1ſit roboris, & fortitudinis.
Dentes igitur
illos antè finxit, vſque eſſent robuſtiſſimi &
commodi, non iam mandibulæ inferiori,
imò nec ſuperiori, ſed temporibus inſeruit.
Nam mandibula inferior ſola edendo mo
uetur, dentes ſuperiores nunquam: quam
vis plurimi hoc nec in ſeipſis animaduer
tant. Si igitur dentes in inferiori mandibu
la fuiſſent inſiti, robur ob illius paruitatem
habere non potuiſſent, & periculum luxa
tionis in magno niſu attuliſſent, & come
dendo mirum in modum fatigaſſent, &
tardaſſent elephantem. At quia materia den
tium opus erat ad tam prægrandes dentes
fingendos, ſuſtulit dentes omnes anterio
res tam ſuperiores, quàm inferiores, vt ex
his illos conficeret. At dentibus illis impe
diebatur, ne os in terram exporrigere poſ
ſet, ſimul ac breuitate colli: & quia denti
bus anterioribus careret, ob id neque ci
bum ex terra, neque potum è fontibus
haurire poterat: his omnibus longa ipſa
proboſcide, & inani, & admodum manus
comprehendente omnia, tum firmiſſimo
corio & neruis, tum vinculis & cartila
ginibus ſucurrit, effecitque ob id vt con
traheretur ad libitum, vel extenderetur, vel
circumuolueretur vndequaque: vnde illa &
cauda muſcas, & crabrones elidit. Sed cùm
ibi maior copia ſit harum infelicitatum,
quam vt cauda, vel proboſcide poſſit omnes
excutere ſimul etiam propter loca quædam, quæ
neque cauda, neque proboſcis commodè po
teſt attingere, his incommodis duobus mo
dis natura ſecurrit: primùm cute, cancella
ta, qua illa comprehenſas collideret: ſecun
dum, vt cutis eſſet duriſſima, atque craſſiſ
ma, quod etiam ad arcendas iniurias aëris,
& ad ſecuritatem tum leonum, tum aliarum
grandiorum ferarum fuit non ſolùm vtiliſ
ſimum, ſed etiam neceſſarium. Quo fa
ctum eſt, vt tanta & tam dura cute non
fuerit commodum edere pilos: nam mate
ria pilorum in cutem tranſlata duriorem
illam efficit, & minus etiam erant pili ob
id neceſſarij: qui tamen ſi adfuiſſent, ma
gnum incommodum attuliſſent in aquis, &
paludibus verſanti. Vnde ſic ſemel excuſſo
tergore, totus nitet, & celerrimè ſicceſcit.
At cùm lingua ſit ob dentes, elephas autem
dentibus anterioribus careat, lingua parua
& intus recondita opus fuit, quoniam den
tibus molaribus inſeruire debuit. Simul ſi
magna fuſſet impedimentum afferret ne
proboſcis cibum, vſque ad dentes molares
porrigeret. Sed quia opus erat ad vitæ lon
gitudinem, vt optimè cibos manderet, qui
cùm ab anterioribus dentibus, quibus caret
diſſecari non poſſent, molares adeò robu
ſtos, & tam commodè fabricauit, vt que
madmodum teſtatur Ariſtoteles, cibum om
nem confeſtim redigat in farinam. Simul
etiam conſuluit, vt diu geſtaretur catulus
in vtero, tum propter vitæ longitudinem,
tum etiam ipſius vitæ longitudo cauſa fuit,
vt quamvis biennio fœmina in vtero ferat,
multos tamen poſſit generare. Neque enim
vllum animal quod parum in ventre ma
tris geſtetur, longæ vitæ eſſe poteſt. Ocu
lorum paruitas fuit, vt cum non recondi
poſſent, tutioies forent ab ictibus. Recondi
non poterant, quia à lateribus poſiti non
vidiſſent ea, quæ antè occurrerent: neceſſa
rium fuit autem eſſe à lateribus, ne ob ni
xum dentium & proboſcidis propinquita
tem læderentur, atque ita animal ante ſe
nium cæcum efficeretur, tum maximè quia
longiſſimæ vitæ futurum erat. Cumque ob
robur, ac dentes caput magnum efficere
cogeretur, informe, vt ita dicam, & ſine ro
tunditate efficit: qualiſcunque enim additio
ad ornamentum facta capiti, ipſum in im
menſum auxiſſet: ob id valde deforme ca
put habent elephantes. Diximus de illius vi
tæ longitudine ac ſecuritate, quæ etiam
cum ſummo robore coniuncta ſunt. Sapien
tia verò ex temperamento procedit, vitæ
diuturnitate augetur & confirmatur. Vnde
ſenes ſapientiores, & qui ex eis naſcuntur.
