Clavius, Christoph, In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius

Page concordance

< >
Scan Original
151 114
152 115
153 116
154 117
155 118
156 119
157 120
158 121
159 122
160 123
161 124
162 125
163 126
164 127
165 128
166 129
167 130
168 131
169 132
170 133
171 134
172 135
173 136
174 137
175 138
176 139
177 140
178 141
179 142
180 143
< >
page |< < (138) of 525 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div330" type="section" level="1" n="106">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6504" xml:space="preserve">
              <pb o="138" file="174" n="175" rhead="Comment. in I. cap. Sphæræ"/>
            toris exiſteret extra axem mundi, efficeretur primum, In ſphæra recta nunqu@
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-174-01" xlink:href="note-174-01a" xml:space="preserve">Terram nõ
                <lb/>
              eſſe in pla-
                <lb/>
              no Aequa-
                <lb/>
              toris extra
                <lb/>
              axem mu@
                <lb/>
              di.</note>
            fieri æquinoctium, niſi in eo in Horizonte, qui per centrum mundi tranſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6505" xml:space="preserve">Sit
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-174-01" xlink:href="fig-174-01a" number="56">
                <image file="174-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/174-01"/>
              </figure>
            .</s>
            <s xml:id="echoid-s6506" xml:space="preserve">n. </s>
            <s xml:id="echoid-s6507" xml:space="preserve">ſphæra B D C E, cu
              <lb/>
            ius centrum A; </s>
            <s xml:id="echoid-s6508" xml:space="preserve">Æqua
              <lb/>
            tor D E; </s>
            <s xml:id="echoid-s6509" xml:space="preserve">axis mundi
              <lb/>
            B C; </s>
            <s xml:id="echoid-s6510" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6511" xml:space="preserve">terra in F, ſi-
              <lb/>
            ue ſupra axem mun-
              <lb/>
            di, fiue infra; </s>
            <s xml:id="echoid-s6512" xml:space="preserve">Hori-
              <lb/>
            zon rectus H G, non
              <lb/>
            per centrum mundi
              <lb/>
            A, tranſiens, qui pa-
              <lb/>
            rallelus erit axi B C,
              <lb/>
            cum Aequator ad re-
              <lb/>
            ctos inſiſtat angulos
              <lb/>
            Horizonti recto. </s>
            <s xml:id="echoid-s6513" xml:space="preserve">Per-
              <lb/>
            ſpicuum igitur eſt, tã
              <lb/>
            Aequatorẽ, quàm re-
              <lb/>
            liquos parallelos So-
              <lb/>
            lis inęqualiter ab Ho-
              <lb/>
            rizonte recto diuidi,
              <lb/>
            cum non tranſeat per
              <lb/>
            centrum, aut polos
              <lb/>
            mundi: </s>
            <s xml:id="echoid-s6514" xml:space="preserve">Quare perpe-
              <lb/>
            tuo fient dies inæqua-
              <lb/>
            les noctibus, quod
              <lb/>
            eſt contra omnem experientiam, cũ in ſphæra recta perpetuũ ſit æquinoctium.</s>
            <s xml:id="echoid-s6515" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6516" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Deinde</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s6517" xml:space="preserve">Nullus in eadem ſphæra recta uideret medietatem cęli, ſed par
              <lb/>
            tem minorem, vel maiorem medietate, ut eadem figura indicat; </s>
            <s xml:id="echoid-s6518" xml:space="preserve">quod ſenſui
              <lb/>
            aduerſatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6519" xml:space="preserve">Semper etenim ſunt ſex ſigna ſupra Horizontem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6520" xml:space="preserve">ſex infra. </s>
            <s xml:id="echoid-s6521" xml:space="preserve">So-
              <lb/>
            lum in eo Horizonte, qui per mundi cẽtrum ducitur, medietas cæli uideretur</s>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6522" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Tertio</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s6523" xml:space="preserve">Eædem ſtellæ tempore ſereno non apparerent ſemper eiuſdem
              <lb/>
            magnitudinis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6524" xml:space="preserve">Si enim terra eſt in Aequinoctialis circuli plano, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6525" xml:space="preserve">extra axem
              <lb/>
            mundi uerſus meridiem, hoc eſt, verſus Zenith, apparebunt ſtellę eædem maio
              <lb/>
            res in Meridiano circulo conſtitutæ, quàm in oriente, uel occidente, cum ibi
              <lb/>
            propinquiores exiſtant: </s>
            <s xml:id="echoid-s6526" xml:space="preserve">Si uero vergit ad mediam noctem, hoc eſt, uerſus Na-
              <lb/>
            dir, maiores conſpicientur in oriente, uel occidente collocatæ, quàm in Meri-
              <lb/>
            diano circulo: </s>
            <s xml:id="echoid-s6527" xml:space="preserve">Si autem ſita eſt uerſus ortum, uel occaſum, maiores uidebũtur
              <lb/>
            poſitę in oriẽte quoque, uel occidente. </s>
            <s xml:id="echoid-s6528" xml:space="preserve">Quæ omnia pugnant cum experiẽtia.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6529" xml:space="preserve">Accedit etiam, quod hoc poſteriori modo tempus antemeridianum minime
              <lb/>
            æquale erit pomeridiano; </s>
            <s xml:id="echoid-s6530" xml:space="preserve">propterea quod Meridianus circulus per uerticem
              <lb/>
            capitis incedit qui hac ratione eſſe non poteſt in medio Hemiſphærij, ſed uel
              <lb/>
            magis ad ortũ accedit, uel ad occaſum, ut manifeſte conſtat ex ſphæra materia-
              <lb/>
            li. </s>
            <s xml:id="echoid-s6531" xml:space="preserve">Solum igitur Phænomena locum habebunt in ſphæra recta, quando Terra
              <lb/>
            in medio mundi collocabitur, ut in puncto A, Horizonte exiſtente recta B C.</s>
            <s xml:id="echoid-s6532" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6533" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvarto</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s6534" xml:space="preserve">In ſphæra obliqua aut nullum omnino fieret æquinoctium,
              <lb/>
            aut certe, ſi alicubi fieret, hoc non in medio loco inter ſolſtitium æſtiuum, atq;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6535" xml:space="preserve">hybernum contingeret; </s>
            <s xml:id="echoid-s6536" xml:space="preserve">quod uidemus communi experientiæ repugnare. </s>
            <s xml:id="echoid-s6537" xml:space="preserve">Eſto
              <lb/>
            enim rurſus ſphæra A B C D, cuius centrum F; </s>
            <s xml:id="echoid-s6538" xml:space="preserve">Aequator B D; </s>
            <s xml:id="echoid-s6539" xml:space="preserve">Duo </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>