Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
page
|<
<
(146)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div343
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
108
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6847
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
146
"
file
="
182
"
n
="
183
"
rhead
="
Comment. in I. Cap. Sphæræ
"/>
mi motu incedit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6848
"
xml:space
="
preserve
">Hoc enim neutiquã ſieri poſſet, ſi notabiliterſtylus à centro
<
lb
/>
mundi diſtaret. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6849
"
xml:space
="
preserve
">Nam impoſſibile eſt Solẽ circa duo centra inter ſe diſtincta re@
<
lb
/>
gulariter poſſe moueri, ut in Theorica Mercurij demõſtratur ab Eraſmo Rein
<
lb
/>
holdo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6850
"
xml:space
="
preserve
">Perſpicuũ igitur eſt, hanc molẽ terræ, quæ inter eius centrum, ſuperfi-
<
lb
/>
ciemq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6851
"
xml:space
="
preserve
">conuexã intercipitur, nullius eſſe fere quantitatis reſpectu cęli Solis,
<
lb
/>
ideoq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6852
"
xml:space
="
preserve
">multo magis reſpectu Firmamenri, tanquam punctum, iudicanda erit.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6853
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6854
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Secvnda</
emph
>
ratio præcedentem quodammodo magis declarans ſit hæc.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6855
"
xml:space
="
preserve
">Inſtrumentis Mathematicorũ, quale eſt Aſtrolabium; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6856
"
xml:space
="
preserve
">Quadrans, Annulus, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6857
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6858
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
obſeruamus conſtituti in ſuperficie terrę ueras altitudines ſtellarũ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6859
"
xml:space
="
preserve
">Planeta
<
lb
/>
rum, excludendo tamen inſeriores tres planetas, ut Lunã, Mercuriũ, ac Vene-
<
lb
/>
rem, motusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6860
"
xml:space
="
preserve
">earundem ſtellarũ, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6861
"
xml:space
="
preserve
">loca, nõ aliter, quàm ſi hęc omnia in cẽ-
<
lb
/>
tro terræ exiſtentes obſeruaremus, ita ut nullũ in hac re errorem, qui ſub ſen-
<
lb
/>
ſum cadere poſl
<
unsure
/>
it, cõmittamus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6862
"
xml:space
="
preserve
">Videmus enim per Mediclinium, ſiue Dioptr@
<
lb
/>
duo aſtra è diametro oppoſita, quaſi Dioptra perf@ctam nobis mundi diame-
<
lb
/>
trũ indicet; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6863
"
xml:space
="
preserve
">ide
<
unsure
/>
mq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6864
"
xml:space
="
preserve
">iudiciũ de reliquis obſeruationibus habeto. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6865
"
xml:space
="
preserve
">Manifeſte igi-
<
lb
/>
tur concluditur, @olẽ terræ nullius eſſe momentireſpectu machinæ cęleſtis,
<
lb
/>
fiquidẽ centra dictorum inſtrumentorũ in terræ ſuperficie conſiſtentiũ coin-
<
lb
/>
cidunt prorſus, ſi ſenſuum iudicium conſulamus, cum centro terræ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6866
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſi
<
lb
/>
ſenſibiliter diſtarent huiuſmodi inſtrumenta à terrę medio, mirum in modum
<
lb
/>
Aſtronomi in ſuis obſeruationibus deciperẽtur, nullumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6867
"
xml:space
="
preserve
">horologium Solare
<
lb
/>
recte horas indicare poſſet: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6868
"
xml:space
="
preserve
">quæ omnia experientia quotidianæ repugnant.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6869
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6870
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Tertia</
emph
>
ratio eſt quoque Ptolemæi loco citato, nempe hæc. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6871
"
xml:space
="
preserve
">In omnibus
<
lb
/>
t
<
unsure
/>
erræ partibus, mundiq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6872
"
xml:space
="
preserve
">climatibus, eodem tempore à uarijs Aſtronomis ma-
<
lb
/>
gnitudo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6873
"
xml:space
="
preserve
">diſtan tia unius eiuſdemq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6874
"
xml:space
="
preserve
">ſtxllæ, Martis uidelicet, eadem eſt depre
<
lb
/>
henſa, idemq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6875
"
xml:space
="
preserve
">compertũ habemus in omnibus alijs obſeruationibus, quæ in di
<
lb
/>
uerſis Climatibus ſunt factæ, ita ut ſenſibiliter inter ſe non diſcrepent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6876
"
xml:space
="
preserve
">Quam-
<
lb
/>
obrem merito terra, ut punctum indiuiſibile, cenſebitur, quãdoquidem nullus
<
lb
/>
terræ locus ab alio reſpectu unius, eiuſdemq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6877
"
xml:space
="
preserve
">pũcti cæleſtis differt ſenſibiliter.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6878
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6879
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Qvarta</
emph
>
ratio hæc eſſe poterit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6880
"
xml:space
="
preserve
">Si terra eſſet alicuius notabilis magni-
<
lb
/>
@udinis collata cum Firmamento, uel etiam cũ cælo Solis, omnia illa abſurda
<
lb
/>
conſequeremur, quæ paulo antea infere
<
unsure
/>
bamus, ſi terra non eſſet in medio mũ-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-182-01
"
xlink:href
="
fig-182-01a
"
number
="
65
">
<
image
file
="
182-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/182-01
"/>
</
figure
>
di poſita; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6881
"
xml:space
="
preserve
">propterea quòd, ſi terra non
<
lb
/>
eſſet inſtar puncti, minime nosin eius
<
lb
/>
ſu perficie degentes in medio, ſeu cen-
<
lb
/>
tro mundi eſſemus conſtituti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6882
"
xml:space
="
preserve
">Vnde ef-
<
lb
/>
ficeretur primo, Nullum Horizontem
<
lb
/>
diuidere cœlum in duas partes æqua-
<
lb
/>
les. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6883
"
xml:space
="
preserve
">Quare nullibi medietas cœli conſpi-
<
lb
/>
ceretur, neque unquam æquinoctium
<
lb
/>
poſſet fieri, ſed perpetuo dies tempore
<
lb
/>
æquinoct@j minor eſſet nocte, cum ar-
<
lb
/>
cus nocturnus notabiliter maior exi-
<
lb
/>
ſteret arcu diurno. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6884
"
xml:space
="
preserve
">Deinde, Eædem ſtel-
<
lb
/>
læ ſereno tempore minores appare-
<
lb
/>
rent iuxta Horizontem poſitæ, quàm
<
lb
/>
in medio cœli, eò quòd iuxta Horizon-
<
lb
/>
lem notabiliter remotiores à nobis eſſent: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6885
"
xml:space
="
preserve
">quod tamen falſum eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s6886
"
xml:space
="
preserve
">Tertio, um-
<
lb
/>
bræ gnome
<
unsure
/>
num in ſuperſiciebus quibuslibet nullo modo tempore </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>