Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007888
">
<
pb
pagenum
="
525
"
xlink:href
="
016/01/174.jpg
"/>
nactus eſt promuſcidem: & ſi licet dicere
<
lb
/>
dentes, illos adeò magnos, & adeò exte
<
lb
/>
teriùs prominentes. </
s
>
<
s
id
="
s.007889
">Eadem dico de delphi
<
lb
/>
ne. </
s
>
<
s
id
="
s.007890
">Sed iam aliò properat oratio: nec mo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1117
"/>
<
lb
/>
ram pateretur, niſi hoc vnum occurreret
<
lb
/>
quod nuper dixi, ſcilicet, cur mulæ ſint
<
lb
/>
ſteriles. </
s
>
<
s
id
="
s.007891
">Fatigat hoc Ariſtotelem, cæte
<
lb
/>
roſque philoſophos, nos minimè in hoc
<
lb
/>
quæſito laboramus. </
s
>
<
s
id
="
s.007892
">Declaratum enim ſu
<
lb
/>
prà eſt, quæcunque generationem habent
<
lb
/>
imperfectam, eſſe ſterilia: at cùm ſemen
<
lb
/>
equi aſinique multum diſſideant, adeò vt
<
lb
/>
ſint in terminis extremis eorum quæ ſi
<
lb
/>
mul ad generandum conuenire poſſunt,
<
lb
/>
liquet quæ generantur ex horum commi
<
lb
/>
ſtione eſſe ſterilia. </
s
>
<
s
id
="
s.007893
">Minus autem his canes
<
lb
/>
Indicos, qui è tigride, & cane generantur:
<
lb
/>
minus etiam lyciſcas, è cane & lupo geni
<
lb
/>
tas. </
s
>
<
s
id
="
s.007894
">Similiter & laconicos ex vulpe & ca
<
lb
/>
ne: nam hi cùm parentum naturæ parum
<
lb
/>
diſſideant, prolifici ſunt, & in alteram
<
lb
/>
parentum ſpeciem tranſeunt continua ſuc
<
lb
/>
ceſſione. </
s
>
<
s
id
="
s.007895
">Quod equidem fieri non poſſet,
<
lb
/>
ſi mulæ aliqua propria cauſa ſumpta, ex
<
lb
/>
parentum diſſimilitudine ſterileſcerent. </
s
>
<
s
id
="
s.007896
">Sed
<
lb
/>
eſt, vt dixi, cauſa hæc communis omnibus,
<
lb
/>
quæ generatione imperfecta procreantur,
<
lb
/>
ſeu ex putredine, ſeu multum diſſidente na
<
lb
/>
tura ſeminis maris à ſanguine fœmellæ. </
s
>
<
s
id
="
s.007897
">Vn
<
lb
/>
de ex hoc generalis cauſa ſterilitatis habe
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1118
"/>
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
id
="
s.007898
">Cum enim ſemina maſculi fœminæque
<
lb
/>
intra limites temperamenti fuerint, genera
<
lb
/>
tio fit, & quod naſcitur prolificum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007899
">Si
<
lb
/>
verò ambo ſemina contrariis fuerint qua
<
lb
/>
litatibus generabunt, ſed quod generabi
<
lb
/>
tur, ſterile erit. </
s
>
<
s
id
="
s.007900
">Si verò ſimili laborent in
<
lb
/>
temperie, nihil generabunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007901
">Sunt & ſteriles,
<
lb
/>
in quibus virga non erigitur. </
s
>
<
s
id
="
s.007902
">Hic autem, ſi
<
lb
/>
natura contingat, parentibus ſenibus ſunt
<
lb
/>
geniti. </
s
>
<
s
id
="
s.007903
">In quibuſdam ſemen vitioſum eſt,
<
lb
/>
vt in his quibus auulſi ſunt teſtes. </
s
>
<
s
id
="
s.007904
">Permu
<
lb
/>
tantur igitur hac commixtione ſpecies, ac
<
lb
/>
deſinunt eſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.007905
">Forſan ex hoc genere erant
<
lb
/>
alces, quos fuiſſe Cæſaris ætate certum eſt:
<
lb
/>
at nunc an ſint, & quid ſint, incertum eſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007906
">Similiter & cameli Indici Pauſaniæ tempo
<
lb
/>
ribus pardis colore, & varietate ex toto ſi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1119
"/>
<
lb
/>
miles: at nunc, aut nulli ſunt, aut rari ad
<
lb
/>
modum: inconſtans enim ( vt dixi) eſt cu
<
lb
/>
iuſque imperfecti animalis generatio, natu
<
lb
/>
raque. </
s
>
<
s
id
="
s.007907
">Sed iam tempus eſt, vt his relictis,
<
lb
/>
