Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

List of thumbnails

< >
131
131
132
132
133
133
134
134
135
135
136
136
137
137
138
138
139
139
140
140
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N19109">
            <pb pagenum="143" xlink:href="026/01/175.jpg"/>
            <p id="N19A4F" type="main">
              <s id="N19A51">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              39.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N19A5D" type="main">
              <s id="N19A5F">
                <emph type="italics"/>
              Hinc ſi motus violentus, & naturalis durent æqualibus temporibus, ſpatia
                <lb/>
              vtriuſque erunt æqualia
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N19A6A">conſtat etiam ex dictis v.g. corpus graue, motu
                <lb/>
              naturali in libero aëre tempore duorum ſecundorum percurrit 48. pe­
                <lb/>
              des, igitur ſi moueatur ſurſum æquali tempore percurret 48. pedes per
                <lb/>
              ſe, dico per ſe; quippe ratione figuræ corporis ſecus accidere poteſt, vt
                <lb/>
              plurimùm etiam accedit ratione motus mixti ex motu centri recto, &
                <lb/>
              motu orbis circulari, de quo infrà. </s>
            </p>
            <p id="N19A7A" type="main">
              <s id="N19A7C">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              40.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N19A88" type="main">
              <s id="N19A8A">
                <emph type="italics"/>
              Hinc, vt ſpatia vtroque motu diuerſa ſunt æqualia, ita tempora quibus de­
                <lb/>
              curruntur ſunt æqualia,
                <emph.end type="italics"/>
              & impetus acquiſitus in fine naturalis cum in­
                <lb/>
              nato eſt æqualis impetui producta in principio violenti. </s>
            </p>
            <p id="N19A96" type="main">
              <s id="N19A98">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              41.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N19AA4" type="main">
              <s id="N19AA6">
                <emph type="italics"/>
              Hinc tandiu durat deſcenſus mobilis proiecti ſursùm motu violento, quan­
                <lb/>
              diu durat eiuſdem aſcenſus, & tot habet gradus impetus in fine deſcenſus,
                <lb/>
              quot habet in principio aſcenſus
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N19AB3">eſt enim æquale ſpatium; </s>
              <s id="N19AB7">igitur æquale
                <lb/>
              tempus; igitur æqualis vtrobique impetus. </s>
              <s id="N19ABD">Sed hîc duo obiici poſſunt,
                <lb/>
              primò ſagittam per lineam verticalem vibratam poſuiſſe tantùm in aſ­
                <lb/>
              cenſu 3. ſecunda, in deſcenſu verò 5. vt ſæpiùs obſeruatum eſt, teſte Mer­
                <lb/>
              ſenno; </s>
              <s id="N19AC7">ſecundò, ſi eodem tempore corpus graue ſursùm proiectum motu
                <lb/>
              violento aſcenderet, quo deinde deſcendit, in fine deſcenſus æqualis
                <lb/>
              eſſet ictus, ſeu percuſſio vtriuſque; cum tamen illa ſit maior, quæ infli­
                <lb/>
              gitur motu violento, vt conſtat multis experimentis. </s>
            </p>
            <p id="N19AD1" type="main">
              <s id="N19AD3">Reſpondeo ad primum etiam teſte Merſenno globum ferreum trium
                <lb/>
              aut 4. librarum ſurſum exploſum è breuiore tormento ſed latiore, æqua­
                <lb/>
              le tempus in aſcenſu, & in deſcenſu inſumpſiſſe; </s>
              <s id="N19ADB">quod reuerâ ſecùs acci­
                <lb/>
              dit ſagittæ, cuius differentia aſcenſus, & deſcenſus ſenſu etiam percipi
                <lb/>
              poteſt; </s>
              <s id="N19AE3">tùm quia lignea materia multò leuior eſt ferro, tùm quia leuiſſi­
                <lb/>
              mæ illæ pennæ, quibus inſtruitur, motum retardant in deſcenſu; </s>
              <s id="N19AE9">quod
                <lb/>
              maximè confirmatur ex eo quod pluma facilè anhelitu ſurſum pellatur
                <lb/>
              ſatis veloci motu, quæ deinde tardiſſimo ſua ſponte deſcendit: </s>
              <s id="N19AF1">præterea
                <lb/>
              mucro ferreus, quo ſagitta armatur, ſemper præire debet, cuius rei ratio­
                <lb/>
              nem afferemus infrà; </s>
              <s id="N19AF9">igitur cum in aſcenſu præeat, vt præeat in deſcen­
                <lb/>
              ſu, altera extremitas ſemicirculum ſuo motu facere debet, qui certè ad
                <lb/>
              naturalem motum pertinet, altera tamen extremitas, quæ mouetur mo­
                <lb/>
              tu contrario alterius motum retardat; ad ſecundam obiectionem
                <lb/>
              reſpondebo Th.44. </s>
            </p>
            <p id="N19B05" type="main">
              <s id="N19B07">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              42.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N19B13" type="main">
              <s id="N19B15">
                <emph type="italics"/>
              Si motus violentus eſſet æquabilis, ſpatium eſſet ferè duplum illius, quod
                <lb/>
              percurritur motu naturaliter retardato, aſſumptis ſcilicet
                <expan abbr="tẽporibus">temporibus</expan>
              æqualibus
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N19B24">
                <lb/>
              cum enim motu æquabili compoſito ex ſubdupla velocitate maximæ, &
                <lb/>
              minimæ motus accelerati æquali tempore percurratur æquale ſpatium,
                <lb/>
              ſubduplum minimæ pro nihilo ferè habetur; </s>
              <s id="N19B2D">igitur poteſt tantùm aſſu-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>