Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Page concordance

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002034">
                <pb pagenum="175" xlink:href="025/01/179.jpg"/>
              te humoris gravitate, qui cùm in puncto contactus quaſi ſuſtinea­
                <lb/>
              tur, & partes inter ſe aliquam tenacitatem habeant, & premens aër
                <lb/>
              vndequaque premat, ac proinde ab ima parte quaſi ſuſtineat latera­
                <lb/>
              les humoris partes, hæ minimè ſubſidunt; hinc vbi major eſt humoris
                <lb/>
              quantitas, ſubſidit humor, & gutta deprimitur, prævalente ſcilicet humo­
                <lb/>
              ris pondere. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002035">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002036"> Rectè omninò mentem meam & ſenſum aſſequeris; hinc
                <lb/>
              multa experimenta omnibus obvia ad idem principium reduco. </s>
              <s id="s.002037">Primò,
                <lb/>
              vbi vna gutta in aliam incidit, duæ in vnam eandemque abeunt; nem­
                <lb/>
              pe in eo contactus puncto, in quo vna tangit aliam, ab externo aëre non
                <lb/>
              premitur, ſed in aliis omnibus; hinc cedit humor in eo puncto, atque
                <lb/>
              adeò vna intra aliam intruditur. </s>
              <s id="s.002038">Secundò, Gutta pendula hæret aliquan­
                <lb/>
              do vel in ſuperficie ligni, quæ deorſum vergit, vel extremo naſo; vnde
                <lb/>
              hoc? </s>
              <s id="s.002039">quia premit aër ab omni parte, ea dumtaxat excepta, quæ ligno
                <lb/>
              vel naſo adhæret; ea autem vis eſt preſſionis, quæ guttam hærentem ſu­
                <lb/>
              ſtineat; ſi autem ſcire velis, quanta ſit hæc gutta, illico reponam, æqua­
                <lb/>
              lem eſſe humoris portioni, quæ per canaliculum attollitur, vt ſæpè pro­
                <lb/>
              bavi. </s>
              <s id="s.002040">Tertiò, Si partem inferiorem guttæ pendulæ, vel minima feſtu­
                <lb/>
              ca tangas, ſtatim effluit per admotam feſtucam; quia in eo puncto, in
                <lb/>
              quo feſtuca guttæ admovetur, aër non premit, quia non tangit; aliæ
                <lb/>
              igitur partes prementes prævalent; igitur accedente præſertim gravita­
                <lb/>
              te, ſeu pondere guttæ pendulæ, gutta decidit. </s>
              <s id="s.002041">Quartò, Si verò tangas in
                <lb/>
              ſuperiore portione laterali, & lentè feſtucam adducas, gutta ſequitur,
                <lb/>
              non quòd vlla vis tractrix inſit, quæ in hoc præſertim caſu fictitia eſt,
                <lb/>
              ſed quia partem illam aër non premit, ſed oppoſitam, illa cedit huic præ­
                <lb/>
              valenti; vnde ſi feſtuca reducitur, vi preſſionis, in prædicta parte oppoſi­
                <lb/>
              ta, guttam ſequi neceſſe eſt. </s>
              <s id="s.002042">Quintò, Guttæ humoris, plano in ſitu ver­
                <lb/>
              ticali ſito etiam adhærent, propter eandem rationem, quam non re­
                <lb/>
              peto. </s>
              <s id="s.002043">Sextò, In guttis Mercurij id diſcriminis eſt, quod paulò majores
                <lb/>
              non adhæreant, propter majus pondus, ſecus minores, pro quo eſt eadem
                <lb/>
              ratio, iſtæ autem perfectiùs tornantur; quia Mercurius tenacior eſt & craſ­
                <lb/>
              ſior; accedit, quòd in planorum Strias & Salebras non ſubit, vt aqua; igi­
                <lb/>
              tur faciliùs ſeſe ſuſtinet. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002044">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002045"> De bullis vel ampullis, idem facilè dixero; quæ ſic tornan­
                <lb/>
              tur ab aëre preſſo tum interiore, tum exteriore: feſtucam etiam admotam
                <lb/>
              ac deinde reductam ſequitur bulla, propter eandem rationem: in hoc certè
                <lb/>
              nullam video difficultatem; ſed perge quæſo, Antime, ac recenſe alia expe­
                <lb/>
              rimenta, quæ haud dubiè obſervaſti. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002046">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002047"> Hoc facere meditantem interpellaſti. </s>
              <s id="s.002048">Septimò, Igitur vbi pup­
                <lb/>
              pus vel extremam linguam papillæ mammæ affigit, lac ſtatim effluit;
                <lb/>
              quia ſcilicet aër vndequaque mammæ ſuperficiem premit, excepta illa par­
                <lb/>
              te extrema, cui lingua puppuli adhæret ; quid mirum igitur ſi lac exprima­
                <lb/>
              tur? </s>
              <s id="s.002049">Octavò, Niſi extra chorum ſaltare timerem, huc etiam adducerem co­
                <lb/>
              nicam flammæ Figuram, ad quam inducendam aëris preſſio non parum
                <lb/>
              confert; cùm enim ab halitu igneo ſurſum extruſo aër valde rareſcat, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>