Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
121
121
122
122
123
123
124
124
125
125
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
< >
page |< < of 290 > >|
173 citra centrū mūdi efficit̄̄ minor et pars vltra centrū
mūdi maior) / igr̄ perpetuo aliqua pars aggregati
ex oībus partibꝰ ꝓpotiõalibꝰ ipſiꝰ d. partis deſcē-
det / qḋ fuit ꝓbandū.
Conſequētia ꝓbat̄̄ / q2 ſi q̄libet
pars ꝓportionalis cõtinuo ipſius d. partis diuiſe
ꝓportione dupla deſcēderet ſiue moueret̄̄ a ꝓpor-
tione a qua ipſa īcipit deſcendere: ꝑpertuo aliqua
pars aggregati ex oībus partibꝰ ꝓportionalibus
ipſiꝰ d. partis deſcēderet / g̊ ſi q̄libet pars ꝓportio-
nalis ipſiꝰ d. partis cõtinuo deſcēderet et mouetur
a ꝓportione minori ꝙ̄ ſit illa a qua īcipit deſcēde-
re: ꝑpetuo aliqua pars aggregati ex oībus parti-
bus ꝓportionalibꝰ ipſiꝰ d. partis deſcendit / qḋ fuit
ꝓbandū.
Cõſequētia ptꝫ cū ãtecedēte ex deductione
ſecūdi argumēti ſexti capitis primi tractatꝰ huius
partis: hoc addito /  ille partes cõtinuo ſe habent
in ꝓportione dupla: et in tꝑe in quo adequate deſcē­
dit aliqua pars ſcḋm ſe vel aliquid eiꝰ p̄tereundo
centrū mūdi ipſa pars deſcribit tm̄ ſpaciū quanta
ipſamet pars eſt / vt ptꝫ intuenti caſum.
Sed iã ꝓbo
ſcḋam partē maioris vcꝫ  ſecūda pars ꝓportona­
lis ipſiꝰ d. partis īcipit deſcēdere a ꝓportione ſub­
dupla ad ꝓportionē f. vĺ minori: q2 cū primū ṗma
pars proportionalis ipſius d. partis eſt totaliter
vltra centrū mūdi, pars citra centrū mundi perdit
quartã partē exceſſus quo excedit partē vltra cen-
trū mūdi: et illã acquirit pars vltra centrū mūdi / vt
cõſtat: g̊ tūc ꝓportio f. partis citra centrū ad partē
vltra centrū ꝑdit pluſ̄ medietatē ſui: et pluſ̄ ad
ſubduplū ſui diminuit̄̄: ptꝫ ↄ̨ña ex ſecūda ſuppoſi-
tione huiꝰ notabilis hoc addito  pars citra cen-
trū eſt terminꝰ maior proportionis f. et pars vltra
centrū eſt terminꝰ minor.
Et ab illa proportione q̄
eſt minor quã ſubdupla ad f. īcipit ſecūda pars ꝓ-
portionalis ipſiꝰ d. partis deſcēdere / vt cõſtat: g̊ ꝓ-
poſitū.
Et iſto modo ꝓbabis  tertra īcipit deſcen­
dere a ꝓportione ſubdupla vel mīori ſubdupla ad
proportionē a qua incipit deſcendere ſecūda: et ſic
ↄ̨ñter de aliis partibꝰ.
Sed iã ꝓbo maiorē vcꝫ  cū
primū prima pars proportionalis ipſiꝰ d. partis
eſt totaliter vltra centrū pars citra centrū mundi
perdit quartã partē exceſſus quo ipſa excedit par-
tem vltra centrū mūdi: q2 ipſa d. pars eſt medietas
exceſſus quo pars citra centrū excedit partē vltra
centrū / vt ptꝫ ex prima ſuppoſitione huiꝰ notabilis /
g̊ prima pars proportionalis proportione dupla
ipſiꝰ d. partis eſt quarta pars totiꝰ exceſſus: et illã
ꝑdit pars citra centrū mūdi primū ipſa eſt tota­
liter vltra centrū: g̈ propoſitū.
Ptꝫ g̊ maior: et totū
añs / et ꝑ ↄ̨ñs cõcluſio q̄ fuerat probanda. 111. correĺ.
¶ Ex his
infero aliqua correlaria.
Primū in caſu huiꝰ de-
monſtrationis īmediate poſt inſtãs / qḋ eſt preſens
aſcendet aliq̇d īmediate poſt illud deſcēdet : et tñ
nichil īmediate poſt hoc aſcendet qḋ īmediate poſt
hoc deſcendet.
Probat̄̄ prima pars / q2 quocun
inſtanti dato illiꝰ tꝑis in quo deſcēdet tale quadra­
tū q̄libet pars illiꝰ quadrati q̄ eſt citra centrū īme-
diate poſt tale inſtans deſcendet / vt ſatis conſtat et
īmediate poſt idē inſtans aliqua talis pars aſcen-
det: igr̄ in caſu demonſtrationis, īmediate poſt in-
ſtans / qḋ eſt preſens aliq̇d aſcēdet qḋ īmediate poſt
idē inſtans deſcendet ſcḋa pars ptꝫ ex falſitate ſue
cõtradictorie.
Ad hoc em̄  aliquid aſcendat non
ſufficit aliquã partē eiꝰ aſcendere: ſed requiritur / 
maior pars ꝙ̄ eiꝰ medietas aſcendat.
Conſimiliter
dicat̄̄ de deſcensu. 222. correĺ.
