Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
< >
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="039/01/018.jpg"/>
              niſi per hanc Regulam de rerum univerſarum natura judica­
                <lb/>
              mus. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Jam cum Gravia ſint omnia corpora, quæ apud Terram vel in
                <lb/>
              Cælis reperiuntur, de quibus Experimenta vel Obſervationes in­
                <lb/>
              ſtituere licet; omnino dicendum erit, Gravitatem corporibus uNI­
                <lb/>
              verſis competere. </s>
              <s>Et quemadmodum nulla concipi debent cor­
                <lb/>
              pora, quæ non ſint Extenſa, Mobilia, & Impenetrabilia; ita nulla
                <lb/>
              concipi debere, quæ non ſint Gravia. </s>
              <s>Corporum Extenſio, Mobi­
                <lb/>
              litas, & Impenetrabilitas non niſi per Experimenta innoteſcunt:
                <lb/>
              eodem plane modo Gravitas innoteſcit. </s>
              <s>Corpora omnia de qui­
                <lb/>
              bus Obſervationes habemus, Extenſa ſunt & Mobilia & Impene­
                <lb/>
              trabilia: & inde concludimus corpora univerſa, etiam illa de qui­
                <lb/>
              bus Obſervationes non habemus, Extenſa eſſe & Mobilia & Im­
                <lb/>
              penetrabilia. </s>
              <s>Ita corpora omnia ſunt Gravia, de quibus Obſer­
                <lb/>
              vationes habemus: & inde concludimus corpora univerſa, etiam
                <lb/>
              illa de quibus Obſervationes non habemus, Gravia eſſe. </s>
              <s>Si quis
                <lb/>
              dicat corpora Stellarum inerrantium non eſſe Gravia, quandoqui­
                <lb/>
              dem eorum Gravitas nondum eſt obſervata; eodem argumento
                <lb/>
              dicere licebit neque Extenſa eſſe, nec Mobilia, nec Impenetrabilia,
                <lb/>
              cum hæ Fixarum affectiones nondum ſint obſervatæ. </s>
              <s>Quid opus
                <lb/>
              eſt verbis? </s>
              <s>Inter primarias qualitates corporum univerſorum vel
                <lb/>
              Gravitas habebit locum; vel Extenſio, Mobilitas, & Impenetra­
                <lb/>
              bilitas non habebunt. </s>
              <s>Et natura rerum vel recte explicabitur
                <lb/>
              per corporum Gravitatem, vel non recte explicabitur per corpo­
                <lb/>
              rum Extenſionem, Mobilitatem, & Impenetrabilitatem. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Audio nonnullos hanc improbare concluſionem, & de occultis
                <lb/>
              qualitatibus neſcio quid muſſitare. </s>
              <s>Gravitatem ſcilicet Occultum
                <lb/>
              eſſe quid, perpetuo argutari ſolent; occultas vero cauſas pro­
                <lb/>
              cul eſſe ablegandas a Philoſophia. </s>
              <s>His autem facile reſpon­
                <lb/>
              detur; occultas eſſe cauſas, non illas quidem quarum exiſtentia
                <lb/>
              per Obſervationes clariſſime demonſtratur, ſed has ſolum quarum
                <lb/>
              occulta eſt & ficta exiſtentia nondum vero comprobata. </s>
              <s>Gravitas
                <lb/>
              ergo non erit occulta cauſa motuum cæleſtium; ſiquidem ex Phæ­
                <lb/>
              nomenis oſtenſum eſt, hanc virtutem revera exiſtere. </s>
              <s>Hi potius
                <lb/>
              ad occultas confugiunt cauſas; qui neſcio quos Vortices, materiæ
                <lb/>
              cujuſdam prorſus fictitiæ & ſenſibus omnino ignotæ, motibus
                <lb/>
              iiſdem regendis præficiunt. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Ideone autem Gravitas occulta cauſa dicetur, eoque nomine
                <lb/>
              rejicietur e Philoſophia, quod cauſa ipſius Gravitatis occulta eſt
                <lb/>
              & nondum inventa? </s>
              <s>Qui ſic ſtatuunt, videant nequid ſtatu­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>