1cubitorum promuſcidis imo alligare, cùm
quo hoſtes occideret. Solet enim ſola vo
ce rectoris monitus noſcere, quos ferire
debeat, & à quibus debeat abſtinere.
Tantum verò etiam corpori ineſt robo
ris, vt duo ex his iuncti nauem maximam
onuſtam in terram trahant. Olim quoque
& nunc Indi ſolent duabus catenis ferreis
circumligatis ſub ventre duas addere cli
tellas alteram hincinde, illiſque ligneum
ſuperimponere caſtellum, in quibus ſeni
homines erecti, & quandoque etiam vſ
que ad quatuordecim, pugnantes omni
telorum genere, ſtant. Sed nunc ob tor
menta bellica euiluit id pugnæ genus, tum
maximè quòd elephantes ignem formi
dant: ideoque aduerſus illos Indi faces
ferre ſolent, à quibus adeò terrentur, vt
longè plus mali fugiendo ſuis, quàm ho
ſtibus pugnando inferant. Fœminæ ira
cundiores ſunt, ac ſæuiores, robuſtioreſ
que maſculis, licet corpore minores. Et,
quòd mirum eſt, cùm tam tardè ad iu
uentutem perueniant, à duodecimo tamen
anno geſtare fœtum, cùm celerrimè: à de
cimoquinto, cùm tardiſſimè incipiunt: fe
runt autem toto biennio. Similiter maſculus
quinto anno Venere vti incipit, coitque ve
re, nec niſi ſingulo triennio redit ad Ve
nerem: & quàm ſemel grauidam relique
rit, inire ampliùs non ſuſtinet. Catulus
ipſe cùm naſcitur trimeſtrem vitulum æ
quat: cumque ambulat adeò gradatim pro
greditur, vt mula edocta, aut aſturco vi
deatur. Grandiores autem adeò molliter in
cedunt, vt velut nauigantibus per mare,
his qui non aſſueti inſederint, aut in li
gneis caſtellis vehuntur, nausea commo
ueatur propter corporis magnitudinem.
Licet leniter incedat: homo greſſu conci
tato vix eum aſſequi poteſt. Cibum maxi
mum capiunt & potum, ſupra quàm cre
di poteſt. Regionibus frigidioribus alunt
eos frumento cocto & melle, vt cœli in
iuriam ſuſtinere poſſint: in propriis autem
regionibus, herbis & ramis tum fructibus
veſcuntur: vnde arbores ob id proſter
nunt: habitant locis paluſtribus, atque
limoſis, regionibuſque calidis. Sunt cupidi
gloriæ: & quæ diſcunt die, ſolent nocte
meditari. Ferunt aprorum vocem formare,
vt ab equis formidantur. Sed hunc quem
hîc vidimus adeò non formidare equi vi
debantur, vt mulæ alioquin timidiſſimæ ad
eum ſpontè accederent: quamobrem de ira
tis elephantis & in pugna, ac de voce ip
ſa eius, id intelligendum eſſe reor. Pro
boſcidi tantam facilitas tractandi, vt etiam
ſtipem colligat: vnde illud Auguſti ada
gium, Tanquam ſtipem elephanto porrectu
rus: conſtringit enim eam in imo vt libet,
parteſque alias extendit, alias contrahit,
vt non melius digitis homo quicquam ap
prehendat. Precioſiſſima in illis ſunt, den
tes hi qui prominent, & virga, apud In
dos etiam, vt maximi veneat, neſcio in
quem vſum niſi ob Venerem, ideoque ex
petita regibus. Dentes verò ipſi, quia ex
his ebur optimum conſtat, nam ex om
nibus elephantorum oſſibus fit: ſed præci
puum ex his dentibus, viliſſimum ex oſſi
bus: medium eſt, quod ex dentibus mola
ribus. Omne ebur tenax eſt, ſolidum & can
didum, ideoque ad pectines nihil melius.
Nobilitas illi tanta: vt inter gemmas & au
rum ſedeat, quamvis copia viliorem effice
re deberet. Seruatur oleo, vel aqua, aliter
ſiccatur: ſiccatum primò nitorem amittit,
inde exeditur, demum etiam frangitur. De
fenditur igitur ab aëris iniuria vapore olei,
aut aquæ. Iuuenculis candidiores & mollio
res, vt in omni animalium genere dentes:
ſenibus grandiores, duriores, ſicciores, ni
griores: optimi ad opera quæque in adui
tis. Incertum eſt an mutentur dentes hi:
ſed ſi mutantur, ſemel omninò tantùm
mutari neceſſe eſt: ob id nata diſputatio
inter Pauſaniam & Philoſtratum: Pauſa
nias cornua, Philoſtratus dentes eſſe con
tendit: diſputatio ſanè pulchra, ſed more
Græcorum, maximeque oratorum, inutilis.
