Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002962">
                <pb pagenum="175" xlink:href="009/01/175.jpg"/>
              igitur ſcytalæ ab ipſo onere non ita premuntur quin moueri melius poſſint
                <lb/>
              quàm currus, imò ab ipſo onere iam commoto, ipſæ quoque incitentur, &
                <lb/>
              præterea à potentia per planum infernè, benè ſubſtratum, & complanatum
                <lb/>
              trahantur, fit, vt quaſi in duobus locis ipſarum rotæ impellantur ab onere
                <lb/>
              ſupra, & à potentia infra; ſicque facilius quam currus ingentia præſertim
                <lb/>
              onera vehunt.</s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002963">
                <emph type="italics"/>
              De Funda.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002964">
                <emph type="italics"/>
              QVÆSTIO DVODECIMA.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002965">Non videtur declaratione indigere.</s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002966">
                <emph type="italics"/>
              QVÆSTIO DECIMATERTIA
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.002967">
                <emph type="italics"/>
              De Iugo, & Succula.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002968">
                <arrow.to.target n="marg243"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002969">
                <margin.target id="marg243"/>
              253</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002970">Declarandum prius quid ſit hoc loco iugum: eſt igitur iugum li­
                <lb/>
              gnum illud cylindricum, quod vulgò dicitur Subbio. </s>
              <s id="s.002971">quorum bi­
                <lb/>
              na ponuntur in ea machina textoria, quam vulgò dicunt Telaio,
                <lb/>
              quaſi telarium, eo quod in ipſa telæ texantur. </s>
              <s id="s.002972">alteri autem iugo
                <lb/>
              conuoluitur ſtamen: alteri verò contexta iam tela ſubinde cum opus eſt cir­
                <lb/>
              cumponitur: quæ duo textores faciunt ipſa iuga conuertendo. </s>
              <s id="s.002973">quæ vt faci­
                <lb/>
              lius conuertant, iugis vtrinque inſerunt per bina foramina binos collopes.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002974">qui collopes ſunt duo ligna oblonga ſatis gracilia vnius vlnæ ferè in longi­
                <lb/>
              tudinem; quibus
                <expan abbr="appræhẽſis">appræhenſis</expan>
              ,
                <expan abbr="motisq́">motisque</expan>
              ; iugum facilè verſatur. </s>
              <s id="s.002975">quanto autem
                <lb/>
              collopes ſunt longiores, facilius iugum circumagitur. </s>
              <s id="s.002976">cuius cauſa eſt, quia
                <lb/>
              collops ad vectem reducitur, cuius fultura eſt circa medium iugi, pondus
                <lb/>
              verò eſt extima iugi ſuperficies è qua telæ, aut ſtaminis pondus pendet: in
                <lb/>
              altera verò extremitate collopis, quæ extra iugum multum prominet, eſt
                <lb/>
              potentia: ibi enim textoris manus premit, vel trahit. </s>
              <s id="s.002977">quando ergò longior
                <lb/>
              eſt collops, ea pars, quæ eſt inter fulturam, & vim, augetur; altera non mu­
                <lb/>
              tata; quia ſemper inter fulturam, ſeu centrum iugi, & vltimam iugi ſuper­
                <lb/>
              ficiem continetur; quanto autem illa hanc ſuperat, tantum virium po­
                <lb/>
              tentiæ addi.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002978">Secundò, videndum quid ſit ſuccula: hanc vulgò Naſpa appellant, ni fal­
                <lb/>
              lor à verbo græco
                <foreign lang="grc">ἀγασπάω,</foreign>
              oriunda, quod ſurſum extrahere ſignificat. </s>
              <s id="s.002979">cum
                <lb/>
              quo, & voce, & ſignificatione conuenit; eſt enim inſtrumentum, quo ſæpius
                <lb/>
              architectores in extrahendis ſurſum ruderibus effoſſis vtuntur. </s>
              <s id="s.002980">eſt autem
                <lb/>
              compago quædam cylindrica non admodum longa, cui ex vna parte potiſ­
                <lb/>
              ſimum prominent plures collopes non mobiles, vt in iugo, verum ſtabiles,
                <lb/>
              ac cum ipſa ſuccula compacti, quibus manu appræhenſis ſuccula ſupra bi­
                <lb/>
              nos polos verſatur,
                <expan abbr="eiq́">eique</expan>
              ; interim ductarius funis circumuoluitur, ſecumque
                <lb/>
              ſurſum pondus educit. </s>
              <s id="s.002981">cuius imaginem
                <expan abbr="qualcmcunq;">qualemcunque</expan>
              inſpice. </s>
              <s id="s.002982">quærit igitur,
                <lb/>
              cur quanto gracilius fuerit corpus ſucculæ A B, tanto facilius vertitur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002983">Ratio eſt, quia collops, quemadmodum etiam iugum, reducitur ad </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>