Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
156
"/>
dicuntur. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
atqui generatio non eſt energia, ſed motus. </
s
>
<
s
>Nec de generatione idem dicere licet, ac
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1165
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1166
"/>
<
lb
/>
de illuminatione & viſione, quòd ſicut illuminatur pellucidum, & illuminatum eſt, & videt ocu
<
lb
/>
lus, & vidit: ita quoque ſubſtantia fiat & facta ſit. </
s
>
<
s
>Neque enim ratio par eſt vtriuſque mutatio
<
lb
/>
nis: proptereà quòd non licet ante vltimum punctum temporis quo illuminatus eſt aër, dicere
<
lb
/>
aërem illuſtrari; nihil enim actus, ſeu luminis ab aëre contrahitur ante illud punctum; aut ſi
<
lb
/>
fortè, per accidens, ex lucidi corporis appropinquatione. </
s
>
<
s
>Quocirca dicitur luceſcere, quemad
<
lb
/>
modum ex eius diſceſſu adueſperaſcere, quæ profectò ſignificant motum & ſucceſsionem in aëre
<
lb
/>
per accidens, per ſe verò in corpore lucido, ex cuius præſentia & abſentia quæ cum tempore fit,
<
lb
/>
luceſcit & adueſperaſcit. </
s
>
<
s
>At per ſe ſubſtantia generatur, & cùm generatur, nondum eſt, & è ſemi
<
lb
/>
ne fit animal, nec dum factum eſt, & plantam produci dicimus & animal in vtero generari, neque
<
lb
/>
eſſe tum plantam, aut animal. </
s
>
<
s
>neque illi vocem vllam attribuimus quæ mutationem generis al
<
lb
/>
terius indicet. </
s
>
<
s
>quis enim alterari ſemen in vtero dicat? </
s
>
<
s
>quis alterari ranam dum</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1145
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1146
"/>
a. 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. c. 62.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1147
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1148
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1149
"/>
a 5. Phyſ.
<
lb
/>
T.8.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1150
"/>
b Simp. 1.
<
lb
/>
de cęlo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1151
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1152
"/>
c Sueſſa
<
lb
/>
nus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1153
"/>
d 4. Phyſ.
<
lb
/>
T. 130.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1154
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1155
"/>
e Phyſ.
<
lb
/>
T.96. 119.
<
lb
/>
<
lb
/>
7. Phyſ.
<
lb
/>
T. 32.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1156
"/>
T. 59.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1157
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1158
"/>
a 2. Poſt.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1159
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1160
"/>
b T.24.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1161
"/>
c T. 25.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1162
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1163
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1164
"/>
d 9. Met.
<
lb
/>
c. 6.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1165
"/>
a 1. de cęlo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1166
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
-eodem corpore ſæpe</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Altera pars viuit; rudis eſt pars altera tellus
<
emph.end
type
="
italics
"/>
?</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>Neque perfectionem ſuam generatio ad alterius motum aſſequitur. </
s
>
<
s
>Ob
<
expan
abbr
="
eamq́
">eamque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>rem demon
<
lb
/>
ſtrauit Ariſtoteles
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
non eſſe idem punctum, quo res fit, & quo facta eſt, non autem quo res al
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1167
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1168
"/>
<
lb
/>
teratur, & quo facta eſt, vt oſtendere debebat, ſi id quod vltimo antecedit, ad qualitatem, non ad
<
lb
/>
ſubſtantiam pertineret, & cauſſam eius ſucceſsionis à natura ſubſtantiæ petiit quæ propter ma
<
lb
/>
teriam eſt diuidua, non autem à natura qualitatis. </
s
>
<
s
>Erat autem neceſſarium, vt cui primò diuiſio
<
lb
/>
nis cauſſa competeret, illi etiam primò tempus adſcriberetur. </
s
>
<
s
>Cùm ergo diuiſionis cauſſa prius
<
lb
/>
ſubſtantiæ quam qualitati tribuatur; planum quòd tempus item mutationi ſubſtantiæ & ortui,
<
lb
/>
priuſquam alterationi concedendum. </
s
>
<
s
>Ad ſubſtantiam verò priuſquam ad qualitatem pertinere
<
lb
/>
diuiſionem patet, quia ſubſtantia intrinſecus extenta eſt propter materiam in qua eſt dimenſio.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Neque eadem eſt ratio in eo quod illuminatur, & eo quod generatur; nam, quod illuminatur,
<
lb
/>
vniuerſam poteſtatem è veſtigio amittit, quòd hęc nititur ſola priuatione: ſed poteſtas ad
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
<
lb
/>
