Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
caption
">
<
s
id
="
s.008156
">
<
pb
pagenum
="
531
"
xlink:href
="
016/01/180.jpg
"/>
etiam ſui ſignificatum cornu gerit palmi
<
lb
/>
longitudine paulò maius, duriſſimum, fir
<
lb
/>
miſſimum rectum atque præacutum, ſed
<
lb
/>
quod verſus frontem torqueatur, quodque
<
lb
/>
pugnaturus exacuit. </
s
>
<
s
id
="
s.008157
">Sunt & quidam ex his,
<
lb
/>
qui aliud exiguum etiam cornu habeant
<
lb
/>
in tergore. </
s
>
<
s
id
="
s.008158
">Referunt anno ſalutis milleſi
<
lb
/>
mo, quingenteſimodecimotertio, delatum
<
lb
/>
vnum ad Luſitaniæ Regem calendis Maij,
<
lb
/>
quem Rex biennio pòſt ſpectaculi cauſa
<
lb
/>
Vlyſiponæ cùm elephanto commiſit, vicit
<
lb
/>
que Rhinoceros. </
s
>
<
s
id
="
s.008159
">Adeò nihil natura voluit
<
lb
/>
omninò ab incommodis eſſe tutum: nam
<
lb
/>
elephantem hic ſolus exagitat, dicunt qui
<
lb
/>
dam & ſerpentem: ſed ſocietas elephantem
<
lb
/>
tutum ab vtroque reddit, nec periculo ſub
<
lb
/>
iacet, niſi cum cauſa aliqua à grege ſuo
<
lb
/>
diſiungitur. </
s
>
<
s
id
="
s.008160
">Rhinocerotem Pauſanias vidit,
<
lb
/>
agnouit & Plinius, non tamen Ariſtote
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1130
"/>
<
lb
/>
les. </
s
>
<
s
id
="
s.008161
">Conſtat hunc longè alium eſſe à Mo
<
lb
/>
nocerote, cum quo ſolùm nominis ſimi
<
lb
/>
litudine colludit. </
s
>
<
s
id
="
s.008162
">Eſt autem Monoceros
<
lb
/>
animal rarum, equi magnitudine, pilo
<
lb
/>
muſtelæ ſimillimo, capite ceruino, in quo
<
lb
/>
cornu creſcit vnicum, cubitorum trium lon
<
lb
/>
gitudine, media in fronte atque rectum, in
<
lb
/>
imo autem amplum, tendens in aciem. </
s
>
<
s
id
="
s.008163
">Col
<
lb
/>
lum breue, iuba rariſſima, & in alteram
<
lb
/>
tantùm partem tendente, crura velut ca
<
lb
/>
preolo tenuia poſteriorum exterior pars
<
lb
/>
multo pilo villoſa, vngulæ bifidæ: in vni
<
lb
/>
uerſum ſi quis aduertat cerui naturæ non
<
lb
/>
eſt abſimilis præter cornu illud: ferum eſt
<
lb
/>
valdè. </
s
>
<
s
id
="
s.008164
">Naſcitur in Æthiopia inter ſolitudi
<
lb
/>
nes, ſqualentemque terram, atque inter ſer
<
lb
/>
pentes, mirumque in modum venenis cornu
<
lb
/>
eius aduerſari creditur. </
s
>
<
s
id
="
s.008165
">Exiſtimo hoc eſſe
<
lb
/>
animal, quod ab Ariſtotele oryx appel
<
lb
/>
latur.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1131
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008166
">
<
margin.target
id
="
marg1128
"/>
Mandibula
<
lb
/>
inferior
<
expan
abbr
="
edẽ-do
">eden
<
lb
/>
do</
expan
>
ſolum
<
lb
/>
mouetur ſu
<
lb
/>
perior ſemper
<
lb
/>
quieſcit.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008167
">
<
margin.target
id
="
marg1129
"/>
Rhincceres.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008168
">
<
margin.target
id
="
marg1130
"/>
Monoceros.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008169
">
<
margin.target
id
="
marg1131
"/>
Magnim
<
lb
/>
animal.At contraria aëris qualitate penitus ſub
<
lb
/>
Boreali polo animal naſcitur, ceruo ſimile,
<
lb
/>
cruribus anterioribus longioribus, carneam
<
lb
/>
habens appendicem, breuem tamen, cuius
<
lb
/>
vngula ſi collo
<
expan
abbr
="
appẽdatur
">appendatur</
expan
>
comitiales ſanare
<
lb
/>
