Borro, Girolamo, De motu gravium et levium, 1575

Page concordance

< >
Scan Original
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
< >
page |< < of 316 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s id="s.001100">
                  <pb pagenum="160" xlink:href="011/01/180.jpg"/>
                  <emph type="italics"/>
                propter formam in materia acceptam motui ſubiiciatur; quæ
                  <lb/>
                materia priusquam moueatur, formam accipit, natura ſal­
                  <lb/>
                tem, & origine, & ſinon tempore prius, materia tamen est
                  <lb/>
                per ſe mobilis, & natura eius eſt, vt moueatur, & prius quam
                  <lb/>
                forma: quia forma non niſi quatenus est in materia mota,
                  <lb/>
                mouetur: & non niſi quatenus materia eſt principium pri­
                  <lb/>
                mum, quod patitur: quod ſi materiæ, ad hoc vt motui ſubii­
                  <lb/>
                ciatur, neceſſaria forma eſt; hoc non eſt, quia forma ſit mate
                  <lb/>
                riæ ratio ſuſcipiendi motum, ſed quia forma dat materiæ
                  <expan abbr="actũ">actum</expan>
                  <lb/>
                existendi, ſine quo materia moueri nequit; & cum quo moue
                  <lb/>
                ri poteſt: dat etiam forma materiæ inclinationem ad hunc
                  <lb/>
                vel illum motum, ſine qua forma inclinante materia non ma
                  <lb/>
                gis vnum, quam alium motum, & etiam contrarium accipe­
                  <lb/>
                re potest; vt ecce materia prima, quæ vi naturaque ſua &
                  <lb/>
                ſurſum, & deorſum recta ferri valet: hæc eadem materia à
                  <lb/>
                grauitatis forma inclinationem habet ad motum deorſum; &
                  <lb/>
                à forma leuitatis fit, vt materia ſuapte natura ad omnem mo
                  <lb/>
                tum accipiendum idonea, ad ſolum motum ſurſum ſit propen
                  <lb/>
                ſa, id tamen non effectiuè, sed formaliter tantum (vt ita di­
                  <lb/>
                cam) intelligi debet: forma enim elemento ex materia, &
                  <lb/>
                ex forma
                  <expan abbr="cõcreto">concreto</expan>
                dat motum effectiuè: & materiæ eiuſdem
                  <lb/>
                elementi dat motum formaliter: ſi ſic loqui licet, id est for­
                  <lb/>
                ma, vt forma motum dat materiæ: & forma, vt efficiens mo
                  <lb/>
                tum dat elemento: aliorum enim more aliquando loqui cogi­
                  <lb/>
                mur. </s>
                <s id="s.001101">Materia igitur ea eſt, quæ ſine inclinatione eidem à for
                  <lb/>
                ma præstita, quemlibet motum, etiam contrarium vi, natu­
                  <lb/>
                raque ſua excipere poteſt; à forma verò inclinationem mate­
                  <lb/>
                riæ præstante materia habet, vt ad hunc, & non ad illum mo
                  <lb/>
                tum inclinetur. </s>
                <s id="s.001102">Forma etiam vt forma in quamlibet loci dif­
                  <lb/>
                ferentiam ſuopte nixu mouet: sed à materia, cui coniungi-
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>
Impressum