1dent, & radij Solis.
Igitur cùm calor tenuiſ
ſimus fuerit, colligitur hic humor, qui aliàs
digeritur, collectus concoquitur, eſt enim
pinguis. Indicio eſt dulcedo mannæ. Viue
re autem cibo copioſius aſſumpto conuenit
& ſerpentibus ( vt dictum eſt ) & buffoni
bus, & vrſis, & muribus auellaneis, atque
omnibus his animalibus, quæ hyeme cùm
lateant, nihil habent reconditum. Duplici
igitur ratione animal abſque cibo, & potu
viuere ſemper poteſt: aut quia voracitatis
priſtinæ reliquias ſeruet, aut quia aëre qua
licunque nos vtimur. nutriatur. Atque hoc
perpetuum, illud verò ad tempus, vt dici ſolet.
Quandoque verò hæ cauſæ iunguntur, vt
quidam homines diu ſine cibo vixerint: de
his autem hiſtoria ſuo loco recitanda erit.
Quamobrem demiror quoſdam qui adeò
anxiè illud euertere conati ſunt, quod de
chamæleonte dictum eſt. Nam etſi cha
mæleon ſine cibo non viueret, viuere
tamen poſſet, quandoquidem cicadæ ſi
militer viuunt. At non viuit? Certè hæc,
vt iuriſconſulti dicunt, quæſtio facti eſt,
quæ non diſputat an fieri poſſit, ſed an ita
ſit: atque in hoc credendum forſan hiſto
riæ eſt.
ſimus fuerit, colligitur hic humor, qui aliàs
digeritur, collectus concoquitur, eſt enim
pinguis. Indicio eſt dulcedo mannæ. Viue
re autem cibo copioſius aſſumpto conuenit
& ſerpentibus ( vt dictum eſt ) & buffoni
bus, & vrſis, & muribus auellaneis, atque
omnibus his animalibus, quæ hyeme cùm
lateant, nihil habent reconditum. Duplici
igitur ratione animal abſque cibo, & potu
viuere ſemper poteſt: aut quia voracitatis
priſtinæ reliquias ſeruet, aut quia aëre qua
licunque nos vtimur. nutriatur. Atque hoc
perpetuum, illud verò ad tempus, vt dici ſolet.
Quandoque verò hæ cauſæ iunguntur, vt
quidam homines diu ſine cibo vixerint: de
his autem hiſtoria ſuo loco recitanda erit.
Quamobrem demiror quoſdam qui adeò
anxiè illud euertere conati ſunt, quod de
chamæleonte dictum eſt. Nam etſi cha
mæleon ſine cibo non viueret, viuere
tamen poſſet, quandoquidem cicadæ ſi
militer viuunt. At non viuit? Certè hæc,
vt iuriſconſulti dicunt, quæſtio facti eſt,
quæ non diſputat an fieri poſſit, ſed an ita
ſit: atque in hoc credendum forſan hiſto
riæ eſt.
Animal abſ
que cibo quo
modo viuere
poſſit.
Cicadarum
hiſtoria.
que cibo quo
modo viuere
poſſit.
Cicadarum
hiſtoria.
Teſtudo.
His igitur demonſtratis, ſupereſt vt
oſtendamus teſtudinis miracula: namque
primùm hoc animal abſciſſo capite per diem
integram viuit, nec vllum aliud animal tan
diu. Idem execto etiam corde, vt etiam te
ſtatur Ariſtotele, cùm tamen ſine ſanguine
ſit, diu tamen viuit. Triplex genus earum:
terreſtre, quod in lucis: aquaticum, quod
in mari: & paluſtre, quod in paludibus naſ
citur. Marinæ pedum loco totidem habent
latas cartilagines: adeò natura pro vſu vni
cuique membra apta fabricauit. Creſcunt
in immenſum marinæ atque aliæ in regioni
bus calidis, vt in Africa. Humidum enim
pingue (vt declaratum eſt) in calidis regio
nibus multum extenditur: vnde teſtudines,
piſces, ſerpentes, elephantes, omnia hæc in
immenſum angentur. Oceanus Indiæ occi
dentalis maximas mittit, adeò vt ſeni homi
nes vnam vix deferre poſſint. Harum vnam
vidi Patauij, quæ & ibi mortua eſt: ſed illa
ſcutum tantùm æquabat. Vidiſſe quidam af
firmant corticem ponderis librarum centum
& trium: tu modò cogita quanta tota eſſe
debuerit. Adeò cortices magnos eſſe con
ſtat, vt minoribus Indi pro ſcutis vtantur,
maioribus integant domos. Olim apud Ro
manos in pretio erant tegmina teſtudinum
Indicarum, quæ diſſecta in fruſta digerebant
in tabulas varij vſus, limbis ex ebore at
que auro additis: quæ ars adhuc in vſum
reuocari poſſet. Africanarum caro ſeptem
diebus continuis ſumpta cum pane, elephan
tiaſim eius qui non plus ſeptem annis eo
morbo laborauerit, magno miraculo curare
creditur. Cuius rei cauſa eſt, ſiccitas earum
carnium cum robore & temperamento hu
midi tenuis ac bene pinguis. Noſtrarum ve
rò teſtudinum albumina igne cocta non
concreſcunt, quamobrem illa parum terrea
neceſſe eſt eſſe: quæcunque enim terrea ſunt,
vt lateres & gypſum, concreſcere manife
ſtum eſt. Vita earum creditur eſſe diutur
na, ſed de hoc nihil certi afferre poſſum.
