Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

List of thumbnails

< >
11
11
12
12
13
13
14
14
15
15
16
16
17
17
18
18
19
19
20
20
< >
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="039/01/018.jpg"/>
              niſi per hanc Regulam de rerum univerſarum natura judica­
                <lb/>
              mus. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Jam cum Gravia ſint omnia corpora, quæ apud Terram vel in
                <lb/>
              Cælis reperiuntur, de quibus Experimenta vel Obſervationes in­
                <lb/>
              ſtituere licet; omnino dicendum erit, Gravitatem corporibus uNI­
                <lb/>
              verſis competere. </s>
              <s>Et quemadmodum nulla concipi debent cor­
                <lb/>
              pora, quæ non ſint Extenſa, Mobilia, & Impenetrabilia; ita nulla
                <lb/>
              concipi debere, quæ non ſint Gravia. </s>
              <s>Corporum Extenſio, Mobi­
                <lb/>
              litas, & Impenetrabilitas non niſi per Experimenta innoteſcunt:
                <lb/>
              eodem plane modo Gravitas innoteſcit. </s>
              <s>Corpora omnia de qui­
                <lb/>
              bus Obſervationes habemus, Extenſa ſunt & Mobilia & Impene­
                <lb/>
              trabilia: & inde concludimus corpora univerſa, etiam illa de qui­
                <lb/>
              bus Obſervationes non habemus, Extenſa eſſe & Mobilia & Im­
                <lb/>
              penetrabilia. </s>
              <s>Ita corpora omnia ſunt Gravia, de quibus Obſer­
                <lb/>
              vationes habemus: & inde concludimus corpora univerſa, etiam
                <lb/>
              illa de quibus Obſervationes non habemus, Gravia eſſe. </s>
              <s>Si quis
                <lb/>
              dicat corpora Stellarum inerrantium non eſſe Gravia, quandoqui­
                <lb/>
              dem eorum Gravitas nondum eſt obſervata; eodem argumento
                <lb/>
              dicere licebit neque Extenſa eſſe, nec Mobilia, nec Impenetrabilia,
                <lb/>
              cum hæ Fixarum affectiones nondum ſint obſervatæ. </s>
              <s>Quid opus
                <lb/>
              eſt verbis? </s>
              <s>Inter primarias qualitates corporum univerſorum vel
                <lb/>
              Gravitas habebit locum; vel Extenſio, Mobilitas, & Impenetra­
                <lb/>
              bilitas non habebunt. </s>
              <s>Et natura rerum vel recte explicabitur
                <lb/>
              per corporum Gravitatem, vel non recte explicabitur per corpo­
                <lb/>
              rum Extenſionem, Mobilitatem, & Impenetrabilitatem. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Audio nonnullos hanc improbare concluſionem, & de occultis
                <lb/>
              qualitatibus neſcio quid muſſitare. </s>
              <s>Gravitatem ſcilicet Occultum
                <lb/>
              eſſe quid, perpetuo argutari ſolent; occultas vero cauſas pro­
                <lb/>
              cul eſſe ablegandas a Philoſophia. </s>
              <s>His autem facile reſpon­
                <lb/>
              detur; occultas eſſe cauſas, non illas quidem quarum exiſtentia
                <lb/>
              per Obſervationes clariſſime demonſtratur, ſed has ſolum quarum
                <lb/>
              occulta eſt & ficta exiſtentia nondum vero comprobata. </s>
              <s>Gravitas
                <lb/>
              ergo non erit occulta cauſa motuum cæleſtium; ſiquidem ex Phæ­
                <lb/>
              nomenis oſtenſum eſt, hanc virtutem revera exiſtere. </s>
              <s>Hi potius
                <lb/>
              ad occultas confugiunt cauſas; qui neſcio quos Vortices, materiæ
                <lb/>
              cujuſdam prorſus fictitiæ & ſenſibus omnino ignotæ, motibus
                <lb/>
              iiſdem regendis præficiunt. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Ideone autem Gravitas occulta cauſa dicetur, eoque nomine
                <lb/>
              rejicietur e Philoſophia, quod cauſa ipſius Gravitatis occulta eſt
                <lb/>
              & nondum inventa? </s>
              <s>Qui ſic ſtatuunt, videant nequid ſtatu­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>