Et nullum animal breuis vitæ valde ſapiens
eſſe poteſt. Vnde ſapientiſſima animalia
ſunt, camelus elephas & homo. Sed & ea
dem omnibus aliis longitudine præſtant. De
ſapientia loquor, quæ ex habitu acquiritur,
non quæ ingenita eſt, qua etiam inſecta
prædita ſunt. Ex ſapientia verò probitas
procedit: hoc enim demonſtratum eſt à no
bis in libris de Sapientia. Sed & ab eiſdem
cauſis, vt dixi, ex quibus vitæ longitudo &
ſapientia ipſa. Vt verò felix eſſet probi
tate ac ſapientia conſultum eſt: ſimul etiam
vt eſſet gregale, quod etiam ad ſecuritatem
multum conducit. Soliuaga enim animalia
omnia ſunt infeliciſſima: omnis enim feli
citas, quæ eſt præter contemplationem,
conſuetudine habetur, qua charos noſtros
tuemur & fouemus, & ab illis mutuò coli
mur. Itaque iam manifeſtum eſt, cur ele
phantem ſimul maximum, robuſtiſſimum,
longæuiſſimum, ſapientiſſimum, manſuetiſ
ſimum, ſecuriſſimum, & feliciſſimum om
nium belluarum natura crearit, quoniam
ſcilicet quinque ex his partes erant ſummæ
perfectionis ad imitationem illius ſummæ,
quæ in Deo eſt: reliqua duo ad illa quinque
neceſſaria erant. Ex quo patet, hominem
ipſum eſſe alterius generis ab omni bellua
rum natura diſiunctum, immortaleque quip
piam: nam vltimam perfectionem, quæ ex
mortali materia confici poterat, natura ele
phanto largita eſt. Videtur autem hoc ani
mal cum ſue aliquid habere ſimilitudinis,
cauda, proboſcide, cute, temperamento &
moribus: irritatum enim efferum eſt, aliàs
mite: & ſues ipſi gregatim incedunt, & loca
paluſtria diligunt, & oculos habent paruos.
Cæterùm ſues biſidam habent vngulam, ele
phantes quinque digitos haud diuiſos, ſed ſo
lùm leuiter diſcretos. Carent & dentibus an
terioribus elephantes, ſues habent & fulmina
etiam in inferiore maxilla, non in ſuperio
re, neque in temporibus. Gerit hoc animal
inimicitias maximas cum Rhinocerote:
hic eſt Indicus taurus. Corpus habet ele
phanti fermè magnitudine, cruribus bre
uioribus, colore buxeo. totus teſtis qui
buſdam in modum clypei armatus eſt à
natura. In maris extremo iuxta nominis
illos antè finxit, vſque eſſent robuſtiſſimi &
commodi, non iam mandibulæ inferiori,
imò nec ſuperiori, ſed temporibus inſeruit.
Nam mandibula inferior ſola edendo mo
uetur, dentes ſuperiores nunquam: quam
vis plurimi hoc nec in ſeipſis animaduer
tant. Si igitur dentes in inferiori mandibu
la fuiſſent inſiti, robur ob illius paruitatem
habere non potuiſſent, & periculum luxa
tionis in magno niſu attuliſſent, & come
dendo mirum in modum fatigaſſent, &
tardaſſent elephantem. At quia materia den
tium opus erat ad tam prægrandes dentes
fingendos, ſuſtulit dentes omnes anterio
res tam ſuperiores, quàm inferiores, vt ex
his illos conficeret. At dentibus illis impe
diebatur, ne os in terram exporrigere poſ
ſet, ſimul ac breuitate colli: & quia denti
bus anterioribus careret, ob id neque ci
bum ex terra, neque potum è fontibus
haurire poterat: his omnibus longa ipſa
proboſcide, & inani, & admodum manus
comprehendente omnia, tum firmiſſimo
corio & neruis, tum vinculis & cartila
ginibus ſucurrit, effecitque ob id vt con
traheretur ad libitum, vel extenderetur, vel
circumuolueretur vndequaque: vnde illa &
cauda muſcas, & crabrones elidit. Sed cùm
ibi maior copia ſit harum infelicitatum,
quam vt cauda, vel proboſcide poſſit omnes
excutere ſimul etiam propter loca quædam, quæ
neque cauda, neque proboſcis commodè po
teſt attingere, his incommodis duobus mo
dis natura ſecurrit: primùm cute, cancella
ta, qua illa comprehenſas collideret: ſecun
dum, vt cutis eſſet duriſſima, atque craſſiſ
ma, quod etiam ad arcendas iniurias aëris,
& ad ſecuritatem tum leonum, tum aliarum
grandiorum ferarum fuit non ſolùm vtiliſ
ſimum, ſed etiam neceſſarium. Quo fa
ctum eſt, vt tanta & tam dura cute non
fuerit commodum edere pilos: nam mate
ria pilorum in cutem tranſlata duriorem
illam efficit, & minus etiam erant pili ob
id neceſſarij: qui tamen ſi adfuiſſent, ma
gnum incommodum attuliſſent in aquis, &
paludibus verſanti. Vnde ſic ſemel excuſſo
tergore, totus nitet, & celerrimè ſicceſcit.
