178141Ioan. de Sacro Boſco.
æqualis erit K V, defectui minimæ diei I V, à die æquinoctij I K, propter ſimi-
litudinem, æqualiratemq; triangulorum T E G, & V E K. Si vero terra in axe-
extra centrum E, ſtatuatur, ut in φ, extra omnes parallelos, nullum fieri pote-
rit in ſphæra obliqua æquinoctium, vt dictum eſt; ſemperq́; erunt dies noctibus
longiores, vel noctes diebus. Quod ſi terra ponatur iu G, puncto, per quod ex-
tremus parallelus incedit, vnicum fieret æquinoctium in ſphæra obliqua, nem
pe in altero Solſtitiorũ; Reliquo anni tempore omnes dies eſſent noctibus vel
maiores, vel minores. At vero ſi terra conſiſtat intra parallelos in puncto N,
fieret quidem æquinoctium bis in anno, & vtrinque creſcerent, ac decreſcerent
dierum, noctiumq; ſpacia; tamen hæc dierum incrementa, ac decremẽta nec nu
mero, nec magnitudine eſſent æqualia decrementis, incrementisq́; noctium: id
quod vel oculi facillime iudicare poſſant, collatis inter ſe duobus triangulis
PNG, & QNK; quoniam & plura, & maiora ſegmenta parallelorum compre-
henduntur in triangullo QNK, quàm in triangulo P N G.
litudinem, æqualiratemq; triangulorum T E G, & V E K. Si vero terra in axe-
extra centrum E, ſtatuatur, ut in φ, extra omnes parallelos, nullum fieri pote-
rit in ſphæra obliqua æquinoctium, vt dictum eſt; ſemperq́; erunt dies noctibus
longiores, vel noctes diebus. Quod ſi terra ponatur iu G, puncto, per quod ex-
tremus parallelus incedit, vnicum fieret æquinoctium in ſphæra obliqua, nem
pe in altero Solſtitiorũ; Reliquo anni tempore omnes dies eſſent noctibus vel
maiores, vel minores. At vero ſi terra conſiſtat intra parallelos in puncto N,
fieret quidem æquinoctium bis in anno, & vtrinque creſcerent, ac decreſcerent
dierum, noctiumq; ſpacia; tamen hæc dierum incrementa, ac decremẽta nec nu
mero, nec magnitudine eſſent æqualia decrementis, incrementisq́; noctium: id
quod vel oculi facillime iudicare poſſant, collatis inter ſe duobus triangulis
PNG, & QNK; quoniam & plura, & maiora ſegmenta parallelorum compre-
henduntur in triangullo QNK, quàm in triangulo P N G.
Qvarto.
Vmbræ gnomonum, qui cum Horizonte angulos rectos eſ-
ficiunt, tempore æquinoctiorum non per vnam, eandemq́; lineam rectã ab oriẽ
te in occidentem proijcerentur, Sole exiſtente præciſe in ortu, atq; in occaſu,
ſi terra inæqualiter ab vtroque polo remoueretur, eiusq́ue centrum non idem
eſſet, quod centrum mundi. Sit namque
ptimum terra A, ſita in plano Aequino-
59[Figure 59]
ctialis circuli, quod nobis repræſentet li-
nea B C; ſitq́ue Gn@mon ſupra planũ Ho-
rizontis erectus, quod nobis referat cir-
culus BC. Perſpicue iam cernis, Sole exo-
riente in B, vmbram ſtyli A D, proijci in
lineam rectam A C: Similiter, Sole occi-
dente in B, eandem vmbram proiici in li-
neam rectam A B, quæ cum priori A C,
lineam vnam rectam, atque continuan@ ef-
ficit: Quod quidem clariſſime nobis oſten-
dunt apparentiæ Aſtronomorum, & huius
rei cauſa eſt hæc duntaxat: quia nimirum
terra eſt in plano Aequatoris ſita, Si enim extra ipſum foret collocata, in
axe tamen mundi, vel etiam quamcunq; partem verſus, uempe in E; ſi erige-
retur ſtyllus ſupra Horizontem rectus, qualis eſt E F, quis non videt, Sole in B,
oriente tempore æquinoctij, vmbram extendi ſecundum rectam E G, oc@iden
te vero Sole in C, eandem vmbram extendi ſecundum rectam E H, quæ nequa
quam cum priori E G, lineam conſtituit rectam, ſed ambæ ſe mutuo interſecãt
in puncto E, quippe cum productæ peruenirẽt ad puncta B, & C? Huius autem
contrarium experientia nos docet.