¶ Scḋm correlariū. Immediate
poſt inſtans qḋ eſt preſens aſcendet aliq̇d qḋ p̄ſens
aſcendet aliq̇d qḋ īmediate poſt idē inſtans deſcen­
det: et tñ nõ īmediate poſt inſtãs qḋ eſt p̄ſens deſcen­
det aliq̇d qḋ īmediate poſt idem inſtans aſcendet.
Ptꝫ prima pars huiꝰ ex priori correlario. Et ſcḋa
ꝓbat̄̄ / q2 ↄ̨tradictoria illiꝰ eſt falſa / vt ptꝫ ꝑ falſitatē
prime exponētis q̄ eſt iſta poſt inſtans quod eſt pre­
ſens deſcendet aliquid quod īmediate poſt idem in­
ſtans aſcendet q2 nulla pars illiꝰ corporis quadra­
ti que poſt inſtans quod eſt preſens deſcendit īme-
diate poſt idem inſtans aſcendet. 333. correĺ.
¶ Tertiū correla­
riū.
Immediate poſt inſtans quod eſt p̄ſens aſcen-
det aliq̇d qḋ īmediate poſt idē inſtans quod eſt pre­
ſens deſcendet: et tñ nichil ſimul aſcendet, et deſcen-
det adequate diuiſiue capiendo ly.
et ſicut ſtat  ſor­
tes īmediate poſt hoc erit albus, et immediate poſt
hoc erit niger: et tamen nõ ſimul erit albus et niger
Patet correlarium. ¶ Ex his tribus notabilibus
patet facile reſponſio ad queſtionem.
Ad rationes ante oppoſitū. Ad primã
reſponſum eſt ibi vſ ad replicam ad quam reſpo-
deo negando ſequelam, et ad probationem dico / 
illud correlarium ibi adductum ad probationem
illiꝰ ſequele nõ eſt ad propoſitū, q2 ſupponit ꝓpor­
tionē tēpoꝝ excedere proportionē velocitatū.
Cuiꝰ
oppoſitū ī caſu argumēti eſt verū.
Cõmēſurãda em̄
eſt vtra velocitas, et qua illud corpus mouet̄̄ cir-
culariter, et qua mouetur motu rarefactiõis pūcto
eiꝰ a quo debet ſumi velocitas totiꝰ motus cõtinuo
acquirente maiorē et maiorē diſtantiam a centro / vt
ptꝫ ex deductione eiuſdē replice. 441. correĺ
¶ Ex quo ſequitur /
 poſſibile eſt aliquod corpꝰ circulare cõtinuo vni-
formiter et eque velociter moueri: et tñ ipſū ↄ̨tinuo
rarefieri et effici maiꝰ.
Probat̄̄ ponēdo /  vna rota
incipiat moueri circulariter pūcto medio ſemidia-
metri incipiēte moueri velocitate vt .4. et volo /  ſiĺ
incipiat rarefieri illud corpus acquirendo in hora
pedalē diſtantiã adequate a centro ſupra diſtan-
tiã p̄habitã, eo tñ modo moueat̄̄ ille punctꝰ medius
ſemidiametri  nun̄ ꝑtranſeat ſiue deſcribat ma­
iorē lineã in aliquo tꝑe ꝙ̄ nata ſit deſcribi a veloci-
tate vt .4. in eodē tꝑe quo poſito ſequit̄̄ correlariū.
552. correĺ.
¶ Sequit̄̄ ſecūdo /  ſi aliqua rota in hora moueat̄̄
circulariter puncto medio ſemidiametri continuo
motu circulari mouēte vniformiter, motu vero ra-
refactionis cõtinuo intendente motū ſuū in q̈libet
parte proportionali hore ꝓportione dupla ſequē-
te in duplo velociꝰ rarefiente ꝙ̄ in īmediate p̄cedēti
tūc ſpaciū deſcriptū a tali puncto eſt infinitū.
Ptꝫ
hoc correlariū ex ſexta concluſione ꝑcedētꝪ capitis
Ad ſecundã rationē reſponſum eſt ibi
vſ ad replicã: ad quã reſpõdeo negando ſequelã
et ad probationē nego  nullū ſit īpedimentū.
īmo
cõtra motio nauis eſt ſorti īpedimento.
Fatigat̄̄ tñ
ſortes nõ ꝑ motū quo deſcribat aliquod ſpacium
fixū: ſed q2 deſcribit aliquod ſpaciū nõ fixū ad cuiꝰ
deſcriptionē nõ ſequit̄̄ ſortē proprie moueri.
Ma-
net enim ſortes in eodem loco fixo.
Ad ṫciã rationē rñdeo negãdo añs: et
ad ꝓbationē ↄ̨cedo maiorē, et nego mīorē et ad ꝓba­
nē diſtinguo ſeq̄lã aut ſi tale corpꝰ ſit taliter diſpo­
ſitū  partes eiꝰ proportionales ꝓportiõe dupla
ita ſe habeant  ſcḋm eã dimenſionē ſcḋm quã de-
ſcendūt cõtinuo ſe habet in ꝓportione dupla oībꝰ
aliis iuuamentis et īpedimētis deductis: et ſic cõce-
do ſequelã.
Si vero partes eiꝰ proportionales pro­
portione dupla ſe habuerīt in maiori proportione
quã ſit ꝓportio dupla et hoc quantū ad dimēſionē
ſcḋm quã deſcendūt, et ſic nõ oportet.
Nego igitur
illo modo ſeq̄lã.
¶ Ex q̊ ſequit̄̄ /  ita põt aliqḋ cor-

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index