Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
page |< < (130) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="130" file="0182" n="182" rhead="THEORIÆ"/>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">Q evaneſcit itidem reſpectu q. </s>
            <s xml:space="preserve">Hinc habetur {rCq/q}, ſive rC,
              <lb/>
            nimirum ob r = {m + n/m} fit ({m + n/m}) x C, cujus prima pars
              <lb/>
            {m/m} x C, ſive C, eſt illa, quæ amittitur, ſive acquiritur in
              <lb/>
            partem oppoſitam in comprimenda figura, & </s>
            <s xml:space="preserve">{n/m} x C eſt illa,
              <lb/>
            quæ acquiritur in recuperanda, ubi ſi ſit n = o, quod accidit
              <lb/>
            nimirum in perfecte mollibus; </s>
            <s xml:space="preserve">habetur ſola pars prima; </s>
            <s xml:space="preserve">ſi
              <lb/>
            m = n, quod accidit in perſecte elaſticis, eſt {n/m} x C = C, ſe-
              <lb/>
            cunda pars æqualis primæ; </s>
            <s xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:space="preserve">in reliquis caſibus eſt, ut m ad
              <lb/>
            n, ita illa pars prima C, ſive præcedens velocitas, quæ per
              <lb/>
            primam partem acquiſitam eliditur, ad partem ſecundam, quæ
              <lb/>
            remanet in plagam oppoſitam. </s>
            <s xml:space="preserve">Quamobrem habetur ejuſmodi
              <lb/>
            theorema. </s>
            <s xml:space="preserve">Si incurrat ad perpendiculum in planum immobile
              <lb/>
            globus perfecte mollis, acquirit velocitatem contrariam æqualem ſuæ
              <lb/>
            priori, & </s>
            <s xml:space="preserve">quieſcit; </s>
            <s xml:space="preserve">ſi perfecte elaſticus, acquirit duplam ſuæ,
              <lb/>
            nimirum æqualem in compreſſione, qua motus omnis ſiſtitur, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            æqualem in recuperanda figura, cum qua reſilit; </s>
            <s xml:space="preserve">ſi fuerit im-
              <lb/>
            perfecte elaſticus in ratione m ad n, in illa eadem ratione erit
              <lb/>
            velocitas priori ſuæ contraria acquiſita, dum figura mutatur, quæ
              <lb/>
            priorem ipſam velocitatem extinguit, ad velocitatem, quam ac-
              <lb/>
            quirit, dum figura reſtituitur, & </s>
            <s xml:space="preserve">cum qua reſilit.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">275. </s>
            <s xml:space="preserve">Eſt & </s>
            <s xml:space="preserve">aliud theorema aliquanto operoſius, ſed genera-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0182-01" xlink:href="note-0182-01a" xml:space="preserve">Summa qua-
                <lb/>
              dratorum velo-
                <lb/>
              citatis ducto-
                <lb/>
              rum in maſſas
                <lb/>
              manens in per-
                <lb/>
              fecte elaſticis.</note>
            le, & </s>
            <s xml:space="preserve">elegans, ab Hugenio inventum pro perfectæ elaſticis,
              <lb/>
            quod nimirum ſumma quadratorum velocitatis ductorum in
              <lb/>
            maſſas poſt congreſſum remaneat eadem, quæ fuerat ante i-
              <lb/>
            pſum. </s>
            <s xml:space="preserve">Nam Velocitates poſt congreſſum ſunt C - {2q/Q + q} x
              <lb/>
            (C - c), & </s>
            <s xml:space="preserve">c+{2Q/Q + q} x (C - c); </s>
            <s xml:space="preserve">quadrata ducta in
              <lb/>
            maſſas continent ſingula ternos terminos: </s>
            <s xml:space="preserve">primi erunt QCC
              <lb/>
            + qcc; </s>
            <s xml:space="preserve">ſecundi erunt (-CC+C c) x {4Qq/Q + q} + (cC - cc)
              <lb/>
            x {4Qq/Q + q}, quorum ſumma evadit (- CC + 2Cc - cc)
              <lb/>
            x {4Qq/Q + q}; </s>
            <s xml:space="preserve">poſtremi erunt {4Qqq/(Q + q)
              <emph style="super">2</emph>
            } x (CC-2Cc + cc), & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            {4 qQQ/(Q+q)
              <emph style="super">2</emph>
            } x CC - 2Cc + cc), ſive ſimul {4(Q + q) x Qq/(Q+q)
              <emph style="super">2</emph>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>