Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
151
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1132
"/>
<
lb
/>
numeratur modò cum priuatione, mox cum forma. </
s
>
<
s
>Interdum ratio idem eſt atque habitudo,
<
lb
/>
velut aſcenſus & deſcenſus per eandem ſcalam. </
s
>
<
s
>Sed quomodocunque differant, nihilominus
<
lb
/>
oppoſita attributa admittunt. </
s
>
<
s
>Vnde efficitur, vt
<
expan
abbr
="
attributorũ
">attributorum</
expan
>
varietas non indicet neceſſariò rei
<
lb
/>
ipſius differentiam: verumetiam ſolo rationis diſcrimine contenta eſt. </
s
>
<
s
>Specta obſecro materiam
<
lb
/>
& priuationem, hæc ortus & interitus expers: altera interit. </
s
>
<
s
>& materia per formam præſentem
<
lb
/>
eſſe, per adnexam priuationem vult non eſſe. </
s
>
<
s
>Proinde ſedulò attendendum eſt quo pacto motus
<
lb
/>
& forma diſtinguantur. </
s
>
<
s
>Neque enim eſt omnium ratio conſimilis. </
s
>
<
s
>Deinde meminiſſe oportet
<
lb
/>
duarum illarum partium quæ motum abſoluunt; fluxus nimirùm formæ, & formæ fluentis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>quorum alterum nempe fluxus eſt, vt forma, forma autem fluens, vt materia fluxus eſt actus
<
lb
/>
ipſe, forma fluens res quæ ſubiacet actui, quaſi fluxus ſit, vt albedo, forma autem velut album,
<
lb
/>
& ſicut albedine albi forma notatur, album verò eſt ſubiectum, ſic de fluxu & forma fluente co
<
lb
/>
gitandum eſt. </
s
>
<
s
>Cæterùm forma fluens ambiguè dicitur, non minus quàm manus, lapidea voce
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
>implicant enim hæc ex adiecto repugnantiam. </
s
>
<
s
>Nec
<
expan
abbr
="
quicquã
">quicquam</
expan
>
formę magis
<
expan
abbr
="
quã
">quam</
expan
>
fluxus aduer
<
lb
/>
ſatur. </
s
>
<
s
>Quamobrem aliud iudicium de fluente, ac de propriè dicta faciendum eſſe cenſemus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Etenim forma fluens idem eſt cum motu, atque idem reipſa, ſi motus accipiatur ſecundum ma
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1133
"/>
<
lb
/>
teriam. </
s
>
<
s
>vt idem eſt album & homo in quo eſt albedo:
<
expan
abbr
="
differũt
">differunt</
expan
>
eſſentia, ſi motus accipiatur ſecun
<
lb
/>
dum formam, velut albedo & ſubiectum, neque enim eſt eadem vtriuſque definitio. </
s
>
<
s
>Quantum
<
lb
/>
pertinet ad terminos de quibus quæſtio propoſita eſt. </
s
>
<
s
>Hîc ego terminum non extremum voco
<
lb
/>
ſolum, ſed id quo natura vergit, & quod per ſe expetendum eſt; is verò virtute continet omnes
<
lb
/>
gradus perfectionis qui ſucceſsiuè per motum materiæ communicati fuerunt; quæ gradus, ſeu
<
lb
/>
genita vocantur ab Ariſtotele, & vt puto, ab Hippocrate
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
foreign
lang
="
grc
">τόνοι</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>ſcribit enim
<
foreign
lang
="
grc
">ἢν δὲ μὴ τὺχῃ τῆς</
foreign
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1134
"/>
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">ἁρμονὶας, μηδὲ ξύμφωνα τὰ βαρὲα τοῖσιν ὀξέσι γένηται ἡ ἀ ξυμφωνὶν· ἢν δὲ β γενεσὶς ᾗ τὸ
<
lb
/>
δει παντὸς ἑν ὸς ἀπὸ γενομένου πᾶς ὁ τόνος ματαιος, οὐ γαρ ἀν προσεικασειεν, ἀλλ' ἀμεὶβη ἐκ τού
<
lb
/>
μείζονος εἰς μεῖον πρὸ μόιρης</
foreign
>
, & in formis diuiduis, quales ſunt accidentium, habentur pro for
<
lb
/>
mis, vnde item denominant ſubiectum. </
s
>
<
s
>in ſubſtantia ſunt quidem partes, ſed non formę. </
s
>
<
s
>Animal
<
lb
/>
enim non eſt homo, quia non ſunt diuiduæ. </
s
>
<
s
>Sed hæc poſteà longo ſermone peragentur. </
s
>
<
s
>Conti
<
lb
/>
nent ergo termini virtute gradus omnes perfectionis: neque ita ſe habent ſicut in linea puncta
<
lb
/>
qui ſunt termini extentionis ſolùm, non autem naturæ profectus. </
s
>
<
s
>Itaque termini, ſi cum ipſo
<
lb
/>
fluxu conferantur, ſimul conſtare non poſſunt; ſed actus termini eſt interitus fluxus. </
s
>
<
s