ficiunt, tempore æquinoctiorum non per vnam, eandemq́; lineam rectã ab oriẽ
te in occidentem proijcerentur, Sole exiſtente præciſe in ortu, atq; in occaſu,
ſi terra inæqualiter ab vtroque polo remoueretur, eiusq́ue centrum non idem
eſſet, quod centrum mundi. Sit namque
ptimum terra A, ſita in plano Aequino-
nea B C; ſitq́ue Gn@mon ſupra planũ Ho-
rizontis erectus, quod nobis referat cir-
culus BC. Perſpicue iam cernis, Sole exo-
riente in B, vmbram ſtyli A D, proijci in
lineam rectam A C: Similiter, Sole occi-
dente in B, eandem vmbram proiici in li-
neam rectam A B, quæ cum priori A C,
lineam vnam rectam, atque continuan@ ef-
ficit: Quod quidem clariſſime nobis oſten-
dunt apparentiæ Aſtronomorum, & huius
rei cauſa eſt hæc duntaxat: quia nimirum
terra eſt in plano Aequatoris ſita, Si enim extra ipſum foret collocata, in
axe tamen mundi, vel etiam quamcunq; partem verſus, uempe in E; ſi erige-
retur ſtyllus ſupra Horizontem rectus, qualis eſt E F, quis non videt, Sole in B,
oriente tempore æquinoctij, vmbram extendi ſecundum rectam E G, oc@iden
te vero Sole in C, eandem vmbram extendi ſecundum rectam E H, quæ nequa
quam cum priori E G, lineam conſtituit rectam, ſed ambæ ſe mutuo interſecãt
in puncto E, quippe cum productæ peruenirẽt ad puncta B, & C? Huius autem
contrarium experientia nos docet.
Qvinto.
Nunquã per dioptram cernerentur duo ſigna Zodiaci per dia
metrũ oppoſita, quod eſt cõtra experientiã, quæ teſtatur, ortũ & occaſum So-
lis in æquinoctus per dioptrã ſecundum unã rectam lineã cõſpici: Pari ratione
ortũ in ſolſtitio æſtiuo, & occaſum in ſolſtitio hyemali: Item ortũ in ſolſtitio
hyemali, & occaſum in Solſtitio æſtiuo, per dioptrã ſecundum lineã rectam ſibi
correſpondere in quolibet Horizonte. Quod fieri minime poſſet, niſi terra in
plano Aequinoctialis circuli, & in eins cẽtro eſſet collocata. Sit enim Horizon
BDCE; Aequator BC; axis mundi D E; tropicus cancri FG; tropicus
metrũ oppoſita, quod eſt cõtra experientiã, quæ teſtatur, ortũ & occaſum So-
lis in æquinoctus per dioptrã ſecundum unã rectam lineã cõſpici: Pari ratione
ortũ in ſolſtitio æſtiuo, & occaſum in ſolſtitio hyemali: Item ortũ in ſolſtitio
hyemali, & occaſum in Solſtitio æſtiuo, per dioptrã ſecundum lineã rectam ſibi
correſpondere in quolibet Horizonte. Quod fieri minime poſſet, niſi terra in
plano Aequinoctialis circuli, & in eins cẽtro eſſet collocata. Sit enim Horizon
BDCE; Aequator BC; axis mundi D E; tropicus cancri FG; tropicus
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib