Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N20F21
"
level
="
3
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N20F2E
"
level
="
4
"
n
="
1
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N21D56
">
<
s
xml:id
="
N21D9A
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
Tertii tractatus
"
file
="
0183
"
n
="
183
"/>
ſex. cū duabꝰ tertiis: ergo totū eſt rarum vt ſex cum
<
lb
/>
duabꝰ tertiis / quod fuit ꝓbandū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21DA8
"
xml:space
="
preserve
">Et hoc eſt optimū
<
lb
/>
argumētū cõtra iſtã opinionē quod apparētiſſime
<
lb
/>
impugnat eã ſiue teneatur ſecundum iſtam opnionē
<
lb
/>
raritatem eſſe qualitatem ſiue non: dummodo di-
<
lb
/>
catur raritas poſitiue.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N21DB3
">
<
s
xml:id
="
N21DB4
"
xml:space
="
preserve
">Sexto ↄ̨̨tra eandē ſcḋam opinionem
<
lb
/>
argr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21DB9
"
xml:space
="
preserve
">Si raritas eſſet qualitas aut poſitiue dicere
<
lb
/>
tur: ſeq̄retur / difformiter difforme cuius vtra
<
lb
/>
medietas eſſet vniformis nõ correſpõderet ſuo gra
<
lb
/>
dui medio: ſed ↄ̨ñs eſt falſum:. igr̄ / et illud ex quo ſe-
<
lb
/>
quit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21DC4
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ꝓbat̄̄: et pono / ſit vnū bipedale cuiꝰ
<
lb
/>
vna medietas ſit rara vt octo, et alia vt q̈tuor, et ar
<
lb
/>
guit̄̄ ſic / raritas iſtiꝰ corꝑis nõ correſpõdet ſuo g̈dui
<
lb
/>
medio que eſt vt ſex: igr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21DCD
"
xml:space
="
preserve
">Argr̄ añs: et volo / medie
<
lb
/>
tas rara vt octo deꝑdat duos g̈dus raritatis: et tm̄
<
lb
/>
acq̇rat medietas minꝰ rara vniiformiter in eodem
<
lb
/>
tēpore quo poſito in fine totū illud manebit vnifor
<
lb
/>
me vt ſex, et manebit rariꝰ ꝙ̄ eſt modo: g̊ raritas eiꝰ
<
lb
/>
nõ correſpondet g̈dui medio q̄ eſt raritas vt ſex. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21DDA
"
xml:space
="
preserve
">Sꝫ
<
lb
/>
iam ꝓbo minorē vcꝫ illud corpus in fine manebit
<
lb
/>
rariꝰ ꝙ̄ ſit modo: q2 illa medietas q̄ eſt rara vt qua
<
lb
/>
tuor acq̇ret proportionē ſexq̇altera raritatis ſupra
<
lb
/>
ſe, et eſt vnū pedale: igr̄ acq̇ret ſemipedale: medie-
<
lb
/>
tas vero rarior deꝑdet ꝓportionē ſexq̇tertiã rari-
<
lb
/>
tatis et eſt pedalis: igr̄ deꝑdet vnã quartã pedalis:
<
lb
/>
ergo ſequit̄̄ / ꝙ̄ maiorē quantitatē acq̇rit totū illud
<
lb
/>
corpꝰ ꝙ̄ deꝑdit: et ꝑ ↄ̨ñs eſt rariꝰ ꝙ̄ antea: et eſt rarū
<
lb
/>
vniformiter vt ſex puta g̈du medio inter .4. et .8. igr̄
<
lb
/>
antea qñ erat difforme erat minus rarū ꝙ̄ ſit gra-
<
lb
/>
dus mediꝰ : et ſic ſua raritas non correſpõdebit ſuo
<
lb
/>
gradui medio, quod fuit probandum.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N21DF5
">
<
s
xml:id
="
N21DF6
"
xml:space
="
preserve
">Septimo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21DF9
"
xml:space
="
preserve
">Contra tertiã opinionē ar
<
lb
/>
guitur ſic: et ſignãter contra primã ꝓpoſitionē quã
<
lb
/>
addit opinio vcꝫ ex vniformi rarefactiõe ſiue ac-
<
lb
/>
quiſitione raritatis per tēpus ſequit̄̄ vniformis ac
<
lb
/>
quiſitio quantitatis q2 ſi ita eſt: capio vnū pedale
<
lb
/>
rarū vt quatuor / et volo / acquirat vniformiter per
<
lb
/>
horam quatuor gradus raritatis: et argr̄ ſic / in illa
<
lb
/>
hora totale illud pedale difformiter acquirit quanti
<
lb
/>
tatē: et vniformiter raritatē: igr̄ illa ꝓpoſitio falſa
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N21E0D
"
xml:space
="
preserve
">Maior ꝓbatur vcꝫ / difformiter acq̇rit ̄titatē q2
<
lb
/>
bene ſequitur vniformiter acq̇rit raritatē: ergo vni
<
lb
/>
formiter deꝑdit denſitatē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E14
"
xml:space
="
preserve
">Patet ↄ̨ña / quia nichil
<
lb
/>
aliud eſt vniformiter acq̇rere raritatē ꝙ̄ vniformi-
<
lb
/>
ter deꝑdere denſitatē (raritas em̄ ſecundū hanc o-
<
lb
/>
pinionē priuatiue dr̄) et vltra vniformiter deperdit
<
lb
/>
denſitatē: g̊ difformiter acq̇rit quantitatem: añs eſt
<
lb
/>
verū : g̊ et ↄ̨ñs. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E21
"
xml:space
="
preserve
">Probo tñ hanc vltimã cõſequentiam /
<
lb
/>
q2 cõtinuo in equali tēpore tale corpus maiorē ꝓ-
<
lb
/>
portionē denſitatis deꝑdit: igr̄ continuo in equali
<
lb
/>
tēpore maiorē quantitatē acq̇rit. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E2A
"
xml:space
="
preserve
">Conſequētia ptꝫ /
<
lb
/>
q2 eque ꝓportionabiliter ſicut deꝑditur denſitas
<
lb
/>
maioratur quantitas: et añs ꝓbatur / q2 ↄ̨tinuo illa
<
lb
/>
denſitas qñ deꝑditur eſt minor: et cõtinuo eque velo
<
lb
/>
citer deꝑditur: g̊ cõtinuo maiorē ꝓportionē deꝑdit
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N21E36
"
xml:space
="
preserve
">pꝫ ↄ̨ña ex ſcḋa ꝑte q̈rto capite octaua ſuppoſitiõe
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0183-01a
"
xlink:label
="
note-0183-01
"
xml:id
="
N21E86
"
xml:space
="
preserve
">ↄ̨firma.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N21E40
"
xml:space
="
preserve
">¶ Confirmatur / q2 ſecūda ꝓpoſitio quã addit hec ſe-
<
lb
/>
tunda opinio: videlicet ſi rarius et denſius equa
<
lb
/>
lia eque velociter rarefiant: cõtinuo denſiꝰ maioreꝫ
<
lb
/>
quantitatē acquirit ꝙ̄ rarius repugnat alteri pro
<
lb
/>
poſitioni quã addit quã immediate ꝓcedens argu-
<
lb
/>
mentum impugnat: igitur illa opinio non coheret
<
lb
/>
ſibi ipſi: arguitur antecedens et capio duo pedalia
<
lb
/>
vnū denſum vt quatuor et aliud denſum vt duo et ma
<
lb
/>
nifeſtum eſt ſecundam iſtam opinionem denſum
<
lb
/>
vt duo ē magꝪ raꝝ / volo igit̄̄ / vtrū illoꝝ rarefiat
<
lb
/>
eque velociter acquirendo infinitam raritatem in
<
cb
chead
="
Capitulū primū.