ſi quid aliud poſſe creditur. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008170
">
<
expan
abbr
="
Quoniã
">Quoniam</
expan
>
dum hoc
<
lb
/>
morbo laborat animal ipſum
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
nam comi
<
lb
/>
tiali morbo laborat
<
emph
type
="
italics
"/>
)
<
emph.end
type
="
italics
"/>
non priùs excitatur,
<
lb
/>
quam vngulam poſterioris pedis auri intu
<
lb
/>
lerit: tunc enim protinus excitatur à mor
<
lb
/>
bo. </
s
>
<
s
id
="
s.008171
">Timidum eſt & imbecille ſupra quàm
<
lb
/>
credi poſſit, & ex quocunque minimo vul
<
lb
/>
nere moritur. </
s
>
<
s
id
="
s.008172
">Eſt enim cordis frigidiſſimi,
<
lb
/>
ac cerebri non ſolùm frigidi, ſed pituita re
<
lb
/>
dundantis. </
s
>
<
s
id
="
s.008173
">Habet autem cornua peculiari
<
lb
/>
quadam forma prædita, & nulli fermè ani
<
lb
/>
mali ſimilia: nam craſſa ab imo, vbi aſcen
<
lb
/>
dunt latiora palmo ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008174
">Onagrum quidem
<
lb
/>
vocant, quòd longas habeat aures, vngu
<
lb
/>
lam etiam nonnunquam ſolidam, tametſi ra
<
lb
/>
rò, velociſſimum ſanè eſt, vt quod ducenta
<
lb
/>
millia paſſuum vigintiquatuor horarum
<
lb
/>
ſpatio ſuperet. </
s
>
<
s
id
="
s.008175
">Hoc autem toto ſpatio ſine
<
lb
/>
cibo, & potu viuit, zethicum manſueſcit
<
lb
/>
auidum. </
s
>
<
s
id
="
s.008176
">Abundat apud Dacos, finitimaſque
<
lb
/>
regiones, vulgarique nomine Magnum vo
<
lb
/>
cant animal. Cæterùm ab alce plurimùm
<
lb
/>
differt. </
s
>
<
s
id
="
s.008177
">Alces enim, vt Cæſar eum deſcrip
<
lb
/>
ſit, capro ſimilis eſt, & maculoſa pelle, &
<
lb
/>
crura ſine iunctura habet. </
s
>
<
s
id
="
s.008178
">Huius verò iun
<
lb
/>
cturas videmus, & pellem ceruo ſimi
<
lb
/>
lem. </
s
>
<
s
id
="
s.008179
">Sed de alce inferiùs dicemus. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008180
">Animal aliud mittit Æthiopia, parte an
<
arrow.to.target
n
="
marg1132
"/>
<
lb
/>
teriore vulpi perſimile, cauda & poſteriore
<
lb
/>
cercopitheco, pedibus anterioribus huma
<
lb
/>
nis, auribus veſpertilionis, quod crumenam
<
lb
/>
habet ſub ventre, qua catulos vndequaque
<
lb
/>
gerit, nec dimittit, niſi dum lactare vult.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1133
"/>
<
lb
/>
Mittit & India occidentalis Chiurcam è mu
<
lb
/>
ſtelino genere, quæ eodem modo filios ſe
<
lb
/>
cum fert. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008181
">
<
margin.target
id
="
marg1132
"/>
Animal mon
<
lb
/>
ſtroſum. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008182
">
<
margin.target
id
="
marg1133
"/>
Chiura.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008183
">In eadem Æthiopia aliud eſt genus bouis
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1134
"/>
<
lb
/>
pilo ſubnigro, ſed cornibus ceruinis. </
s
>
<
s
id
="
s.008184
">Sed ſi
<
lb
/>
velim omnium boum genera referre, opus
<
lb
/>
erit prolixiore oratione, quàm huic libro
<
lb
/>
conueniat. </
s
>
<
s
id
="
s.008185
">Nam Hiſpanos duos nuper Bo
<
lb
/>
hemiæ regina ſecum duxit, quorum alteri
<
lb
/>
cornua binorum cubitorum erant. </
s
>
<
s
id
="
s.008186
">Sunt bo
<
lb
/>
maſi ex eodem, quorum ( vt dixi ) hiſtoria
<
lb
/>
ab Ariſtotele recitatur. </
s
>
<
s
id
="
s.008187
">Sunt boues in Ita