ad genus perfectiorum animalium ( hæc au
<
lb
/>
tem digitos habent in pedibus, non vngu
<
lb
/>
las) tranſeamus. </
s
>
<
s
id
="
s.007908
">Perfectiora verò nobis ini
<
lb
/>
tium dabunt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007909
">
<
margin.target
id
="
marg1115
"/>
Camelus
<
lb
/>
magis omni
<
lb
/>
bus aliis
<
lb
/>
animalibus
<
lb
/>
videtur ho
<
lb
/>
minum cau
<
lb
/>
ſa factus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007910
">
<
margin.target
id
="
marg1116
"/>
Cur anima
<
lb
/>
lia nobiliora
<
lb
/>
formam ha
<
lb
/>
beant pro
<
lb
/>
priam aliis
<
lb
/>
omnibus
<
lb
/>
abſimilem.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007911
">
<
margin.target
id
="
marg1117
"/>
Mulæ cur
<
lb
/>
ſteriles.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007912
">
<
margin.target
id
="
marg1118
"/>
Sterilitatis
<
lb
/>
cauſa.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007913
">
<
margin.target
id
="
marg1119
"/>
Cameli In
<
lb
/>
dici.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007914
">Perfectiores autem in hoc genere canes
<
lb
/>
ſunt, atque hi è lupis olim ortum habue
<
lb
/>
runt. </
s
>
<
s
id
="
s.007915
">Cùm verò efferantur, primò quidem
<
lb
/>
in agreſtes, inde in lupos, ſicut & lupi ci
<
lb
/>
cures poſt multas generationes in canes
<
lb
/>
tranſeunt. </
s
>
<
s
id
="
s.007916
">Vnde lyciſca è lupo caneque nec
<
lb
/>
obſtat vocis varietas, quandoquidem in
<
lb
/>
occidentalis Indiæ Hiſpana inſula canes ex
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1120
"/>
<
lb
/>
toto muti ſint, quantò magis vlulare poſ
<
lb
/>
ſunt, cùm etiam aliqui canes domeſtici
<
lb
/>
vlulent, tametſi inter oſtenta habeatur. </
s
>
<
s
id
="
s.007917
">In
<
lb
/>
dicio quoque eſt canes è luporum genere
<
lb
/>
eſſe, rabies, vtriſque communis morbus,
<
lb
/>
atque pernicioſiſſimus: ſed tamen in lupo
<
lb
/>
etiam grauior, ac prorſus immedicabilis,
<
lb
/>
adeò vt furens lupus ad ſexaginta animalia
<
lb
/>
diuerſi generis occiderit, in quibus homi
<
lb
/>
nes erant plus quàm viginti: nec quiſquam
<
lb
/>
euaſit, qui ab eo læſus eſſet, neque animal
<
lb
/>
vllum, cùm etiam equus vix vngue, non
<
lb
/>
dentibus ſcalptus perierit: niſi vir quem
<
lb
/>
multis vulneribus confecerat. </
s
>
<
s
id
="
s.007918
">Cauſam fuiſ
<
lb
/>
ſe credo, quòd illi multus effluxerit ſan
<
lb
/>
guis. </
s
>
<
s
id
="
s.007919
">Eſt autem rabies morbus ex putredine
<
lb
/>
ſicca: ob id in fero animali, & ſponte ſua
<
lb
/>
iam ſicciore, ſæuior. </
s
>
<
s
id
="
s.007920
">Omnis tamen rabies,
<
lb
/>
vbi ad aquæ timorem peruenerint, inſana
<
lb
/>
bilis eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007921
">Vnde Ouidius:
<
lb
/>
<
emph
type
="
quote
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Nec formidatis vlla medetur aquis.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
emph.end
type
="
quote
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007922
">
<
margin.target
id
="
marg1120
"/>
Derabie</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007923
">Miſcetur canis vulpi & tigridi commu
<
lb
/>
nibus filiis, qui vtriuſque referunt formam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007924
">Nam cùm tempora geſtationis vteri conue
<
lb
/>
nerint, miſceri poſſunt, vt in arboribus di
<
lb
/>
ctum eſt, & cibus communis extiterit. </
s
>
<
s
id
="
s.007925
">Alo
<
lb
/>
peca è cane ac vulpe, quem vidi, maſculus
<
lb
/>
erat & mutus, neſcio an tales ſint omnes.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.007926