"/>
hora. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E5A
"
xml:space
="
preserve
">quo poſito arguo ſic / vtrum illorum in hora
<
lb
/>
acquiſiuit equalē quantitatem quia infinitam cum
<
lb
/>
vtrum ſit infinite rarum in fine et vniformiter acq̇
<
lb
/>
rebat raritatem ſicut quantitatem / vt dicit prima
<
lb
/>
ꝓpoſitio: et tamen vnum illorum erat denſius et ali
<
lb
/>
ud rariꝰ et eque velociter rare fiebant per illud tem
<
lb
/>
pus / ergo non ſi rariꝰ et denſius equalis quantita
<
lb
/>
tis eque velociter rarefiant denſius maiorem quan
<
lb
/>
titatem acquirit ꝙ̄ rarius q2 in caſu illo acquirit
<
lb
/>
equalem. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E6F
"
xml:space
="
preserve
">vel ſi ſic iam non vniformiter ſicut acq̇rit̄̄
<
lb
/>
raritas acquiritur quantitas: et ꝑ ↄ̨ñs vna ꝑs repu
<
lb
/>
gnat alteri
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0183-02a
"
xlink:label
="
note-0183-02
"
xml:id
="
N21E8C
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N21E7B
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices forte / hec opinio intelligit dū
<
lb
/>
modo vtrum acquirit finitam raritatem modo
<
lb
/>
in propoſitio vtrum acquirit īfinitam.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N21E92
">
<
s
xml:id
="
N21E93
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E96
"
xml:space
="
preserve
">Quia eſto vtrū ac-
<
lb
/>
quirit finitam raritatem rarius videlicet et denſiꝰ
<
lb
/>
adhuc tamen rarius maiorem quantitatem acqui
<
lb
/>
rit / igitur ſolutio nulla. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21E9F
"
xml:space
="
preserve
">Arguitur antecedēs et volo /
<
lb
/>
ſint duo pedalia a. et b.a. denſum vt quattuor
<
lb
/>
b. denſum vt octo et tam a. ꝙ̄ b. acquirat duos gra
<
lb
/>
dus raritatꝪ / quo poſito arguitur ſic / a. maiorē quã
<
lb
/>
titatem acquirit quã b. et eſt rarius b. et eque velo-
<
lb
/>
citer rarefit cum b. / igitur quãdo rarius et denſius
<
lb
/>
eque velociter rare fiunt rarius maiorem quantita
<
lb
/>
tem acquirit ꝙ̄ denſius. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21EB0
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ maiori / q2 ſi a. ac-
<
lb
/>
quirit duos g̈dus raritatis: et b. ſimiliter: ſequit̄̄ /
<
lb
/>
vtrū illoꝝ deꝑdit duos g̈dus denſitatis: et ſic a.
<
lb
/>
efficitur in duplo minꝰ dēſum, et per ↄ̨ñs efficitur in
<
lb
/>
duplo maiꝰ, et acq̇rit vnū pedale, b. vero cū deꝑdat
<
lb
/>
duos g̈dus denſitatis et ſit vt octo, deꝑdit ꝓporti-
<
lb
/>
onē ſexq̇tertia denſitatis, et ſic efficit̄̄ in ſexq̇tertio
<
lb
/>
maiꝰ, et per ↄ̨ñs acq̇rit vnã tertiã pedalis: et aliud
<
lb
/>
rariꝰ acq̇rit vnū pedale / vt dictū eſt: igr̄ maiorē quã
<
lb
/>
titatē acq̇rit rarius ꝙ̄ denſius eq̈le qñ et eque velo-
<
lb
/>
citer rarefiūt: quod fuit ꝓbandū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21EC7
"
xml:space
="
preserve
">Et hec ferme ſunt
<
lb
/>
ex ſubtili minerua
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0183-03a
"
xlink:label
="
note-0183-03
"
xml:id
="
N21EDC
"
xml:space
="
preserve
">calcula.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N21ED1
"
xml:space
="
preserve
">Calculatoris excerpta qui mul-
<
lb
/>
ta alia in has tres opiniones argumenta coniecit
<
lb
/>
que apud eum poteris conſpicere.</
s
>
</
p
>
<
note
position
="
right
"
xml:id
="
N21EE2
"
xml:space
="
preserve
">cõmē. 7.