Iuba & Pauſanias cornua eſſe aiunt. Pri
mùm dicit Iuba, cornua nunquam mu
tantur, vt in bobus, & capris: dentes mu
tantur. Elephantorum dentes non mutan
tur non igitur ſunt dentes, ſed potius cor
nua. Pauſanias aſſumpto contrario idem
concludit, inquit enim: Cornua mutantur,
vt in ceruis: maiores dentes nunquam, ne
que enim apris hi qui prominent mutantur:
at dentes elephantorum mutantur: non igitur
dentes elephantorum, dentes ſunt, ſed potius
cornua.
quo hoſtes occideret. Solet enim ſola vo
ce rectoris monitus noſcere, quos ferire
debeat, & à quibus debeat abſtinere.
Tantum verò etiam corpori ineſt robo
ris, vt duo ex his iuncti nauem maximam
onuſtam in terram trahant. Olim quoque
& nunc Indi ſolent duabus catenis ferreis
circumligatis ſub ventre duas addere cli
tellas alteram hincinde, illiſque ligneum
ſuperimponere caſtellum, in quibus ſeni
homines erecti, & quandoque etiam vſ
que ad quatuordecim, pugnantes omni
telorum genere, ſtant. Sed nunc ob tor
menta bellica euiluit id pugnæ genus, tum
maximè quòd elephantes ignem formi
dant: ideoque aduerſus illos Indi faces
ferre ſolent, à quibus adeò terrentur, vt
longè plus mali fugiendo ſuis, quàm ho
ſtibus pugnando inferant. Fœminæ ira
cundiores ſunt, ac ſæuiores, robuſtioreſ
que maſculis, licet corpore minores. Et,
quòd mirum eſt, cùm tam tardè ad iu
uentutem perueniant, à duodecimo tamen
anno geſtare fœtum, cùm celerrimè: à de
cimoquinto, cùm tardiſſimè incipiunt: fe
runt autem toto biennio. Similiter maſculus
quinto anno Venere vti incipit, coitque ve
re, nec niſi ſingulo triennio redit ad Ve
nerem: & quàm ſemel grauidam relique
rit, inire ampliùs non ſuſtinet. Catulus
ipſe cùm naſcitur trimeſtrem vitulum æ
quat: cumque ambulat adeò gradatim pro
greditur, vt mula edocta, aut aſturco vi
deatur. Grandiores autem adeò molliter in
cedunt, vt velut nauigantibus per mare,
his qui non aſſueti inſederint, aut in li
gneis caſtellis vehuntur, nausea commo
ueatur propter corporis magnitudinem.
Licet leniter incedat: homo greſſu conci
tato vix eum aſſequi poteſt. Cibum maxi
mum capiunt & potum, ſupra quàm cre
di poteſt. Regionibus frigidioribus alunt
eos frumento cocto & melle, vt cœli in
iuriam ſuſtinere poſſint: in propriis autem
regionibus, herbis & ramis tum fructibus
veſcuntur: vnde arbores ob id proſter
nunt: habitant locis paluſtribus, atque
limoſis, regionibuſque calidis. Sunt cupidi
gloriæ: & quæ diſcunt die, ſolent nocte
meditari. Ferunt aprorum vocem formare,
vt ab equis formidantur. Sed hunc quem
hîc vidimus adeò non formidare equi vi
debantur, vt mulæ alioquin timidiſſimæ ad
eum ſpontè accederent: quamobrem de ira
tis elephantis & in pugna, ac de voce ip
ſa eius, id intelligendum eſſe reor. Pro
boſcidi tantam facilitas tractandi, vt etiam
ſtipem colligat: vnde illud Auguſti ada
gium, Tanquam ſtipem elephanto porrectu
rus: conſtringit enim eam in imo vt libet,
parteſque alias extendit, alias contrahit,
vt non melius digitis homo quicquam ap
prehendat. Precioſiſſima in illis ſunt, den
tes hi qui prominent, & virga, apud In
dos etiam, vt maximi veneat, neſcio in
quem vſum niſi ob Venerem, ideoque ex
petita regibus. Dentes verò ipſi, quia ex
his ebur optimum conſtat, nam ex om
nibus elephantorum oſſibus fit: ſed præci
puum ex his dentibus, viliſſimum ex oſſi
bus: medium eſt, quod ex dentibus mola
ribus. Omne ebur tenax eſt, ſolidum & can
didum, ideoque ad pectines nihil melius.
Nobilitas illi tanta: vt inter gemmas & au
rum ſedeat, quamvis copia viliorem effice
re deberet. Seruatur oleo, vel aqua, aliter
ſiccatur: ſiccatum primò nitorem amittit,
inde exeditur, demum etiam frangitur. De
fenditur igitur ab aëris iniuria vapore olei,
aut aquæ. Iuuenculis candidiores & mollio
res, vt in omni animalium genere dentes:
ſenibus grandiores, duriores, ſicciores, ni
griores: optimi ad opera quæque in adui
tis. Incertum eſt an mutentur dentes hi:
ſed ſi mutantur, ſemel omninò tantùm
mutari neceſſe eſt: ob id nata diſputatio
inter Pauſaniam & Philoſtratum: Pauſa
nias cornua, Philoſtratus dentes eſſe con
tendit: diſputatio ſanè pulchra, ſed more
Græcorum, maximeque oratorum, inutilis.
