Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Table of figures

< >
[Figure 81]
[Figure 82]
[Figure 83]
[Figure 84]
[Figure 85]
[Figure 86]
[Figure 87]
[Figure 88]
[Figure 89]
[Figure 90]
[Figure 91]
[Figure 92]
[Figure 93]
[Figure 94]
[Figure 95]
[Figure 96]
[Figure 97]
[Figure 98]
[Figure 99]
[Figure 100]
[Figure 101]
[Figure 102]
[Figure 103]
[Figure 104]
[Figure 105]
[Figure 106]
[Figure 107]
[Figure 108]
[Figure 109]
[Figure 110]
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <pb pagenum="183" xlink:href="009/01/183.jpg"/>
            <p type="head">
              <s id="s.003096">
                <emph type="italics"/>
              QVÆSTIO XX.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="head">
              <s id="s.003097">
                <emph type="italics"/>
              De Statera.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003098">
                <arrow.to.target n="marg249"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.003099">
                <margin.target id="marg249"/>
              259</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003100">Antequam ad textus explicationem accedamus, conſultius eſſe iu­
                <lb/>
              dico veteris ſtateræ figuram, atque deſcriptionem præmittere,
                <lb/>
              quàm ex hoc Ariſt. loco, magna mihi licuit cum delectatione col­
                <lb/>
              ligere: quod etiam antiquitatis ſtudioſis pergratum fore non du­
                <lb/>
              bito:
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hinc etiam ineptas,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              ad ſcititias textus huius figuras tanquam
                <lb/>
              adulterinas reijcere;
                <expan abbr="inq́">inque</expan>
              ; earum locum veras reſtituere licebit. </s>
              <s id="s.003101">erat igitur
                <lb/>
                <figure id="id.009.01.183.1.jpg" place="text" xlink:href="009/01/183/1.jpg" number="108"/>
                <lb/>
              ſtatera, quantum ex Ariſt. conijcio
                <lb/>
              primum haſta oblonga, qualis eſt in
                <lb/>
              præſenti figura A B, ex cuius altero
                <lb/>
              extremo B, pendebat appendicu­
                <lb/>
              lum, quod propriè æquipondium
                <lb/>
              dicitur: ex altera verò extremitate
                <lb/>
              A, lanx vna pendebat; in qua carnes, aliæuè merces ponderabantur: in me­
                <lb/>
              dia
                <expan abbr="deniq;">denique</expan>
              haſta paribus interuallis plures trutinæ, ex quibus ſingulis modo
                <lb/>
              hac, modo illa, prout pondus emptoris poſtulabat ſuſpendebatur,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              in­
                <lb/>
              terim tantum mercis lanci imponebatur, donec æquipondio præpondera­
                <lb/>
              ret in æquilibrio. </s>
              <s id="s.003102">ſingulæ autem trutinæ ad aliquod determinatum pondus
                <lb/>
              trutinandum, erant conſtitutæ, v. g. vna ad ſex libras, altera ad octo, &c.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.003103">quam diuiſionem, ac fabricam ſtateræ non eſt difficilè exhibere, cum ex Ar­
                <lb/>
              chimede propoſ. </s>
              <s id="s.003104">6. & 7. de æquip. </s>
              <s id="s.003105">eadem ſit proportio inter pondus mer­
                <lb/>
              cis, & pondus æquipondij, quæ eſt permutatim inter diſtantias vtrinque ab
                <lb/>
              aſſumpta trutina, quæ in trutinando hypomoclij vicem gerit: nam ſtatera
                <lb/>
              reducitur ad vectem; pondus erit æquipondium; & merces in lance erit po­
                <lb/>
              tentia mouens: ſunt autem in tota ſtateræ haſta trutinæ plures, hoc enim
                <lb/>
              modo tota fit vniformis quoad pondus. </s>
              <s id="s.003106">æquipondium præterea debet ha­
                <lb/>
              bere tantum pondus, quantum eſt in nuda lance, vt ſic tota ſtatera ſit per ſe
                <lb/>
              ſola æquilibrabilis: & præterea debet habere pondus ſtatum, a c legitimum,
                <lb/>
              v. g. vnius libræ, aut duarum, aut trium, prout magis
                <expan abbr="trutinãdæ">trutinandæ</expan>
              merci ido­
                <lb/>
              neum erit, & hoc erit proprium æquipondij pondus. </s>
              <s id="s.003107">vt autem ex ſingulis
                <lb/>
              trutinis ſingula pondera ponderentur. </s>
              <s id="s.003108">ſingulis nota aliqua ſculpenda eſt, vt
                <lb/>
              facilè mercatores merces ponderent, quod hac ratione fieri poteſt. </s>
              <s id="s.003109">pona­
                <lb/>
              mus æquipondium eſſe 12. librarum. </s>
              <s id="s.003110">dico, quod trutina C, dabit in lance
                <lb/>
              pondus mercis 12. librarum, ſi ex ea fiat æquilibrium, eſt enim vt A C, ad
                <lb/>
              C B, ita permutatim æquipondium 12. ad mercem; ſed A C, ipſi C B, eſt
                <lb/>
              æqualis, ergò etiam æquipondium 12. erit merci æquale, hoc eſt vtrunque
                <lb/>
              erit, 12. librarum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003111">Similiter ſi fieret æquilibrium ex trutina D, eſſet vt A D, 3. ad B D, 9.
                <lb/>
              ita 12. ad 36. tandem trutina E, æquilibrante, eſſet vt A E, 9. ad E B, 3. ita
                <lb/>
              12. ad 4. Si igitur trutina C, notetur 12. numero, trutina D, num. </s>
              <s id="s.003112">36. tru­
                <lb/>
              tina E, num. </s>
              <s id="s.003113">4. & idem de cæteris: ſtatim facilè erit quodlibet pondus per
                <lb/>
              huiuſmodi ſtateram exhibere. </s>
              <s id="s.003114">Vnde videas contrario ab illis modo in </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>