Fabri, Honoré
,
Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur
,
1665
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 30
31 - 60
61 - 83
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 60
61 - 83
[out of range]
>
page
|<
<
of 248
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001864
">
<
pb
pagenum
="
163
"
xlink:href
="
025/01/167.jpg
"/>
ſit attolli; modò per quaſlibet anguſtias immitti & traduci queat; qua
<
lb
/>
enim proportione decreſcit baſis, creſcit, altitudo; ſed quæſo te, quid fiet,
<
lb
/>
ſi aquæ ſuperficies non ſit in AB, ſed in HK. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001865
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001866
"> Certum eſt, minorem inde fore aquæ elevationem; quia preſ
<
lb
/>
ſio in baſim HK minor eſt quam in baſim AB; quia fit ſub minore an
<
lb
/>
gulo, v.g. ſtante baſi in AB, aſſurgeta qua in DE ſupra libellam FG, de
<
lb
/>
preſſa verò baſi in HK ſupra libellam HP, aſſurget aqua in R, eritque
<
lb
/>
PR minor quàm GE. </
s
>
<
s
id
="
s.001867
">Hîc autem obſervo aliud experimentum, reverà
<
lb
/>
pulcherrimum, nempe ſuperficies aquæ in HK, non eſt plana, nedum
<
lb
/>
convexa, ſed omnino concava; cùm tamen AB modo humor extet, ſit
<
lb
/>
convexa. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001868
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Auguſtin.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001869
"> Hoc etiam ſæpiùs obſervavi, & cauſam hujuſce peregrini
<
lb
/>
effectus curiosè perſcrutatus ſum; nec crediderim ab vllo vſpiam prodi
<
lb
/>
tam fuiſſe. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001870
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001871
"> Ex præmiſſis facilè deducitur, modò tantulum Geometriæ ac
<
lb
/>
cedat. </
s
>
<
s
id
="
s.001872
">Suppono enim AB quaſi baſim trianguli, cujus vertex terminetur
<
lb
/>
ad HK, cujus trianguli angulus verticis major eſt, qui cadit in centrum
<
lb
/>
D prædictæ baſis, quàm is, qui cadit in extremitates baſis H vel K ; vt pa
<
lb
/>
tet ex Geometria; igitur major vis preſſionis incumbit in centrum O,
<
lb
/>
quàm in H vel K, & conſequenter in ea puncta major, quæ accedunt
<
lb
/>
propiùs ad centrum O; quid mirum igitur, ſi punctum O ſubſidat, &
<
lb
/>
tota ſuperficies HOK cava ſit, propter inæqualem illam preſſionis vim. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001873
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Chryſoc.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001874
"> Sed quæſo te, Antime, cur aquæ ſuperficies AB convexa eſt?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001875
">video enim, cur cava non ſit, cùm inæqualis illa preſſio deſideretur; cur
<
lb
/>
tamen convexa ſit, non plana, haud ſatis video. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001876
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001877
"> Res ſatis trita eſt; nempe illa humoris ſuperficies à centro
<
lb
/>
mundi æqualiter diſtat ſecundùm omnes partes; ſi enim aliqua longiùs
<
lb
/>
à præfato centro diſtaret, quàm aliæ, deſcenderet illico; hæc certè vt ve
<
lb
/>
ritati conſona, negari ab vllo non poſſunt; ſed profectò hæc convexitas
<
lb
/>
inſenſibilis eſt, nempe arcus vnius minuti continet 1000. paſſus geome
<
lb
/>
tricos, vnius ſecundi arcus 16. paſſus &
<
gap
/>
id eſt 83. pedes circiter arcus
<
lb
/>
vnius tertij vnum pedem tubos vix habemus majoris diametri; quis
<
lb
/>
porrò arcum vnius tertij minuti à linea recta ſenſu diſtinguat? </
s
>
<
s
id
="
s.001878
">Cùm igi
<
lb
/>
tur convexam ſuperficiem aquæ probè diſcernamus, aliam omnino eſſe
<
lb
/>
neceſſe eſt (& hoc ſit aliud experimentum) nempe vbi humor extremita
<
lb
/>
tes A & B baſis attigit, non effluit aqua, ſed intumeſcit in centro ſuper
<
lb
/>
ficiei; centro enim minor vis preſſionis incumbit, quàm partibus extre
<
lb
/>
mis, v.g. in centrum V vis preſſionis incumbens infra horizontalem AB
<
lb
/>
non cadit, cum tamen incumbens in A & in B infra prædictam horizon
<
lb
/>
talem deſcendat, vt patet, quò fit, ne aqua ex A vel B effluat & hæc vera
<
lb
/>
eſt & legitima triti hujus experimenti ratio. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001879
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Chryſocomus.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001880
"> Non bene capio quid tibi velis; nonnihil, quæſo te,
<
lb
/>
ſchematis adhibe, tunc enim oculis potiùs quàm auribus fidem ha
<
lb
/>
bebo. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.001881
">
<
emph
type
="
italics
"/>
Antim.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
</
s
>
<
s
id
="
s.001882
"> Sit vas quodpiam aqua plenum AEDB, ſit aquæ ſuprema </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>