>At verò ſi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1135
"/>
<
lb
/>
motum ſecundum materiam ſpectes quam formam fluentem eſſe dicimus: adhuc res vlterius
<
lb
/>
diuidenda eſt. </
s
>
<
s
>Nanque, forma fluens aut accipitur, vt actu fluit, aut accipitur vt poteſtatem ha
<
lb
/>
bet ad fluxum. </
s
>
<
s
>Si ipſam actu accipias, idem àc de fluxu decernendum eſt; ſi verò illam poteſta
<
lb
/>
tem habere cogites ad fluxum idem reipſa ſunt, terminus & forma fluens, diſcrepantes ratione
<
lb
/>
duntaxat. </
s
>
<
s
>ratione, inquam, & habitudine, & eſſentia. </
s
>
<
s
>Nanque ex habitudine eſſentia naſcitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Etenim, quod dicitur forma fluens monſtrat eam perfectionem diuiduam, atque diſperſam quæ
<
lb
/>
in termino tota & indiuiduè continetur. </
s
>
<
s
>Neque aliter euenit àc ſi quattuor vnitates diſperſas
<
lb
/>
primùm, mox in numero quaternario collectas animo complectaris. </
s
>
<
s
>eæ ſanè diſperſæ nil aliud
<
lb
/>
ſunt quàm vnitates, eædem mox collectæ fiunt numerus. </
s
>
<
s
>Nec tamen aliud vnitatibus illis acce
<
lb
/>
dit, dum coëunt & fiunt numerus, quàm habitudo quædam noua, dum colliguntur. </
s
>
<
s
>Sic ratio
<
lb
/>
totius vt totum eſt, ex partibus exoritur. </
s
>
<
s
>At verò ab illa habitudine, numeri
<
expan
abbr
="
totiusq́ue
">totiusque</
expan
>
eſſentia
<
lb
/>
proficiſcitur. </
s
>
<
s
>Itaque forma dicitur totum & terminus;
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
terminus ſanè, quia materiæ
<
expan
abbr
="
motusq́
">motusque</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1136
"/>
<
lb
/>
infinitatem compeſcit, nec diluere patitur, certis interuallis, cohibens, & virtutum gradibus coër
<
lb
/>
cens: nullos tamen extinguens; ſed vniuerſos nobiliore modo complectens. </
s
>
<
s
>Eadem quoque
<
lb
/>
terminus eſt motus, vt ipſe quædam res eſt continua, verùm non eſt ratio par illius termini qui
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1137
"/>
<
lb
/>
ſpectat ad quantitatem ſimpliciter & ad motum ipſum. </
s
>
<
s
>quandò terminus ille figitur in quanto.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>quoniam ſic eſt à materia ſenſili ſecretum. </
s
>
<
s
>Sed in motu, quia non poteſt à materia ſenſili ſeuo
<
lb
/>
cari, accedit materiæ & in ipſa inhæret. </
s
>
<
s
>eſt enim forma, vt diximus. </
s
>
<
s
>Sequitur ergo vt terminus
<
lb
/>
ad quem idem reipſa ſit cum motu, quatenus accipitur eius pars materialis, vt poteſtate reſpicit
<
lb
/>
fluxum: ratione & eſſentia differens. </
s
>
<
s
>Proinde argumenta, quibus conuincitur aliud eſſe
<
expan
abbr
="
terminũ
">terminum</
expan
>
<
lb
/>
à motu; aut de cęteris rationibus quas ſubit motus concluſa fuerunt, & rectè habent: nihil
<
expan
abbr
="
autẽ
">autem</
expan
>
<
lb
/>
ad motum ita conſideratum, vt nos antè monuimus: aut ratione ſola differre monſtrant motum
<
lb
/>
ita conſideratum à termino & forma. </
s
>
<
s
>Quocirca nihil etiam contra nos efficiunt. </
s
>
<
s
>Verùm quia
<
lb
/>
nonnulla opponuntur quibus impulſus, vel etiam ſuſpicari poſsis, neque idem eſſe terminum
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
<
lb
/>
forma fluente, vti nos paullò ante decreuimus: vel etiam, quòd motus alio pacto conſideratus,
<
lb
/>
ac nos ipſi fecerimus; idem re ſit cum forma, præſtat, vt ad ea nonnulla dicamus. </
s
>
<
s
>Nanque oppo
<
lb
/>
ſitorum ſolutiones ſæpe ſolent eſſe demonſtrationes eorum, quæ propoſita fuerunt. </
s
>
<
s
>Atque illud
<
lb
/>
primum non iniuria dubitationem affert, quòd motus omnibus modis à termino, qui locus eſt,
<
lb
/>
differre videatur, cùm ſit res externa & ab eo ſeiuncta, quod mouetur. </
s
>
<
s
>An ij qui ita opponunt,
<
lb
/>
non diſtinguunt locum qui quantitas eſt, ab ipſo vbi & quidem locus, vt quantitas, externa </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>