183177LIBER VIII.
enim tali an tali moueatur motu, &
ex quo magis elemento
constet. Eorũ autem quæ mouẽtur ab alio, quædam natura,
quædam præter naturam mouẽtur: præter naturã, terra ſur
ſum, ignis deorſum. Partes inſuper animaliũ, ſæpenumero
præter naturã mouẽtur, ob poſitiones motusq́; modos. Atq;
maximè quidẽ perſpicitur id, quod mouetur ab aliquo motu
cieri, in hiſce quæ præter naturã mouentur, præterea quòd
ab alio moueri patet. Postea uerò quæ præter naturam
mouentur, perſpicitur in hiſce, quæ natura quidem mouen
tur, à ſe autem ipſis motu cientur, in animalibus inquam.
Non eſt enim obſcurum, ſi animal ab aliquo moueatur: ſed
quonam pacto distinguere oportet id, quod mouet ipſius,
& id, quod mouetur. Nam ut in nauigijs, & in hiſce quæ
non natura constant, ſic & in animalibus quod mouet, &
quod mouetur, diuiſum eſſe uidetur, atq; hoc pacto totum
ipſum animal ſeipſum motu ciere. Maximè uerò dubita-
tur reliquum dictæ diuiſionis ultimæ membrum: eorũ enim,
quæ motu cientur ab alio, quædam præter naturam moueri
diximus, quædam natura moueri: hæc autem ſunt, quæ dubi
tationem afferunt à quonam mouentur, ceu leuia, grauiaq́; .
hæc enim ad oppoſita quidem loca ui pulſa mouentur, ad
propria uerò, leuia quidem ad ſupera, grauia uerò ad in-
ſera, ſuapte natura ſeruntur. A quonam autem mouen-
tur? nam impoßibile eſt à ſeipſis ipſa moueri: eſt enim hoc
officium uitæ, ac animantium proprium. Conſistere etiam
à ſeipſis poſſent: nam ſi quippiam ſibi cauſa ſit ambulan-
di, eſt etiam cauſa ſibi non ambulandi. Quare ſi collocatũ
eſſet in igne moueri ſurſum, eſſet in ipſo ſitũ deorſum etiã
ferri: metas quoq; rationis egreditur, & uno motu dũtaxat
à ſeipſis moueri, ſi ipſa ſe ipſa moueant. Præterea quî
constet. Eorũ autem quæ mouẽtur ab alio, quædam natura,
quædam præter naturam mouẽtur: præter naturã, terra ſur
ſum, ignis deorſum. Partes inſuper animaliũ, ſæpenumero
præter naturã mouẽtur, ob poſitiones motusq́; modos. Atq;
maximè quidẽ perſpicitur id, quod mouetur ab aliquo motu
cieri, in hiſce quæ præter naturã mouentur, præterea quòd
ab alio moueri patet. Postea uerò quæ præter naturam
mouentur, perſpicitur in hiſce, quæ natura quidem mouen
tur, à ſe autem ipſis motu cientur, in animalibus inquam.
Non eſt enim obſcurum, ſi animal ab aliquo moueatur: ſed
quonam pacto distinguere oportet id, quod mouet ipſius,
& id, quod mouetur. Nam ut in nauigijs, & in hiſce quæ
non natura constant, ſic & in animalibus quod mouet, &
quod mouetur, diuiſum eſſe uidetur, atq; hoc pacto totum
ipſum animal ſeipſum motu ciere. Maximè uerò dubita-
tur reliquum dictæ diuiſionis ultimæ membrum: eorũ enim,
quæ motu cientur ab alio, quædam præter naturam moueri
diximus, quædam natura moueri: hæc autem ſunt, quæ dubi
tationem afferunt à quonam mouentur, ceu leuia, grauiaq́; .
hæc enim ad oppoſita quidem loca ui pulſa mouentur, ad
propria uerò, leuia quidem ad ſupera, grauia uerò ad in-
ſera, ſuapte natura ſeruntur. A quonam autem mouen-
tur? nam impoßibile eſt à ſeipſis ipſa moueri: eſt enim hoc
officium uitæ, ac animantium proprium. Conſistere etiam
à ſeipſis poſſent: nam ſi quippiam ſibi cauſa ſit ambulan-
di, eſt etiam cauſa ſibi non ambulandi. Quare ſi collocatũ
eſſet in igne moueri ſurſum, eſſet in ipſo ſitũ deorſum etiã
ferri: metas quoq; rationis egreditur, & uno motu dũtaxat
à ſeipſis moueri, ſi ipſa ſe ipſa moueant. Præterea quî