Clavius, Christoph
,
Geometria practica
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(140)
of 450
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div363
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
151
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5453
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
140
"
file
="
170
"
n
="
170
"
rhead
="
GEOMETR. PRACT.
"/>
modetur virgula C D, ita vt circa B, deprimi aut eleuari poſsit, donec radius vi-
<
lb
/>
ſualis per CD, tranſiens occurrat extremo E, diſtantiæ A E, metiendæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5454
"
xml:space
="
preserve
">Deinde
<
lb
/>
virgula C D, manente immobili, ne angulus D B A, mutetur, vertatur baculus
<
lb
/>
AC, ad rectos ſemper angulos Horizonti inſiſtens, donec radius viſualis per e-
<
lb
/>
andem virgulam CD, incedens occurrat plano alicui prope flumen, aut ſtagnũ,
<
lb
/>
in quo nimirum menſor exiſtit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5455
"
xml:space
="
preserve
">quod menſuraripoſsit, in puncto F. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5456
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam
<
lb
/>
ergo duo anguli A, B, trianguli ABE, duobus angulis A, B, trianguli ABF, æqua-
<
lb
/>
les ſunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5457
"
xml:space
="
preserve
">latus AB, commune: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5458
"
xml:space
="
preserve
"> erunt latera AE, AF, æqualia: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5459
"
xml:space
="
preserve
">atque
<
note
symbol
="
a
"
position
="
left
"
xlink:label
="
note-170-01
"
xlink:href
="
note-170-01a
"
xml:space
="
preserve
">26. primi.</
note
>
ſi AF, in plano per aliquam menſuram efficiatur nota; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5460
"
xml:space
="
preserve
">diſtantia quo que AE, co-
<
lb
/>
gnita erit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5461
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5462
"
xml:space
="
preserve
">2. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5463
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Alii</
emph
>
hoc ipſum efficiunt ſine baculo, hac ratione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5464
"
xml:space
="
preserve
">Erigunt ſe ad angu-
<
lb
/>
losrectos cum Horizonte: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5465
"
xml:space
="
preserve
">Deinde deprimunt pileum, qui ſit aliquantulũ la-
<
lb
/>
tus, donecradius viſualis per extremitatem pilei excurrens in cidat in terminum
<
lb
/>
E, diſtantiæ AE, metiendæ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5466
"
xml:space
="
preserve
">Pileo vero immobili manente, vertunt ſe verſus pla-
<
lb
/>
num aliquod menſurabile, notantque in eo punctum F, in quo radius viſualis
<
lb
/>
ipſi plano occurrit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5467
"
xml:space
="
preserve
">Nam rurſus longitudo AF, quæ per menſuram aliquam co-
<
lb
/>
gnoſcenda eſt, diſtantiæ A E, propoſitæ æqualis eſt: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5468
"
xml:space
="
preserve
">propterea quod ſtatura
<
lb
/>
menſoris fungitur tunc munere baculi AB, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5469
"
xml:space
="
preserve
">pileus depreſſus vices gerit virgu-
<
lb
/>
læ C D, vt conſtat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5470
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5471
"
xml:space
="
preserve
">ALTITVDINEM cuiuſque rei erectæ ex eius vmbra, quam Sole lu-
<
lb
/>
cente proiicit, ſi nota fuerit, per quadratum deprehendere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5472
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div365
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
152
">
<
head
xml:id
="
echoid-head155
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA XXXIV.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5473
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5474
"
xml:space
="
preserve
">Hoc problema à quinto non differt, niſi quòd hic vtimur radio Solis
<
lb
/>
pro radio viſuali, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5475
"
xml:space
="
preserve
">longitudine vmbræ, quam altitudo, Sole lucente, proiicit,
<
lb
/>
pro diſtantia à menſore ad altitu dinem vſque. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5476
"
xml:space
="
preserve
">Sit ergo altitudo FG, vel FI, vel
<
lb
/>
FM, eiuſque vmbra proiecta FA. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5477
"
xml:space
="
preserve
">Dirigatur qua dratum verſus Solem (licet hoc
<
lb
/>
non fiat è directo altitudinis) & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5478
"
xml:space
="
preserve
">tranſeunte radio Solis per foramina pinnaci-
<
lb
/>
diorum, notetur quanta vmbra ſiue recta, ſiue verſa à dioptra, vel filo perpen-
<
lb
/>
diculi in quadrato abſcindatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5479
"
xml:space
="
preserve
">Nam ita ſeſe ha-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-170-01
"
xlink:href
="
fig-170-01a
"
number
="
102
">
<
image
file
="
170-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/170-01
"/>
</
figure
>
bebit vmbra recta H B, in quadrato ad latus A B,
<
lb
/>
vt vmbra proiecta AF, ad altitudinem F G. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5480
"
xml:space
="
preserve
">Item
<
lb
/>
ea eſt proportio lateris A D, ad vmbram verſam
<
lb
/>
DE, in quadrato, quæ vmbræ proiectæ AF, ad alti-
<
lb
/>
tudinem FI. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5481
"
xml:space
="
preserve
">Denique dio ptra, vel filo perpendi-
<
lb
/>
culi per punctum C, incedente, tanta erit vmbra
<
lb
/>
proiecta A F, quanta eſt altitudo F M. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5482
"
xml:space
="
preserve
">quæ omnia
<
lb
/>
in problemate 5. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5483
"
xml:space
="
preserve
">demonſtrata ſunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5484
"
xml:space
="
preserve
">Igitur ſi fiat.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s5485
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>