<
lb
/>
phi. c. 15.</
note
>
<
p
xml:id
="
N21EE8
">
<
s
xml:id
="
N21EE9
"
xml:space
="
preserve
">In oppoſitum arguit̄̄ / pro prima opi-
<
lb
/>
nione auctorttate cõmentatoris ſeptimo phiſicorū
<
lb
/>
cõmenento quindecimo vt ſuperius allegatum ē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21EF0
"
xml:space
="
preserve
">Itē
<
lb
/>
raritas et denſitas videntur effectus qualitatū pri
<
lb
/>
marum: igitur ſunt qualitates ſecunde.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N21EF7
">
<
s
xml:id
="
N21EF8
"
xml:space
="
preserve
">Pro ſecunda opinione arguit̄̄ ſic / ſem
<
lb
/>
per ad inductionē raritatis ſequitur acquiſitio ali
<
lb
/>
cuius poſitiui puta quantitatis: igitur raritas eſt
<
lb
/>
quoddã poſitiuuꝫ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21F01
"
xml:space
="
preserve
">Colorat̄̄ ↄ̨ña / q2 nullū priuatiuū
<
lb
/>
neceſſario eſt cauſa alicuiꝰ poſitiui: hoc eſt nõ eſt ne
<
lb
/>
ceſſe ad priuationē alicuiꝰ poſitiui ſequat̄̄ neceſ-
<
lb
/>
ſario neceſſitate ſimpliciter acq̇ſitio alteriꝰ poſitiui /
<
lb
/>
g̊ ſi raritas eſſet ſiue diceret̄̄ priuatiue: nun̄ ad ac
<
lb
/>
q̇ſitionē eiꝰ neceſſario ſimpliciter ſeq̄retur acq̇ſitio
<
lb
/>
quãtitatis aut alicuiꝰ alteriꝰ poſitiui.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0183-04a
"
xlink:label
="
note-0183-04
"
xml:id
="
N21F34
"
xml:space
="
preserve
">cõfirma.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N21F15
"
xml:space
="
preserve
">¶ Et ↄ̨firmat̄̄
<
lb
/>
hoc inductiue nun̄ enim ad acquiſitionem ſilentii /
<
lb
/>
ſequitur neceſſario acquiſitio alicuius poſitiui: nec
<
lb
/>
ad acquiſitionem tenebrarum, nec ad acquiſitionē
<
lb
/>
paruitatis: et ſimiliter remiſſionis: et ſic de ſingu-
<
lb
/>
lis priuatiuis: igitur ſi raritas eſſꝫ priuatiuū nõ ne
<
lb
/>
ceſſario ad acquiſitionem raritatis ſequeretur ac-
<
lb
/>
quiſitio alicuiꝰ poſitiui </
s
>
<
s
xml:id
="
N21F26
"
xml:space
="
preserve
">Patet hec cõſequentia a ſi
<
lb
/>
mili. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21F2B
"
xml:space
="
preserve
">¶ Pro tertia opinione non arguo / quia nõ in-
<
lb
/>
tendo ea deffenſare quamuis forte ſit deffēſabilis.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N21F3A
">
<
s
xml:id
="
N21F3B
"
xml:space
="
preserve
">Pro ſolutione huius dubitationis ad
<
lb
/>
uertendum eſt cum occurrit contrapugnantia et
<
lb
/>
opinionum diuerſitas de entitate alicuius rei tunc
<
lb
/>
diuerſimode opinantes diuerſas talis rei couſtitu
<
lb
/>
unt diffinitiões. </
s
>
<
s
xml:id
="
N21F46
"
xml:space
="
preserve
">et proprietates vt cū occurrit diffi- </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>