At cùm lingua ſit ob dentes, elephas autem
dentibus anterioribus careat, lingua parua
& intus recondita opus fuit, quoniam den
tibus molaribus inſeruire debuit. Simul ſi
magna fuſſet impedimentum afferret ne
proboſcis cibum, vſque ad dentes molares
porrigeret. Sed quia opus erat ad vitæ lon
gitudinem, vt optimè cibos manderet, qui
cùm ab anterioribus dentibus, quibus caret
diſſecari non poſſent, molares adeò robu
ſtos, & tam commodè fabricauit, vt que
madmodum teſtatur Ariſtoteles, cibum om
nem confeſtim redigat in farinam. Simul
etiam conſuluit, vt diu geſtaretur catulus
in vtero, tum propter vitæ longitudinem,
tum etiam ipſius vitæ longitudo cauſa fuit,
vt quamvis biennio fœmina in vtero ferat,
multos tamen poſſit generare. Neque enim
vllum animal quod parum in ventre ma
tris geſtetur, longæ vitæ eſſe poteſt. Ocu
lorum paruitas fuit, vt cum non recondi
poſſent, tutioies forent ab ictibus. Recondi
non poterant, quia à lateribus poſiti non
vidiſſent ea, quæ antè occurrerent: neceſſa
rium fuit autem eſſe à lateribus, ne ob ni
xum dentium & proboſcidis propinquita
tem læderentur, atque ita animal ante ſe
nium cæcum efficeretur, tum maximè quia
longiſſimæ vitæ futurum erat. Cumque ob
robur, ac dentes caput magnum efficere
cogeretur, informe, vt ita dicam, & ſine ro
tunditate efficit: qualiſcunque enim additio
ad ornamentum facta capiti, ipſum in im
menſum auxiſſet: ob id valde deforme ca
put habent elephantes. Diximus de illius vi
tæ longitudine ac ſecuritate, quæ etiam
cum ſummo robore coniuncta ſunt. Sapien
tia verò ex temperamento procedit, vitæ
diuturnitate augetur & confirmatur. Vnde
ſenes ſapientiores, & qui ex eis naſcuntur.
Et nullum animal breuis vitæ valde ſapiens
eſſe poteſt. Vnde ſapientiſſima animalia
ſunt, camelus elephas & homo. Sed & ea
dem omnibus aliis longitudine præſtant. De
ſapientia loquor, quæ ex habitu acquiritur,
non quæ ingenita eſt, qua etiam inſecta
prædita ſunt. Ex ſapientia verò probitas
procedit: hoc enim demonſtratum eſt à no
bis in libris de Sapientia. Sed & ab eiſdem
cauſis, vt dixi, ex quibus vitæ longitudo &
ſapientia ipſa. Vt verò felix eſſet probi
tate ac ſapientia conſultum eſt: ſimul etiam
vt eſſet gregale, quod etiam ad ſecuritatem
multum conducit. Soliuaga enim animalia
omnia ſunt infeliciſſima: omnis enim feli
citas, quæ eſt præter contemplationem,
conſuetudine habetur, qua charos noſtros
tuemur & fouemus, & ab illis mutuò coli
mur. Itaque iam manifeſtum eſt, cur ele
phantem ſimul maximum, robuſtiſſimum,
longæuiſſimum, ſapientiſſimum, manſuetiſ
ſimum, ſecuriſſimum, & feliciſſimum om
nium belluarum natura crearit, quoniam
ſcilicet quinque ex his partes erant ſummæ
perfectionis ad imitationem illius ſummæ,
quæ in Deo eſt: reliqua duo ad illa quinque
neceſſaria erant. Ex quo patet, hominem
ipſum eſſe alterius generis ab omni bellua
rum natura diſiunctum, immortaleque quip
piam: nam vltimam perfectionem, quæ ex
mortali materia confici poterat, natura ele
phanto largita eſt. Videtur autem hoc ani
mal cum ſue aliquid habere ſimilitudinis,
cauda, proboſcide, cute, temperamento &
moribus: irritatum enim efferum eſt, aliàs
mite: & ſues ipſi gregatim incedunt, & loca
paluſtria diligunt, & oculos habent paruos.
Cæterùm ſues biſidam habent vngulam, ele
phantes quinque digitos haud diuiſos, ſed ſo
lùm leuiter diſcretos. Carent & dentibus an
terioribus elephantes, ſues habent & fulmina
etiam in inferiore maxilla, non in ſuperio
re, neque in temporibus. Gerit hoc animal
inimicitias maximas cum Rhinocerote:
hic eſt Indicus taurus. Corpus habet ele
phanti fermè magnitudine, cruribus bre
uioribus, colore buxeo. totus teſtis qui
buſdam in modum clypei armatus eſt à
natura. In maris extremo iuxta nominis