
">mundum</
expan
>
& aut inter
<
expan
abbr
="
creandũ
">creandum</
expan
>
,
<
lb
/>
aut
<
expan
abbr
="
poſteaquã
">poſteaquam</
expan
>
creauit. </
s
>
<
s
>conſtat ſanè eam eſſe mutationem quandam. </
s
>
<
s
>ſi igitur creatio creantis eſſet
<
lb
/>
perfectio, aliquid creando creanti perfectionis accederet. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
erat igitur ante
<
expan
abbr
="
creationẽ
">creationem</
expan
>
<
expan
abbr
="
oĩbus
">omnibus</
expan
>
nu
<
lb
/>
meris abſoluta,
<
expan
abbr
="
atq;
">atque</
expan
>
perfecta diuina ſubſtantia, quod dictu nefas eſt, aut ſi perfecta fuerat, vt certè
<
lb
/>
dici debet, perfectiſsimo poſſet aliquid reperiri perfectius, id quod natura non tolerat. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
idẽ
">idem</
expan
>
<
expan
abbr
="
quoq;
">quoque</
expan
>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
locũ
">locum</
expan
>
habebit, vbi
<
expan
abbr
="
quãcunque
">quancunque</
expan
>
rem innouet. </
s
>
<
s
>ſemper
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
è cauſſa in potentia in actu
<
expan
abbr
="
cãm
">causam</
expan
>
transforma
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1115
"/>
<
lb
/>
bitur. </
s
>
<
s
>Ne igitur, aut ea ponamus quę fieri non poſſunt, aut numen diuinum aliqua ex parte macu
<
lb
/>
lemus, conceſſo opus eſt, non
<
expan
abbr
="
oẽm
">omnem</
expan
>
actionem agentis eſſe perfectionem. </
s
>
<
s
>Cęterùm,
<
expan
abbr
="
qm̃
">quam</
expan
>
progreſſus
<
lb
/>
ab omni poteſtate ad
<
expan
abbr
="
ſuũ
">ſuum</
expan
>
<
expan
abbr
="
actũ
">actum</
expan
>
eſt perfectio quędam, inde fit, vt in quolibet
<
expan
abbr
="
agẽte
">agente</
expan
>
perfectio ſit ipſa
<
lb
/>
actio; cum
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
gemina ſit poteſtas prima quidem quę eſt ad actum primum, hic verò eſt forma, ac
<
lb
/>
ſecunda quę dirigitur ad
<
expan
abbr
="
actũ
">actum</
expan
>
ſecundum qui eſt ipſa functio, ergo & hæc agentis perfectio ſit ne
<
lb
/>
ceſſe eſt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Quanquã
">Quanquam</
expan
>
nihil obſtat eam quę perfectio eſt agentis, aliis
<
expan
abbr
="
cõicari
">conicari</
expan
>
, quo fit, vt ſit vnà perfe
<
lb
/>
ctio duorum, atque agentis primùm tanquam ſecundus actus:
<
expan
abbr
="
qñquidem
">quandoquidem</
expan
>
ipſi ſubſternitur actu
<
lb
/>
ſubſtantia quod eſt agens & forma quę eſt ipſa agendi ratio: ac patientis, tanquam actus primus:
<
lb
/>
proptereà quòd forma
<
expan
abbr
="
quædã
">quædam</
expan
>
eſt in patiente
<
expan
abbr
="
producẽda
">producenda</
expan
>
. </
s
>
<
s
>Neque verum arbitror, niſi per
<
expan
abbr
="
accidẽs
">accidens</
expan
>
<
lb
/>
admodum & valdè remotè,
<
expan
abbr
="
actionẽ
">actionem</
expan
>
eſſe motum in agente, quia non procedit cum interitu formę
<
lb
/>
præcedentis, ſed ſi fortè, cùm ſit mutatio impedimenti; motus & corruptio ſtatus anteceden
<
lb
/>
tis erit in impedimento per ſe, ex euento in accidens redundabit. </
s
>
<
s
>Sed hęc poſteà copioſius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Verumenimuerò diſtinxerim ego libentiſsimè de natura actionis pro duplici ratione poteſta
<
lb
/>
tis actuoſæ ex qua pendet, aut enim eſt ratione vtens, aut ratione carens, ea quæ ratione </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>