Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Page concordance

< >
Scan Original
111 91
112 92
113 93
114 94
115 95
116 96
117 97
118 98
119 99
120 100
121 101
122 102
123 103
124 104
125 105
126 106
127 107
128 108
129 109
130 110
131 111
132 112
133 113
134 114
135 115
136 116
137 117
138 118
139 119
140 120
< >
page |< < (162) of 677 > >|
182162GNOMONICES lia ſunt lateribus H D, D F, trianguli H D F, in horologio, quòd D F, ipſi E F, cui æqualis eſt ſum
pta D C, in radio Aequatoris, æqualis ſit;
(Cum enim latera E I, I F, trianguli E I F, lateribus D I,
I F, trianguli D I F, æqualia ſint, angulosq́;
contineant æquales, nempe rectos; Nam E I F, rectus eſt
ex conſtructione, at F I D, rectus eſt, ex defin.
3. lib. 11. Euclidis, quòd F I, communis ſectio Aequa
134[Figure 134] toris, &
plani horolo
gii ad Meridianum,
1119. vndec. hoc eſt, ad triãgulum
D H I, in plano Meri-
diani ſitũ, atq;
adeo
ad rectã D I, perpen-
2210 dicularis eſt, in pun-
cto I;
æquales erunt
334. primi. baſes E F, D F,) angu
losq́, continent æqua
les, vtpote rectos;

H D C, in proxima
figura rectus eſt, ex
cõſtructione, at vero
&
H D F, in horo-
logio rectus eſt, pro-
4420 pterea quòd axis HD,
rectus ad planũ Ae-
quatoris, ad rectam
F D, in eo exiſtentem
perpendicularis eſt,
in pũcto D, ex defin.
3. lib. 11. Euclidis; æquales erunt baſes H C, H F, & anguli D H C, D H F. Quare ſi triangulum
554. primi. H D C, circa axem H D, in horologio moueri concipiatur, donec cum triangulo H D F, coniun-
tur, &
recta H C, rectæ H F, in plano horologij congruat, cadet radii æquinoctialis punctum C, in
punctum F, ob æqualitatem angulorum C H D;
F H D, & linearum H C, H F, & radii ♋, punctũ
6630 Z, cadet in punctum α, propterea quod &
recta H α, æqualis ſumpta eſt rectæ H Z, per conſtru-
ctionem, vel F α, ipſi C Z.
Per punctum ergo α, horæ quintæ à meridie incedit ſectio conica ♋,
cum in ipſum radius cancri incidat in illa reuolutione trianguli D H C, circa axem D H, in horo-
logio, vt oſtendimus.
Non aliter probabimus & punctum T, in illa circumlatione radiorum Zo-
diaci cadere in R;
& β, punctum radii ♋, in γ; & ſic de cæteris lineis horariis, quæ æquinoctia-
lem lineam interſecant, dicendum eſt.
PRO hora vero ſexta à mer. vel med. noc. quæ lineam æquinoctialem non ſecat, ſed ei ęqui-
diſtat, ducenda eſt H V, ad axem H D, perpendicularis in figura radiorum Zodiaci, ſiue radio Ae-
quatoris D C, parallela;
quia hac ratione, in illa circumductione radiorum, recta H V, recte H δ,
in horologio congruet, propter æqualitatem angulorum rectorum D H V, D H δ;
Eſt enim angu
7740 lus D H V, rectus, ex conſtructione, angulus vero D H δ, ad axem conſtitutus rectus quoque eſt,
per defin.
3. lib. 11. Euclidis, propterea quòd H δ, linea ſextæ horæ, communis nimirum ſectio pla
ni horologii, &
circuli horæ ſextæ, ad Meridianum, (ad quem vtrumque illorum rectum eſt) hoc
eſt, ad triangulum D H I, ac proinde &
ad rectam D H, in puncto H, perpendicularis eſt. Quam-
8819. vndec. obrem punctum θ, radij ♋, cadet in δ, ob ęqualitatem, ex conſtructione, rectarum H θ, H δ:
Sumpta enim eſt in horologio recta H δ, rectæ H θ, in figura radiorum æqualis. Pro hora deni-
que ſeptima à meridie, vel quinta à med.
noc. & aliis, quæ æquinoctialem lineam nõ ſecant, ſi opus
fuerit, (In noſtro exemplo nulla alia hora indigemus, cum arcus ♋, ſecet lineas horarum ſeptimæ à
mer.
& quintæ à med. noc. in punctis ualde remotis à centro H) ducendæ ſunt lineæ, quæ ex alte-
ra parte, nempe ſiniſtra, cum linea H V, horæ ſextæ angulos faciant æquales angulis, quos lineæ ra-
9950 dium Aequatoris ex parte dextra ſecantes, &
quæ ad horas æquinoctialem lineam ſecantes in ho-
rologio pertinent, cum eadem linea horæ ſextæ faciunt, quales ſunt H X, H Y, &
c. Nam hoc mo.
do facient huiuſmodi lineæ cum axe H D, in figura radiorum Zodiaci angulos X H D, Y H D,
æquales angulis, quos lineæ horariæ reſpondentes in horologio cum axe H D, faciunt:
nimirum
angulum X H D, in dicta figura æqualem angulo κ H D, in horologio.
Cum enim duo anguli
X H λ, X H D, in figura radiorum æquales ſint duobus angulis D H k, D H κ, in horologio;
quòd
tam hi, quàm illi duobus ſint rectis æquales:
Sit autem angulus X H λ, in dicta figura angulo
101013. primi. D H K, in horologio æqualis;
(Nam angulus X H λ, in eadem figura æqualis eſt angulo C H D,
eiuſdem figuræ, per pronunciatum 3.
lib. 1. Euclidis, quòd & anguli toti recti V H λ, V H D, in-
ter ſe, &
ablati V H X, V H C, inter ſe, per conſtructionem, æquales ſint; angulus autem C H D,
dictæ figuræ æqualis eſt angulo D H F, in horologio, vt demõſtratũ eſt, atq;
adeò & angulo D H

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index