Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Page concordance

< >
Scan Original
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id002619">
                <pb pagenum="148" xlink:href="015/01/167.jpg"/>
              hic additus ad 14 conſtituit 14 25/36 quadratum 3 5/6. Et ita 14 eſt diffe­
                <lb/>
              rentia duorum quadratorum, ſcilicet 25/36 & 14 25/36.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg518"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id002620">
                <margin.target id="marg518"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              or
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}. 2.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002621">Ex hoc habebis duo quadrata in datis terminis quæ different
                <lb/>
              dato numero, & eſt pulchrum. </s>
              <s id="id002622">Velut uolo duo quadrata quæ dif­
                <lb/>
              ferant in 2, & <02> minoris ſit inter 1 & 2, tunc capies per regulam i­
                <lb/>
              pſam 2, & auferes
                <expan abbr="numerũ">numerum</expan>
              quadratum ita quòd reſiduum diuiſum
                <lb/>
              per duplum radicis efficiat
                <expan abbr="numerũ">numerum</expan>
              inter 1 & 2. Veluti capio 4/9 qua­
                <lb/>
              dratum, aufero ex 2, relinquitur 1 5/9 diuido per duplum 2/13 radicis 4/9 &
                <lb/>
              eſt 1 1/3 & exit 1 1/6, & hic eſt minor numerus cuius quadratum eſt 1 13/36
                <lb/>
              cui ſi addantur 2, fient 3 13/36 numerus quadratus 1 5/6.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002623">
                <arrow.to.target n="marg519"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id002624">
                <margin.target id="marg519"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              or
                <emph.end type="italics"/>
              _{m}. 3.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002625">Cum autem uolueris duo quadrata quæ differant in 100, tunc
                <lb/>
              per regulam datam ſi auferes 1, peruenires ad numeros magnos &
                <lb/>
              fractos, & ideo melius eſt quia numerus eſt par, ut detrahas nume­
                <lb/>
              rum parem quadratum, ita quod reſiduum poſsit diuidi per
                <expan abbr="duplũ">duplum</expan>
                <lb/>
              radicis, ut in hoc non detraho neque quia remanet impar, nec 16 quia
                <lb/>
              84
                <expan abbr="reſiduũ">reſiduum</expan>
              non
                <expan abbr="põt">pont</expan>
              diuidi per 8 ita ut exeat integer numerus, ergo
                <lb/>
                <expan abbr="detrahã">detraham</expan>
              4 &
                <expan abbr="relinquet̃">relinquetur</expan>
              96, diuido per
                <expan abbr="duplũ">duplum</expan>
              radicis quod eſt 4 exit
                <lb/>
              24, cuius quadratum qua eſt 576 addito 100 facit 676
                <expan abbr="quadratũ">quadratum</expan>
              26.
                <lb/>
              Et ita ex 433 non auferam ſed 9, quia relinquetur 24 qui poteſt diui­
                <lb/>
              di per ſe, duplum <02> 9 & exit 4 cuius
                <expan abbr="quadratũ">quadratum</expan>
              eſt 16, addito 33 fit 49.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id002626">Secunda regula, cum uolueris propoſito uno numero quadra­
                <lb/>
              to illum diuidere infinitis modis in duos numeros quadratos, cape
                <lb/>
              quemuis numerum quadratum per primum exemplum regulę pri
                <lb/>
              mæ, & cum eo diuide numerum propoſitum, & qui proueniet erit
                <lb/>
              quadratus,
                <expan abbr="hũc">hunc</expan>
              ergo duces in partes numeri quadrati quę ſunt nu­
                <lb/>
              meri
                <expan abbr="q̃drati">quadrati</expan>
              , & fient duo quadrati numeri, & illi
                <expan abbr="componẽt">component</expan>
                <expan abbr="numerũ">numerum</expan>
                <lb/>
                <expan abbr="quadratũ">quadratum</expan>
                <expan abbr="priorẽ">priorem</expan>
              quem diuiſiſti. </s>
              <s id="id002627">quia multiplicatio fit per
                <expan abbr="eoſdẽ">eoſdem</expan>
              nu­
                <lb/>
              meros qui ſunt partes diuiſoris. </s>
              <s id="id002628">Velut uolo facere de 4 duas partes
                <lb/>
              quę ſint
                <expan abbr="q̃drati">quadrati</expan>
              numeri, capio
                <expan abbr="numerũ">numerum</expan>
                <expan abbr="q̃dratũ">quadratum</expan>
              qui
                <expan abbr="cõponat̃">componatur</expan>
              ex duo­
                <lb/>
              bus
                <expan abbr="q̃dratis">quadratis</expan>
              , uelut 25, diuido 4 per 25 exit 4/25
                <expan abbr="hũc">hunc</expan>
              duco per 9 & 16
                <expan abbr="q̃dra­tos">quadra­
                  <lb/>
                tos</expan>
              numeros
                <expan abbr="cõponentes">componentes</expan>
              25
                <expan abbr="fiũt">fiunt</expan>
              1 11/25 & 2 14/25
                <expan abbr="q̃drati">quadrati</expan>
              1 2/5 & 1 3/5 Et hi
                <expan abbr="q̃drati">quadrati</expan>
                <lb/>
                <expan abbr="cõponunt">componunt</expan>
              4. Et ita poſſes diuidere infinitis modis, puta per 17 13/36 &
                <lb/>
              per 169. Tertia regula cum unus numerus additus
                <lb/>
                <figure id="id.015.01.167.1.jpg" xlink:href="015/01/167/1.jpg" number="174"/>
                <lb/>
              primo & detractis à
                <expan abbr="ſecũdo">ſecundo</expan>
              facit ambo quadrata,
                <expan abbr="idẽ">idem</expan>
                <lb/>
              numerus coniunctus cum differentia illorum nume­
                <lb/>
              rorum & detractus à primo & additus ſecundo facit
                <lb/>
              eoſdem numeros quadratos, ueluti capio 10 primum
                <lb/>
              3 ſecundum 6 additus ad 10 & detractus à 7 efficit 6
                <lb/>
              & 1 quadratos dico quod iunctus 16 cum 3 differen­
                <lb/>
              tia 10 & 7 fit 9, qui detractus à 10 & additus ad 7 effi­
                <lb/>
              cit 1 & 16 numeros quadratos priores.</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>