Clavius, Christoph, Geometria practica

Page concordance

< >
Scan Original
101 71
102 72
103 73
104 74
105 75
106 76
107 77
108 78
109 79
110 80
111 81
112 82
113 83
114 84
115 85
116 86
117 87
118 88
119 89
120 90
121 91
122 92
123 93
124 96
125 95
126 96
127 97
128 98
129 99
130 100
< >
page |< < (150) of 450 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div389" type="section" level="1" n="163">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5781" xml:space="preserve">
              <pb o="150" file="180" n="180" rhead="GEOMETR. PRACT."/>
            per circinum inquiratur, quot particulæ in lateribus figuræ OPQRS, continean-
              <lb/>
            tur ex illis, quæ in quauis recta ex K, emiſſa ſumptæ fuere. </s>
            <s xml:id="echoid-s5782" xml:space="preserve">Totidem namq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5783" xml:space="preserve">men-
              <lb/>
            ſuræ in lateribus campi comprehendentur, vt perſpicuum eſt ex figurarum ſimi-
              <lb/>
            litudine.</s>
            <s xml:id="echoid-s5784" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <note position="left" xml:space="preserve">Vrbis cuiuſ-
            <lb/>
          uis, ac regio-
            <lb/>
          nis ſit{us} quo
            <lb/>
          pacto deſcri-
            <lb/>
          batur.</note>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5785" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s5786" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Eadem</emph>
            prorſus ratio tenenda eſt in ſitu alicuius atrij vel templi, vel vr-
              <lb/>
            bis, autregionis explorando. </s>
            <s xml:id="echoid-s5787" xml:space="preserve">Solum in vrbe deſcribenda pro punctis F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5788" xml:space="preserve">G,
              <lb/>
            eligendæ ſunt duæ turres altæ, è quibus omnes vrbis anguli conſpici poſsint, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5789" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quarum diſtantia vnius ab altera vel cognita ſit, vel per præcedentia problema-
              <lb/>
            ta inueſtigata. </s>
            <s xml:id="echoid-s5790" xml:space="preserve">In regione autem delineanda pro ijſdem punctis F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5791" xml:space="preserve">G, duo op-
              <lb/>
            pida deligenda ſunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5792" xml:space="preserve">in quolibet ex altiſsima turre circumia centia oppida in-
              <lb/>
            ſpicienda, vt anguli habeantur, quos rectæ ab oculo menſoris ad ſingula oppi-
              <lb/>
            da eductæ conſtituunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5793" xml:space="preserve">Hiautem facilius obſeruabuntur, ſi loco dioptrę, quia
              <lb/>
            nimis alta eſt, ſtatuatur planumerectum in punctis F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5794" xml:space="preserve">G, ita vt cir cumductum
              <lb/>
            tranſeat per oppida circumiacentia, ſi intelligatur eſſe productum. </s>
            <s xml:id="echoid-s5795" xml:space="preserve">Ita namque
              <lb/>
            planum ipſum rectas deſignabit, quæ angulos prædictos conſtituant. </s>
            <s xml:id="echoid-s5796" xml:space="preserve">Atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5797" xml:space="preserve">hoc
              <lb/>
            etiam in ſitu vrbium perueſtigando faciendum erit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5798" xml:space="preserve">Itaq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5799" xml:space="preserve">ſi anguli vrbis cuiuſ-
              <lb/>
            piam, aut oppida alicuius regionis ſint A, B, C, D, E, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5800" xml:space="preserve">duæ turres in F, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5801" xml:space="preserve">G, o-
              <lb/>
            mnia perficienda erunt, vt ſupra de campi ſitu dictum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s5802" xml:space="preserve">Nam ſitum vrbis, vel
              <lb/>
            regionis exhibebit figura OPQRS, diſtantiæ que locorum A, B, C, D, E, vnius ab
              <lb/>
            altero cognoſcentur, vt de lateribus campi dictum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s5803" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s5804" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s5805" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvod</emph>
            ſi intra ſitum propoſitum duoloca, vel vnus ſaltem non exiſtat,
              <lb/>
            vnde omnes anguli conſpici poſsint, vt in omnibus ædificijs contingit, oporte-
              <lb/>
            bit ſitum circumire, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5806" xml:space="preserve">inueſtigare angulos per rectas, quæ in campo à baculo ad
              <lb/>
            baculum ducendæ ſunt per catenulam ferream, vel chordam, aut certe erigen-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-180-01" xlink:href="fig-180-01a" number="111">
                <image file="180-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/180-01"/>
              </figure>
            dum planum, quod per binos baculos tranſire conſpiciatur.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s5807" xml:space="preserve">Ipſum enim planum dictas rectas exhibebit. </s>
            <s xml:id="echoid-s5808" xml:space="preserve">In ædificijs au-
              <lb/>
            tem, ac templisipſi muriexteriores dictos angulos conſtitu-
              <lb/>
            unt, quorum amplitudo inueſtigari ſolet ab artificibus inſtru-
              <lb/>
            mento quodam ex duabus regulis compacto, quarum vna
              <lb/>
            ſub alteram ingreſſa moueatur, (quod Italis Squadrazoppa
              <lb/>
            dicitur) vt hæc figura indicat. </s>
            <s xml:id="echoid-s5809" xml:space="preserve">Aperto namque inſtrumento,
              <lb/>
            ſi crura duobus muris angulum effi cientibus congruent, da-
              <lb/>
            buntinteriora crurium latera in cõcurſu angulum quæſitum. </s>
            <s xml:id="echoid-s5810" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Et ſi idem inſtrumentum interioribus angulis ædificiorum applicetur, dabunt
              <lb/>
            eadem latera interiora crurium angulos, qui à muris effi ciuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s5811" xml:space="preserve">Inuentis angu-
              <lb/>
            lis, ac notatis, menſuranda erunt interualla inter baculos in campo erectos, vel
              <lb/>
            inter angulos ædificiorum, per catenulam ferream, vel chordã, aut certe in cam-
              <lb/>
            pis, ſi ea interualla longa ſint, per problema 2. </s>
            <s xml:id="echoid-s5812" xml:space="preserve">vel 36. </s>
            <s xml:id="echoid-s5813" xml:space="preserve">exploranda in aliqua men-
              <lb/>
            ſura nota, vtin cubitis. </s>
            <s xml:id="echoid-s5814" xml:space="preserve">Nam ſi in charta ducatur linea OP, tot particulas æqua-
              <lb/>
            les continens, quot cubiti, verbi gratia, in interuallo AB, deprehenſi ſunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5815" xml:space="preserve">an-
              <lb/>
            gulus POS, angulo BAE, inuento fiat æqualis: </s>
            <s xml:id="echoid-s5816" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s5817" xml:space="preserve">in recta O S, accipiantur tot
              <lb/>
            particulæ prioribus æquales vſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s5818" xml:space="preserve">ad S, quot cubiti in interuallo AE, repertiſunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s5819" xml:space="preserve">
              <lb/>
            acrurſum angulus OSR, angulo AED, æqualis fiat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s5820" xml:space="preserve">ſic deinceps, repræſenta-
              <lb/>
            bitur ſitus campi per figuram O P Q R S. </s>
            <s xml:id="echoid-s5821" xml:space="preserve">Idemque de ſitu ædificiorum
              <lb/>
            tam exteriori, quam interiori intelligendum eſt, ſi diligenter anguli, ac diſtantię
              <lb/>
            obſeruentur.</s>
            <s xml:id="echoid-s5822" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>