1vectem gerit.
huius enim extrema L M, à fune tanguntur, & ab eius medio
B, onus pendet, & grauitat; & quia funis in M, ſurſum trahitur, ſecumque; ex
parte illa ſurſum elenat diametrum L M, erit potentia mouens, & eleuans
in M. pondus verò intra vectem ad B, medium vectis; quare fulcimentum
erit in reliquo extremo L, vbi funis ſuſtinet loculamentum, & vbi diameter,
ſeu vectis innititur. quare diameter hæc eſt vectis ſecundi generis expoſiti.
aduerte præterea vectem hunc eſſe mobilem, ſimul cum fulcimento, quia dum
ex parte M, ſurſum tollitur ſimul cum toto orbiculo, ac loculamento, ſub
ſequitur etiam alterum extremum L, quod fune fulcitur, & in ipſo fune ſur
ſum verſus D, aſcendit; & hoc modo inferius tignum cum onere tandem ad
ſuperius tignum ſublatum erit. hinc verum dixiſſe Ariſt. conſtat, trochleam
ſcilicet idem eſſe, ac vectem. quod tamen de ſolo inferiori orbiculo intelli
gi debet, ſuperior enim rotula quamuis vectis fiat, non tamen vires vllas
potentiæ tribuit, cum eius hypomoclion ſit in medio, quemadmodum ſupra
ad 8. quæſt. expoſui. Inferior igitur ille eſt, qui mouenti maximo eſt adiu
mento. quod ſi ſcire aueas quantum iuuet, reſpondeo ipſum vires potentiæ
duplicare; adeo vt ſi quatuor. v. g. homines erant neceſſarij ad pondus tol
lendum, auxilio huius ſimplicis trochleæ duo tantum ſufficiant. quod ſi ad
dantur duo alij orbiculi, vnus ſuperior, alter inferior, rurſus vires duplica
buntur, eritque; vnus tantum homo neceſſarius. quod ſi plures aliæ rotulæ tam
ſupernè, quàm infernè addantur, vt ſolet in maioribus trochleis, quas ve
teres Polyſpaſtos, ideſt multum trahentes dixerunt, augebuntur vires in in
finitum. quod dixi de virium duplicatione conſtat ex 6. & 7. propoſitione
Archimedis de Aequip. quia enim in vecte noſtro L M, dupla eſt proportio
inter L M, & L B, eadem etiam proportio erit inter pondus, & potentiam,
quare pondus C, duplum erit potentiæ in M, hoc eſt à minore potentia ſibi
ſubdupla ſuſtinebitur: & à quauis adhuc quantumcunque maiore eleuabitur.
B, onus pendet, & grauitat; & quia funis in M, ſurſum trahitur, ſecumque; ex
parte illa ſurſum elenat diametrum L M, erit potentia mouens, & eleuans
in M. pondus verò intra vectem ad B, medium vectis; quare fulcimentum
erit in reliquo extremo L, vbi funis ſuſtinet loculamentum, & vbi diameter,
ſeu vectis innititur. quare diameter hæc eſt vectis ſecundi generis expoſiti.
aduerte præterea vectem hunc eſſe mobilem, ſimul cum fulcimento, quia dum
ex parte M, ſurſum tollitur ſimul cum toto orbiculo, ac loculamento, ſub
ſequitur etiam alterum extremum L, quod fune fulcitur, & in ipſo fune ſur
ſum verſus D, aſcendit; & hoc modo inferius tignum cum onere tandem ad
ſuperius tignum ſublatum erit. hinc verum dixiſſe Ariſt. conſtat, trochleam
ſcilicet idem eſſe, ac vectem. quod tamen de ſolo inferiori orbiculo intelli
gi debet, ſuperior enim rotula quamuis vectis fiat, non tamen vires vllas
potentiæ tribuit, cum eius hypomoclion ſit in medio, quemadmodum ſupra
ad 8. quæſt. expoſui. Inferior igitur ille eſt, qui mouenti maximo eſt adiu
mento. quod ſi ſcire aueas quantum iuuet, reſpondeo ipſum vires potentiæ
duplicare; adeo vt ſi quatuor. v. g. homines erant neceſſarij ad pondus tol
lendum, auxilio huius ſimplicis trochleæ duo tantum ſufficiant. quod ſi ad
dantur duo alij orbiculi, vnus ſuperior, alter inferior, rurſus vires duplica
buntur, eritque; vnus tantum homo neceſſarius. quod ſi plures aliæ rotulæ tam
ſupernè, quàm infernè addantur, vt ſolet in maioribus trochleis, quas ve
teres Polyſpaſtos, ideſt multum trahentes dixerunt, augebuntur vires in in
finitum. quod dixi de virium duplicatione conſtat ex 6. & 7. propoſitione
Archimedis de Aequip. quia enim in vecte noſtro L M, dupla eſt proportio
inter L M, & L B, eadem etiam proportio erit inter pondus, & potentiam,
quare pondus C, duplum erit potentiæ in M, hoc eſt à minore potentia ſibi
ſubdupla ſuſtinebitur: & à quauis adhuc quantumcunque maiore eleuabitur.
Qui plura de trochlea deſiderat, adeat Guidi Vbaldi, Mechanica, cuius
auxilio fateor me verum ſenſum harum Mechanicarum Ariſt. & præſertim
huius loci enucleaſſe. quæ ſi cum Piccolominei expoſitione contuleris, vide
bis eum nequaquam cognouiſſe, vbi nam vectis in trochlea lateret, eumque
tam ſuperiorem, quàm inferiorem rotulam æquè vectem facere; in quo etiam
Io. Baptiſta Benedictus pariter erraſſe videtur in ſuis ſpeculationibus, cum
inferiores tantummodo vice vectium fungantur, vt probatum eſt.
auxilio fateor me verum ſenſum harum Mechanicarum Ariſt. & præſertim
huius loci enucleaſſe. quæ ſi cum Piccolominei expoſitione contuleris, vide
bis eum nequaquam cognouiſſe, vbi nam vectis in trochlea lateret, eumque
tam ſuperiorem, quàm inferiorem rotulam æquè vectem facere; in quo etiam
Io. Baptiſta Benedictus pariter erraſſe videtur in ſuis ſpeculationibus, cum
inferiores tantummodo vice vectium fungantur, vt probatum eſt.
QVÆSTIO XVIIII.
258
Partim ex ſe, partim ex dictis in 17. quæſt.
ſatis clara eſt.
placet au
tem his, quæ de cuneo, & ſecuri dicta ſunt, nonnulla ex Guido Vbal
do loco corollarij adijcere, videlicet. Ad huiuſmodi facultatis in
ſtrumentum ea quoque omnia commodè referri poſſunt, quæ percuſ
ſione, ſiue impulſu incidunt, diuidunt, perforant, huiuſmodique; alia obeunt
munera; vt enſes, gladij, mucrones, ſecures, terebræ, & ſimilia: ſerra quoque
ad hoc reducitur, dentes enim percutiunt, cuneique; inſtar exiſtunt.
tem his, quæ de cuneo, & ſecuri dicta ſunt, nonnulla ex Guido Vbal
do loco corollarij adijcere, videlicet. Ad huiuſmodi facultatis in
ſtrumentum ea quoque omnia commodè referri poſſunt, quæ percuſ
ſione, ſiue impulſu incidunt, diuidunt, perforant, huiuſmodique; alia obeunt
munera; vt enſes, gladij, mucrones, ſecures, terebræ, & ſimilia: ſerra quoque
ad hoc reducitur, dentes enim percutiunt, cuneique; inſtar exiſtunt.