Illud veriſſimum eſt, huic animali prægran
de eſſe iecur, & ſolam inter ouipara habe
re veſicam. Quamobrem quiſpiam meritò
dubitabit, cur tot miracula in his imperfe
ctis animalibus ſint, tam pauca in plantis &
perfectis animalibus? Cauſa duplex eſt: al
tera, quòd primùm in his defectus mira
culi loco ſunt: plura enim ex his monſtrifica,
vt declaratum eſt: reliqua, quòd hæc anima
lia non in ſucco conueniunt vt perfecta, per
fectorum enim omnium vnus eſt ſuccus, ſci
licet ſanguis: at hæc ſingula ſuum habent
ſuccum, atque ideo ſingula etiam proprias
& peculiares vires, quæ cùm toti generi non
conueniunt, mirabiles videntur: ſemper
enim raritas admirationem parit. Frequen
tia facit, vt naturale videatur. Adeò verò
videtur hos ſuos proprios partus dilexiſſe
natura, vt ſuauiſſimos è piſcium genere, ſine
ſemine, & ſine parente naſci voluerit, vt mu
ſtelas de quibus dictum eſt, & anguillas. Solum
hoc animal inter ſanguinea ex putredine
gignitur, cui nullus ſexus eſt, nec etiam ge
nerationis initium: & diu viuit ſine aqua,
etiam ad quinos, vel ſex dies, quoniam par
ua refrigeratione indiget, & tenui gaudet
aqua. Aër autem ( vt dictum eſt ) aquæ te
nuioris ſemper partem aliquam continet.
Generari creditur ex muſtellis, quas terræ
inteſtina vocant: & certè ſimilitudo magna
eſt inter eas, & coniectura euidens, quòd ne
que origo alia anguillarum, nec finis alius
muſtelarum inuenitur. Sed tamen muſtelas
bilibres ſæpe Lugduni comedimus atque
maiores: ſed non ex paruarum noſtrarum
Italicarum genere, noſtræ enim rotundio
res ſunt, neque ad eam magnitudinem per
ueniunt, neque in aqua, ſed limo degunt, ni
grioréſque ſunt Gallicarum guſtus anguillis
ſuauitate inferior. Commune eſt vtrique ge
neri, oſſibus penitus carere: nam pro ſpina
nerueam membranam rotundam habent fu
nis inſtar.
oſtendamus teſtudinis miracula: namque
primùm hoc animal abſciſſo capite per diem
integram viuit, nec vllum aliud animal tan
diu. Idem execto etiam corde, vt etiam te
ſtatur Ariſtotele, cùm tamen ſine ſanguine
ſit, diu tamen viuit. Triplex genus earum:
terreſtre, quod in lucis: aquaticum, quod
in mari: & paluſtre, quod in paludibus naſ
citur. Marinæ pedum loco totidem habent
latas cartilagines: adeò natura pro vſu vni
cuique membra apta fabricauit. Creſcunt
in immenſum marinæ atque aliæ in regioni
bus calidis, vt in Africa. Humidum enim
pingue (vt declaratum eſt) in calidis regio
nibus multum extenditur: vnde teſtudines,
piſces, ſerpentes, elephantes, omnia hæc in
immenſum angentur. Oceanus Indiæ occi
dentalis maximas mittit, adeò vt ſeni homi
nes vnam vix deferre poſſint. Harum vnam
vidi Patauij, quæ & ibi mortua eſt: ſed illa
ſcutum tantùm æquabat. Vidiſſe quidam af
firmant corticem ponderis librarum centum
& trium: tu modò cogita quanta tota eſſe
debuerit. Adeò cortices magnos eſſe con
ſtat, vt minoribus Indi pro ſcutis vtantur,
maioribus integant domos. Olim apud Ro
manos in pretio erant tegmina teſtudinum
Indicarum, quæ diſſecta in fruſta digerebant
in tabulas varij vſus, limbis ex ebore at
que auro additis: quæ ars adhuc in vſum
reuocari poſſet. Africanarum caro ſeptem
diebus continuis ſumpta cum pane, elephan
tiaſim eius qui non plus ſeptem annis eo
morbo laborauerit, magno miraculo curare
creditur. Cuius rei cauſa eſt, ſiccitas earum
carnium cum robore & temperamento hu
midi tenuis ac bene pinguis. Noſtrarum ve
rò teſtudinum albumina igne cocta non
concreſcunt, quamobrem illa parum terrea
neceſſe eſt eſſe: quæcunque enim terrea ſunt,
vt lateres & gypſum, concreſcere manife
ſtum eſt. Vita earum creditur eſſe diutur
na, ſed de hoc nihil certi afferre poſſum.