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1135
"/>
<
lb
/>
lia nigri, cornibus nigris, atque ad opera
<
lb
/>
maximè gratis, Buffalos vocant incolæ, nam
<
lb
/>
non tota Italia habentur, ſed vltra Apen
<
lb
/>
ninum tantùm. </
s
>
<
s
id
="
s.008188
">Agreſtes ſunt valde, adeò vt
<
lb
/>
annulo ferreo naribus indito ſolùm circum
<
lb
/>
ducantur: rubro, varioque colore irritantur:
<
lb
/>
homineſque feriunt, adeò robuſti, vt duo
<
lb
/>
rum boum pondera trahant. </
s
>
<
s
id
="
s.008189
">Ductilia ma
<
lb
/>
gis, & ad opera accommodata cornua, ha
<
lb
/>
bent bobus nigro præſertim adiuuante colo
<
lb
/>
re: paruo ſunt pilo & cauda breui. </
s
>
<
s
id
="
s.008190
">Et caro
<
lb
/>
illorum cùm ſenuerint, vix edi poteſt: tan
<
lb
/>
tùm à communi boum genere differre vi
<
lb
/>
dentur. </
s
>
<
s
id
="
s.008191
">Sed quid ego tamdiu his immoror?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008192
">præſtat potius, ſcire omnium animalium
<
lb
/>
cornua habentium differentias, vſumque ac
<
lb
/>
naturam, altiùs (vt decet) repetito principio.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008193
">
<
expan
abbr
="
Quoniã
">Quoniam</
expan
>
<
expan
abbr
="
demonſtratũ
">demonſtratum</
expan
>
eſt antè, animalia quæ
<
lb
/>
herbis
<
expan
abbr
="
veſcebãtur
">veſcebantur</
expan
>
, dentes habere obtuſos,
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
præacutos, atque ea cauſa, tum natura ipſa,
<
lb
/>
quæ à carnium eſu abhorret, inepta, defen
<
lb
/>
ſioni, quæ dentibus fit: ob id igitur armata
<
lb
/>
partim cornibus, partim vnguibus craſſiori
<
lb
/>
bus. </
s
>
<
s
id
="
s.008194
">At de vnguibus iam dictum eſt: reli
<
lb
/>
quum eſt igitur, vt oſtendamus, animalia
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1136
"/>
<
lb
/>
quæ cornibus prædita ſunt, alia ſolidis, alia
<
lb
/>
inanibus eſſe munita. </
s
>
<
s
id
="
s.008195
">Quæcunque autem
<
lb
/>
inanibus cornibus armata ſunt, duo habent,
<
lb
/>
vt boues: quæ autem ſolidis, alia quidem
<
lb
/>
vno, vt Monoceros Rhinoceroſque: alia
<
lb
/>
duobus, vt capræ, damæque: alia pluribus,
<
lb
/>
vt cerui, & quæ ex eorum ſunt genere, vt
<
lb
/>
capreoli: nam hæc ramoſa, cùm habeant cor
<
lb
/>
nua, plurium loco ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008196
">Hoc autem primò
<
lb
/>
demonſtrandum. </
s
>
<
s
id
="
s.008197
">Nam cùm plura cornua gi
<
lb
/>
gnere natura propoſuiſſet, ſi toto capite ſpar
<
lb
/>
gerentur omnia, primum præter duo omnia
<
lb
/>
inutilia fuiſſent ad defenſionem: deinde non
<
lb
/>
fuiſſent proxima auribus, aures autem natu
<
lb
/>
ra ſiccæ, reliqui ſenſus à cornuum materia
<
lb
/>
impedimentum recepiſſent: ob id nullum
<
lb
/>
animal plura cornua toto capite ſparſa ha
<
lb
/>
bet, præter verneces quoſdam, de qui
<
lb
/>
bus iam diximus. </
s
>
<
s
id
="
s.008198
">Referunt tamen ran
<
lb
/>
giferos tria habere cornua, ceraſtas au
<
lb
/>
tem cornua ſeptem, Plinius dicit quadrige
<
lb
/>
mina: cochleis certè quatuor ſunt, ſed duo
<
lb
/>
prælonga, duo breuia, & quæ omnia
<
lb
/>
contrahantur. </
s
>
<
s
id
="
s.008199
">Sunt & plura duobus inſe
<
lb
/>
ctorum quibuſdam generibus: ſed co
<
lb
/>
chleis ad prætentandum, ceraſtæ ad deci-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>