">Hoc animal ingenioſiſſimum videtur natu
<
lb
/>
ra homini conſultò copulaſſe, quòd ſemper
<
lb
/>
natura ſimilia ſimilibus nectere nitatur, &
<
lb
/>
morum ſimilitudo pariat, ac retineat amici
<
lb
/>
tiam. </
s
>
<
s
id
="
s.007927
">Grauis enim eſſet canis homini, ni
<
lb
/>
adeò ſolers natura eſſet: amatur ob diligen
<
lb
/>
tiam & ingenium, quibus placet. </
s
>
<
s
id
="
s.007928
">Ferociſ
<
lb
/>
ſimi, & robuſtiſſimi maximique ſunt in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1121
"/>
<
lb
/>
Corſica inſula, tum ob aërem, humido enim
<
lb
/>
creſcunt quæ natura ſunt ſicca tum ob
<
lb
/>
exercitationem & educationem. </
s
>
<
s
id
="
s.007929
">Caput ha
<
lb
/>
bent maximum, corporis comparatione,
<
lb
/>
quod etiam magum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007930
">Cibus, pugna, aër,
<
lb
/>
educatio, natura illos immutant, adeò vt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1122
"/>
<
lb
/>
ſpecie differre videantur. </
s
>
<
s
id
="
s.007931
">Docentur odiſſe
<
lb
/>
genera quædam hominum, vt quondam
<
lb
/>
Rhodi Turcas, Bezerillus Indos. </
s
>
<
s
id
="
s.007932
">Hic erat
<
lb
/>
canis, qui homines Indos ab Hiſpanis diſ
<
lb
/>
cernebat, autore Gonzalo Fernando Ouie
<
lb
/>
do. </
s
>
<
s
id
="
s.007933
">Humanis carnibus maximè efferantur, &
<
lb
/>
ſenſum ſupra naturam acuunt: vt ille doctus
<
lb
/>
eſſet, volentes ducere, nolentes lacerare,
<
lb
/>
proſtratis parcere. </
s
>
<
s
id
="
s.007934
">Quod illi in Dei volun
<
lb
/>
tatem & indulgentiam transferunt, ego vel
<
lb
/>
cibo humanæ carnis tribuo, vel vſui, vel
<
lb
/>
potius dæmonum auxilio. </
s
>
<
s
id
="
s.007935
">Neque enim pla
<
lb
/>
cere Deo tantam crudelitatem mihi perſua
<
lb
/>
ſerim. </
s
>
<
s
id
="
s.007936
">Hic vocem pugnantium, retrahen
<
lb
/>
tiumque intelligebat, doctus, & digito vel
<
lb
/>
nomine demonſtratos aggredi, lacerare,
<
lb
/>
trahere. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007937
">
<
margin.target
id
="
marg1121
"/>
Canes acer
<
lb
/>
rimi.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.007938
">
<
margin.target
id
="
marg1122
"/>
Canis mi
<
lb
/>
rabilis ſen
<
lb
/>
ſus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.007939
">Naſci animalia, hominum moribus ſimi
<
lb
/>
lia, in ſingulis fermè regionibus, edocet in
<
lb
/>
Lithuania Roſomacha, ſeu Gulo animal
<
lb
/>
quantitate canis, facie felis, dorſo & cauda
<
lb
/>
vulpis: pedes & vngues aſperi, ac firmi,
<
lb
/>
tum dentes. </
s
>
<
s
id
="
s.007940
">Atque adeò vt canes qui lupos
<
lb
/>
non reformidant, ab eis abſtineant. </
s
>
<
s
id
="
s.007941
">Pellis
<
lb
/>
albicat fuſco admiſto, variaſque formas li
<
lb
/>
neis quibuſdam deductis exprimit. </
s
>
<
s
id
="
s.007942
">Eiuſmodi
<
lb
/>
videre licet in his pannis, qui ex Aſia ad
<
lb
/>
uehuntur, vocanturque Zambeloti. </
s
>
<
s
id
="
s.007943
">
<
expan
abbr
="
Conſtãt
">Conſtant</
expan
>
<
lb
/>
hi ( vt fertur) caprarum pilis, vndulato ope
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1123
"/>
<
lb
/>
re. </
s
>
<
s
id
="
s.007944
">Tales figuras natura finxit in gulonum
<
lb
/>
pellibus, quæ vbi calorem conceperint, re
<
lb
/>
tinent: ſtatim verò concipiunt: ob id tum
<
lb
/>
propter pulchritudinem, tum rarietatem
<
lb
/>
principum geſtamen eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.007945
">Quamvis ſomnia
<
lb
/>
fera immittant. </
s
>
<
s
id
="
s.007946
">Nam & inſidias moliri </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>