Illud veriſſimum eſt, huic animali prægran
de eſſe iecur, & ſolam inter ouipara habe
re veſicam. Quamobrem quiſpiam meritò
dubitabit, cur tot miracula in his imperfe
ctis animalibus ſint, tam pauca in plantis &
perfectis animalibus? Cauſa duplex eſt: al
tera, quòd primùm in his defectus mira
culi loco ſunt: plura enim ex his monſtrifica,
vt declaratum eſt: reliqua, quòd hæc anima
lia non in ſucco conueniunt vt perfecta, per
fectorum enim omnium vnus eſt ſuccus, ſci
licet ſanguis: at hæc ſingula ſuum habent
ſuccum, atque ideo ſingula etiam proprias
& peculiares vires, quæ cùm toti generi non
conueniunt, mirabiles videntur: ſemper
enim raritas admirationem parit. Frequen
tia facit, vt naturale videatur. Adeò verò
videtur hos ſuos proprios partus dilexiſſe
natura, vt ſuauiſſimos è piſcium genere, ſine
ſemine, & ſine parente naſci voluerit, vt mu
ſtelas de quibus dictum eſt, & anguillas. Solum
hoc animal inter ſanguinea ex putredine
gignitur, cui nullus ſexus eſt, nec etiam ge
nerationis initium: & diu viuit ſine aqua,
etiam ad quinos, vel ſex dies, quoniam par
ua refrigeratione indiget, & tenui gaudet
aqua. Aër autem ( vt dictum eſt ) aquæ te
nuioris ſemper partem aliquam continet.
Generari creditur ex muſtellis, quas terræ
inteſtina vocant: & certè ſimilitudo magna
eſt inter eas, & coniectura euidens, quòd ne
que origo alia anguillarum, nec finis alius
muſtelarum inuenitur. Sed tamen muſtelas
bilibres ſæpe Lugduni comedimus atque
maiores: ſed non ex paruarum noſtrarum
Italicarum genere, noſtræ enim rotundio
res ſunt, neque ad eam magnitudinem per
ueniunt, neque in aqua, ſed limo degunt, ni
grioréſque ſunt Gallicarum guſtus anguillis
ſuauitate inferior. Commune eſt vtrique ge
neri, oſſibus penitus carere: nam pro ſpina
nerueam membranam rotundam habent fu
nis inſtar.
Anguilla.
Muſtelæ
piſces.
piſces.
Multis ob raritatem in Italia meliores
magnæ muſtelæ videntur anguillis. Rho
danus fluuius & Ligeris verno tempore plu
rimas afferunt. Ita in omni genere natura
luſit, & ſumma infimis, & infima ſupre
mis coæquauit: nam & in tam vili gene
re mortuorum, reſurrectionis exemplum non
de eſt.
magnæ muſtelæ videntur anguillis. Rho
danus fluuius & Ligeris verno tempore plu
rimas afferunt. Ita in omni genere natura
luſit, & ſumma infimis, & infima ſupre
mis coæquauit: nam & in tam vili gene
re mortuorum, reſurrectionis exemplum non
de eſt.
Etenim muſcas & apuas reuiuiſcere cre
ditur.
ditur.
De muſcis mirum, de apuis non valde ſo
licitor: è putri enim fimo adeò facilè gene
rantur, & colluuie multorum aliorum piſ
cium, vt nihil mirum ſit, è ſeipſis putridis
integras alias generari.
licitor: è putri enim fimo adeò facilè gene
rantur, & colluuie multorum aliorum piſ
cium, vt nihil mirum ſit, è ſeipſis putridis
integras alias generari.
Apud.
Multa ſunt in his mirabilia, ſed alia &
maiora ſuccedens ætas oſtendet: nobis ſatis
ſit attigiſſe præcipua, totámque hiſtoriam
per capita, cauſas connectens, vt ex his
ad reliqua quæ hîc præmittuntur, quæ ſi
ſpeciatim enumerare voluero, infinita fu
tura ſunt, tranſire liceat: ſciréque quid
verum ſit, quid abſurdum, quidve eſſe
poſſit, & quid non, fabulam ab hiſtoria
diſcernere, quod præſentis proprium inſti
tuti eſt.
maiora ſuccedens ætas oſtendet: nobis ſatis
ſit attigiſſe præcipua, totámque hiſtoriam
per capita, cauſas connectens, vt ex his
ad reliqua quæ hîc præmittuntur, quæ ſi
ſpeciatim enumerare voluero, infinita fu
tura ſunt, tranſire liceat: ſciréque quid
verum ſit, quid abſurdum, quidve eſſe
poſſit, & quid non, fabulam ab hiſtoria
diſcernere, quod præſentis proprium inſti
tuti eſt.