Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000803">
                <pb pagenum="160" xlink:href="010/01/168.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg203"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000804">
                <margin.target id="marg202"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000805">
                <margin.target id="marg203"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000806">Sed poſito quòd in vehementiſſima turbinatione
                <lb/>
              retineretur pauliſpèr aqua adhærens fundo ſupremo
                <lb/>
              fiſtulæ, & proinde aer infimus ſaltem per
                <expan abbr="breuiſſimũ">breuiſſimum</expan>
                <lb/>
              ſpatium cylindricam formam ORXP retineret, mani­
                <lb/>
              feſtum eſt, quòd ſubito ceſſante impetu aqua vt gra­
                <lb/>
              uior aere deorsùm deſcenderet, labereturque, aut
                <lb/>
              in loco intermedio fiſtulæ, aut ad latera, prout vndu­
                <lb/>
              latio partium aquæ eam promoueret, & ſic ſemper à
                <lb/>
              deſcenſu grauioris aquę figura tumida, & conuexa
                <lb/>
              aeris aſcendentis crearetur, numquam verò ſpontę
                <lb/>
              ab ipſa leuitate aeris. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000807">
                <arrow.to.target n="marg204"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000808">
                <margin.target id="marg204"/>
              Reſponde­
                <lb/>
              tur ſingulis
                <lb/>
              oppoſitioni­
                <lb/>
              bus aduer­
                <lb/>
              ſarij.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000809">Cùm verò inſtat:
                <emph type="italics"/>
              Si idcircò aer ſursùm tendit, quia ab
                <lb/>
              aqua deorsùm tendente extruditur in ſuperiora aqua potiùs
                <lb/>
              peruaderet cuneatim aerem, quem admodum aqua
                <expan abbr="decidẽs">decidens</expan>
                <lb/>
              extra fistulam ſubiectum aerem perrumpit, non verò illum
                <lb/>
              ambiens intra ſe recipit.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.000810"> Hic primò noto, quòd non
                <expan abbr="sẽ-per">sem
                  <lb/>
                per</expan>
              aqua cadens aerem penetrat, nam multoties
                <lb/>
              penetratur ab ipſo aere quando nimirùm ſcinditur
                <lb/>
              in plures partes, vt contingit in pluuia, vel potiùs
                <lb/>
              quando è feneſtra catino aqua proijcitur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000811">Sic paritèr maſſa pulueris terreſtris è turris verti­
                <lb/>
              ce proiecta licèt in principio ſit vnita, nihilominùs
                <lb/>
              ab aere diſſipatur, diſpergiturque, idemque accidit
                <lb/>
              in fumo aſcendente per aerem. </s>
              <s id="s.000812">Secundò noto, quòd
                <lb/>
              partes aeris, vt dictum eſt, ſponte ſua connectuntur
                <lb/>
              colliganturque inter ſe, & proinde intra aquam po­
                <lb/>
              ſitæ omnes vniri debent, atque ſimùl, conglobatæ
                <lb/>
              per aquam aſcendent, non ſecùs, ac partes aquæ in­
                <lb/>
              tra aerem, vel oleum viciſſim vniuntur, congloban- </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>