ſubſtantiæ actu contrario fundatur. </
s
>
<
s
>Idcircò requiritur expulſio formæ veteris, & apparatus qui
<
lb
/>
dam habilitatis, quam quis neget ad ſubſtantiam pertinere? </
s
>
<
s
>aliter ſit àc ſiquis nauigandi diſcipli
<
lb
/>
nam quærat, & eat ad philoſophos. </
s
>
<
s
>Hęc verò tempore comparatur. </
s
>
<
s
>Sic ratio par non eſt vtriuſ
<
lb
/>
que mutationis. </
s
>
<
s
>Dices fortaſſe ſub motu contineri ortum non per ſe, ſed cum affectione coniun
<
lb
/>
ctum. </
s
>
<
s
>Proptereà Simplicium aliquando ſtatuiſſe,
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ortum temporis puncto fieri, & tempus in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1169
"/>
<
lb
/>
ſumi in motibus præuiarum affectionum. </
s
>
<
s
>Sic quoque demonſtrationem ab Ariſtotele
<
expan
abbr
="
conſtitutã
">conſtitutam</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1170
"/>
<
lb
/>
eſſe de ortu cum affectione coniuncto. </
s
>
<
s
>Quàm id falſum habendum ſit, & ea quæ nuper conſcri
<
lb
/>
pſimus, & quæ mox ſubiiciemus, facillimè oſtendent. </
s
>
<
s
>Nam primùm ipſe motus, necnon eius de
<
lb
/>
finitio ſunt communia ad vnum. </
s
>
<
s
>At iam dictum eſt eorum attributa peti à partibus. </
s
>
<
s
>Quare
<
expan
abbr
="
quẽ-admodum
">quen
<
lb
/>
admodum</
expan
>
motus eſt actus mobilis generatim ſumpti, ſic motus ad locum eſt actus mobilis ad
<
lb
/>
locum, vt tale eſt ſpeciatim: & augmentatio actus augeſcentis, quatenus huiuſmodi, conſimili
<
lb
/>
ter alteratio & affectio. </
s
>
<
s
>Ita ergo & generatio, actus generabilis, quatenus generabile eſt. </
s
>
<
s
>Ergo &
<
lb
/>
ſeorſum actus ille imperfectus pertinebit ad generationem, & ſucceſsio igitur eandem per ſe co
<
lb
/>
mitabitur. </
s
>
<
s
>Tùm prętereà quoniam Ariſtoteles ſæpiſsimè nugaretur. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Nam frequentiſsimè, cùm
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1171
"/>
<
lb
/>
docet motum eſſe in tempore, poſtquam de alteratione meminiſſet & ortu, eorum
<
expan
abbr
="
rationẽ
">rationem</
expan
>
ſem
<
lb
/>
per habet ſeparatim, & ſingulas mutationes recenſet ſeorſum. </
s
>
<
s
>Et profectò ſi ortus eſſet in tem
<
lb
/>
pore propter affectiones & alterationem, ſat habuiſſet, ſi alterationem ſolam commemoraſſet;
<
lb
/>
aut ſaltem nos monuiſſet propter ambiguitatem generationis, quam'nam generationem ibi acci
<
lb
/>
peret. </
s
>
<
s
>Quin aliquando, cùm demonſtraret
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
tempus aliquid eſſe motus, admonuit nos, ne cape
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1172
"/>
<
lb
/>
remus motum à mutatione ſeiunctum. </
s
>
<
s
>intelligo verò mutationem illam, de qua iam
<
expan
abbr
="
dictũ
">dictum</
expan
>
fuit
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1173
"/>
<
lb
/>
quæ comprehenditur ſub definitione motus, & ab energia ſeparatur. </
s
>
<
s
>Talis igitur mutatio, qua
<
lb
/>
tenus huiuſmodi, eſt in tempore. </
s
>
<
s
>Ergo ex analytico præcepto omnis talis mutatio. </
s
>
<
s
>Talis autem
<
lb
/>
eſt generatio ſubſtantiæ. </
s
>
<
s
>Ita etiam docens omnem motum eſſe diuiduum, meminit de ortu & in
<
lb
/>
teritu,
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
in
<
expan
abbr
="
eisq́
">eisque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>partem quandam fieri teſtatus eſt, quandam verò eſſe factam. </
s
>
<
s
>Prętereà conclu
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1174
"/>
<
lb
/>
ſit. </
s
>
<
s
>Si puncto temporis aliquid fieret, genitum eſſet abſque eo, quòd gigneretur: fieret item ſimul
<
lb
/>
& factum eſſet, vt planè perſpicias, non eandem eſſe rationem ortus & illuminationis. </
s
>
<
s
>Ex quo,
<
lb
/>
ſi in alio puncto fit res, in alio facta eſt, & inter duo puncta tempus intercedit; generatio quoque
<
lb
/>
fiet in tempore. </
s
>
<
s
>Etiam paullò poſt
<
emph
type
="
sup
"/>
g
<
emph.end
type
="
sup
"/>
apertiſsimè teſtatur de omni mutatione, eam in tempore
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1175
"/>
<
lb
/>
fieri, ſub qua neceſſe eſt item comprehendi generationem, niſi dicamus eam eſſe ex ordine perfi
<
lb
/>
cientium, quod non opinor, cùm obeatur cum deſtructione oppoſiti. </
s
>
<
s
>Talis autem ratio ſic com
<
lb
/>
mouit Simplicium, vt parùm ſibi conſtitiſſe videatur. </
s
>
<
s
>Nam cùm olim ipſe dixiſſet, tempus, ſcili
<
lb
/>
cet, quod in generatione ponitur, ad pręuias affectiones attinere, is demum
<
emph
type
="
sup
"/>
h
<
emph.end
type
="
sup
"/>
generationem tem
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1176
"/>
<
lb
/>
pore abſolui docuerit, & quanuis
<
foreign
lang
="
grc
">ἀθροά</
foreign
>
mutatio dicatur,
<
foreign
lang
="
grc
">τὸ ἀθρόον οὐ κατὰ τὸ ἅχρονον</
foreign
>
, ideſt,
<
lb
/>
quod confertim eſt, non quòd è veſtigio fiat; verùm quòd vniuersè & omni ex parte foret, idem </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>