Iuba & Pauſanias cornua eſſe aiunt. Pri
mùm dicit Iuba, cornua nunquam mu
tantur, vt in bobus, & capris: dentes mu
tantur. Elephantorum dentes non mutan
tur non igitur ſunt dentes, ſed potius cor
nua. Pauſanias aſſumpto contrario idem
concludit, inquit enim: Cornua mutantur,
vt in ceruis: maiores dentes nunquam, ne
que enim apris hi qui prominent mutantur:
at dentes elephantorum mutantur: non igitur
dentes elephantorum, dentes ſunt, ſed potius
cornua.
Dentes quoque è mandibulis naſcuntur,
cornua ex temporibus: at elephantorum
dentes ex temporibus naſcuntur, non ex
mandibulis, hocque vidiſſe in elephanti
caluaria affirmat Pauſanias. Deinde dentes,
qui fulmina in apro vocantur, in mandibu
la inferiore naſcuntur: at in elephanto pa
làm eſt, ſi modò ex mandibula oriantur, ex
ſuperiore oriri. Elephas quoque exacuere il
los ſolet, vt tauri cornua, quod in dentibus
inſuetum eſt. Denique elephantorum den
tes igne molliuntur & diriguntur, quod
proprium eſt cornibus: nam dentes potius
vruntur ab igne, quàm molliantur. His
quinque rationibus tum Iuba, tum Pauſa
nias vtuntur, ad demonſtrandum, elephanti
dentes, dentes non meritò appellari debe
re, ſed cornua potius. Nos quoque duas ra
tiones firmiores adiicimus. Primum, quòd
elephantorum dentes teretes ſunt, exacte
que rotundi, abſque acie, quòd cornibus
proprium eſt. Nam dentes omnes mucrona
ti ſunt, vt apri, & canum atque aliorum om
nium. Elephas etiam dentibus ( vt dictum
eſt caret in anteriore parte, non ſolùm ſu
periore mandibula, ſed inferiore etiam, quòd
proprium eſt ſolùm cornigeris animalibus.
Elephanti igitur cornua illa erunt. Philoſtra
tus autem tres adducit rationes, ad demon
ſtrandum quòd hi dentes ſint, non cornua.
Primam quòd cornibus iuxta annorum nu
merum circuli quidam innaſcuntur in radi
ce, vt in bobus, ac capris: dentibus nihil,
ſed ſunt vndique leues, nec annorum nu
mero quicquam accedit præter magnitudi
nem: at elephantorum dentes tales ſunt ſci
licet leues & abſque circulis. Hi etiam ſolidi
cornua ex temporibus: at elephantorum
dentes ex temporibus naſcuntur, non ex
mandibulis, hocque vidiſſe in elephanti
caluaria affirmat Pauſanias. Deinde dentes,
qui fulmina in apro vocantur, in mandibu
la inferiore naſcuntur: at in elephanto pa
làm eſt, ſi modò ex mandibula oriantur, ex
ſuperiore oriri. Elephas quoque exacuere il
los ſolet, vt tauri cornua, quod in dentibus
inſuetum eſt. Denique elephantorum den
tes igne molliuntur & diriguntur, quod
proprium eſt cornibus: nam dentes potius
vruntur ab igne, quàm molliantur. His
quinque rationibus tum Iuba, tum Pauſa
nias vtuntur, ad demonſtrandum, elephanti
dentes, dentes non meritò appellari debe
re, ſed cornua potius. Nos quoque duas ra
tiones firmiores adiicimus. Primum, quòd
elephantorum dentes teretes ſunt, exacte
que rotundi, abſque acie, quòd cornibus
proprium eſt. Nam dentes omnes mucrona
ti ſunt, vt apri, & canum atque aliorum om
nium. Elephas etiam dentibus ( vt dictum
eſt caret in anteriore parte, non ſolùm ſu
periore mandibula, ſed inferiore etiam, quòd
proprium eſt ſolùm cornigeris animalibus.
Elephanti igitur cornua illa erunt. Philoſtra
tus autem tres adducit rationes, ad demon
ſtrandum quòd hi dentes ſint, non cornua.
Primam quòd cornibus iuxta annorum nu
merum circuli quidam innaſcuntur in radi
ce, vt in bobus, ac capris: dentibus nihil,
ſed ſunt vndique leues, nec annorum nu
mero quicquam accedit præter magnitudi
nem: at elephantorum dentes tales ſunt ſci
licet leues & abſque circulis. Hi etiam ſolidi