Vitruvius - De architectura libri decem

Vitruvius, De architectura libri decem, 1567

Table of contents

[1.30.] Q.

[1.31.] R.

[1.32.] S.

[1.33.] T.

[1.34.] V.

[1.35.] X.

[1.36.] Z.

[1.37.] Errata. primus numerus paginarum ſecundus linearum eſt.

[1.38.] FINIS.

[1.39.] Pauſaniac Finis

[1.40.] M. VITR V VII DE ARCHITETTVRA LIBER PRIMVS.

[1.41.] εx quibus rebus Architectura conſtet.#Cap. II.

[1.42.] De partibus Architecturæ in priuatorum & publicorum ædi-ficiorum distributionibus, & Gnomonices, & ma-chinationis. # Cap. III.

[1.43.] De electione locorum ſalubrium & quæ obſint ſalubritati & unde lumina capiantur. # Cap. IIII.

[1.44.] De fundamentis murorum & turrium. # Cap. V.

[1.45.] De diuiſione operum, quæ intra muros ſunt, & eorum diſpoſi-tione, ut uentorum noxy flatus uitentur. # Cap. VI.

[1.46.] De electione locorum ad uſum communem ciuitatis. # Cap. V II.

[1.47.] M. VITRVVII ARCHITECTVRA LIBER SECVNDVS. Proœmium.

[1.48.] De priſcorum hominum uita, & de initĳs humanitatis, atque tectorum, & incrementis eorum. # Cap. I.

[1.49.] De principĳs rerum ſecundum Philoſophorum opinio-nes. # Cap. II.

[1.50.] De lateribus. # Cap. III.

[1.51.] De Arena. # Cap. IIII.

[1.52.] De calce, & unde coquatur optima. # Cap. V.

[1.53.] De puluere puteolano. # Cap. VI.

[1.54.] Delapicidinis, earumque qualitatibus. # Cap. VII.

[1.55.] De generibus ſtructuræ, & earum qualitatibus, modis, locis. # Cap. VIII.

[1.56.] De materie cædenda, & de arborum quorundam proprietatibus. # Cap. IX.

[1.57.] De abiete ſupernate, & infernate cum Apenini deſcri-ptione. # Cap. X.

[1.58.] Finis ſecundi Libri.

[1.59.] M. VITRVVII DE ARCHITECTVRA LIBER TERTIVS.

184152LIBER tectum animaduertendum eſt; nam poſtquam epiſtylia, zophoros, coronasq́; impoſuerimus, debemus tholum
(lanternam noſtri uocant) quœ ſupra tribunam, & hemiſphœrium est, tam alta ſit, quàm dimidiata totius
operis diametros; nam ſi diametros totius ambitus primi gradus ſumatur, & in duas œquas partes diuidatur,
tunc ex una ſupra coronam fiet altitudo tholi, ſupra tholum flos est inuerſœ roſœ ſimilis cauum tholi ſummi
complectens, cui ſuſpendebantur uota; is altitudinem capituli œquabat, inque pyr amidem deſinebat, quemad-
modum in nummis aliquibus Neronianis est uidere, in quibus ſupra eminet pyramis. Qui uero huius pyrami-
dis terminos uelit dignoſcere, œquilaterum formet triangulum, cuius baſis ſit latitudo teſtudinis intra muri craſ
ſitudinem, quemadmodum ex deſcriptione colligitur. Prœter templorum ſitum, diuerſa quoque genera diuerſis
numinibus conſtituebantur, orbicularis forma Ioui, Baccho, & Soli; aperta, & ſine tecto item Ioui. Veſtœ
1110 templum tanquam pila erat rotundum; cœleſtibus Dĳs excelſa; infernis, depreſſa; terreſtibus, media templa
œdificabantur. Varia item ſacrificiorum genera, uarios uſus templorum requirebant. Prœter rotunda au-
tem, & quadrangula templa, formas alias multorum laterum,& angulorum, ſi quis faceret, modo uſum ali-
quem reſpiceret, non prohiberetur. cœterum distributio ingenioſa, ſymmetriœ aptœ requirerentur, cumſoli
diſpendio, & columnarum magnificentia.

57[Figure 57]b 3 d e 2 1 f c a222033304440

Item generibus alijs conſtituuntur ædes, ex ijſdem ſymmetrijs ordinatæ, & alio genere diſpoſitio
nes habentes, uti eſt Caftoris in circo Flaminio, & inter duos lucos Veiouis. Item argutius nemori
Dianæ, columnis adiectis dextra, ac ſiniſtra ad humeros pronai. Hoc autem genere primo facta ædes.
uti eſt caftoris in circo. Athenis in arce Mineruæ, & in Attica Sunio Palladis. Earum non aliæ, ſed
eædem ſunt proportiones. Cellæ enim longitudines duplices funt ad latitudines, & uti reliqua exifo-
na, quæ ſolent eſſe in frontibus ad latera ſunt translata. Nonnulli etiam de Tuſcanicis generibus ſu-
mentes columnarum diſpoſitiones transferunt in Corinthiorum, & Ionicorum operum ordinationes.
Quibus enim locis pronao procurrunt antæ in ijſdem e regione cellæ parietum columnas binas collo-
5550 cantes efficiunt Tuſcanicorum, & Græcorum operum communem ratiocinationem. A lij uero re-
mouentes parietes ædis, & applicantes ad intercolumnia pteromatos ſpatio parietis ſublati efficiunt
amplum laxamentum cellæ. Reliqua autem proportionibus, & ſymmetrijs ijſdem conſeruantes, aliud
genus figuræ, nominisq́; uidentur pſeudoperipterum procreauiſſe. Hæc autem genera propter uſum
ſacrificiorum conuertuntur. Non enim omnibus Dijs ijſdem rationibus ædes ſunt: faciendæ, quod
alius alia uarietate ſacrarum religionum habet effectus. Omnes ædium ſacrarum ratiocinationcs, uti
mihi creditæ ſunt, expoſui. Ordinesq́; , & ſymmetrias earum partitionibus diſtinxi, & quarum diſpa-
res ſunt figuræ, & quibus diſcriminibus inter ſe´ ſunt diſparatæ, quoad potui, ſignificare ſcriptis cu-
raui. Nunc de aris Deorummortalium, uti aptam conſtitutionem habeant ad ſacrificiorum ra-
tionem, dicam.

6660

Text layer

Text normalization

Search