Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[61.] THEOREMA 17. PROPOSITIO 19.
[62.] SCHOLIVM.
[63.] THEOREMA 18. PROPOSITIO 20.
[64.] SCHOLIVM.
[65.] Linea horæ 24. ab ortu vel occaſu. Vel horizontalis linea.
[66.] Linea horæ 12. ab ortu vel occaſu.
[67.] Linea horæ ſextæ à meridie vel media nocte.
[68.] Linea horæ 12. à meridie vel media nocte.
[69.] Linea horæ 23. ab ortu vel occaſu.
[70.] Linea horæ 22. ab ortu vel occaſu.
[71.] Linea horæ 21. ab ortu vel occaſu.
[72.] Linea horæ 20. ab ortu vel occaſu.
[73.] Linea horæ 19. ab ortu vel occaſu.
[74.] Linea horæ 18. ab ortu vel occaſu.
[75.] Linea horæ 17. ab ortu vel occaſu.
[76.] Linea horæ 16. ab ortu vel occaſu.
[77.] Linea horæ 15. ab ortu vel occaſu.
[78.] Linea horæ 14. ab ortu vel occaſu.
[79.] Linea horæ 13. ab ortu vel occaſu.
[80.] In horologio, quod circulo horæ 13. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumlibet duarum horarum huius tabu læ ſunt, ex ſcholio propoſ. 22. parallelæ.
[81.] Linea horæ 11. ab ortu vel occaſu.
[82.] Linea horæ 10. ab ortu vel occaſu.
[83.] In horologio, quod circulo horæ 10. ab ortu vel occaſu æquidiſtat, lineæ quarumcunque duarum horarum huius tabulæ, ſunt parallelæ, vt conſtat ex ſcho io propoſ. 22.
[84.] Linea horæ 9. ab ortu vel occaſu.
[85.] Linea horæ 8. ab ortu vel occaſu.
[86.] Linea horæ 7. ab ortu vel occaſu.
[87.] Linea horæ 6. ab ortu vel occaſu.
[88.] Linea horæ 5. ab ortu vel occaſu.
[89.] Linea horæ 4. ab ortu vel occaſu.
[90.] Linea horæ 3. ab ortu vel occaſu.
< >
page |< < (164) of 677 > >|
184164GNOMONICES nis minor eſt angulo D H μ, altitudinis poli, (Si enim æquales eſſent anguli A D a, D H μ, exter-
nus
, &
internus, recta H B, foret radio D a, parallela; ſi autem maior eſſet angulus A D a, angulo
1128. primi. D H μ, coirent inter ſe rectæ H B, &
D a, quod non ponitur) fit, vt Horizon parallelis illis oppoſi-
22Quando alicu-
ius
ſigni atcus
eſt
Parabola, vel
Ellipſis
, arcus ſi-
gni
oppoſiti in
horologio
de-
ſcribi
nequit.
tis neq;
æquidiſtet, neque eos tangat, neque ſecet, vt ex coroll. propoſ. 7. præcedentis lib. conſtat.
Quamobrem arcus ſigni illius, cuius radius ſecatur, erit per eandem propoſ. 7. Ellipſis. Manife-
ſtum
autem eſt, quando alicuius ſigni arcus Parabola eſt, vel Ellipſis, oppoſiti ſigni arcum in horo-
logio
deſcribi non poſſe;
propterea quòd rectæ ex H, emiſſę radium illius non ſecant, vt diximus.
CÆTERVM ſatis erit, ſi ex poſteriori figura huius propoſ. portionem arcus cuiuslibet ſi-
33Quo pacto ex
portione
vnius
arcus
alicuius ſi
gni
uſque ad li-
neam
meridia-
nam
deſcripti,
deſcribatur
re
liqua
portio, at-
que
etĩam arcus
ſigni
oppoſi ti, ſi
arcus
ſignorum
õ
ppoſitorũ ſue-
@int
hyperbolę.
gni vſque ad lineam meridianam ex vna duntaxat parte deſcribamus.
Ex hac enim & reliqua por-
tio
ex alia parte, (atque in ſequentibus quidem horologiis multo accuratius, quàm ſi totum arcũ
4410 ex figura radiorum Zodiaci deſcriberemus, vt ſuo loco dicemus) immo &
totus arcus ſigni oppo
ſiti
(ſi tamen diameter arcuum, nempe recta H B, in figura radiorum radios ſignorum oppoſito-
rum
ſecet.
Nam tunc ſolum, vt oſtendimus, illorum ſignorum arcus hyperbolæ oppoſitæ ſunt, &
135[Figure 135]55206630 ęquales) deſcribi poterit.
Ita autem propoſitum exequemur. Sit hyperbolarum oppoſitarum, vel
Parabolæ
, vel Ellipſis axis A B, qualis eſt meridiana linea in horologio horizontali, &
portio arcus
7740 illius, vel ſectionis conicæ vſque ad axem deſcripta ſit C D:
Inuento autem in axe A B, puncto E,
per
quod arcus ſigni oppofiti tranſire debet, (quod quidem habetur, ſi D E, ſumatur æqualis dia-
metro
tranſuerſæ arcuum oppoſiterum in figura radiorum, nempe ſegmento rectæ H B, inter ra-
dios
illorum ſignorum oppoſitorum) &
acceptis rectis D A, E B, inter ſe æqualibus cuiuſcunque
magnitudinis
;
diuiſaq́; diametro D E, bifariam in F, ponemus vnum pedem circini in F, & alterũ
extendemus
ad quodlibet punctum arcus C D, vtpote vſque ad C, &
circino non variato deſcribe-
mus
ex F, ex altera parte axis arcũ occultum alicuius circuli;
Item alios duos ex vtraque parte eiuſ-
dem
axis verſus partes E.
Rurſus vnum pedem circini ſtatuentes in A, extendemus alterum vſque
ad
C, &
ſic manentibus circini cruribus extenſis, deſcribemus ex A, arcum circuli, qui priorem ex
F
, deſcriptum ex altera parte axis ſecet in G;
Item duos alios ex B, qui priores duos ex F, ex vtraq;
8850 parte eiuſdem axis verſus partes E, deſcriptos ſecent in H, I. Nam per punctum G, tranſibit arcus
C
D, productus, &
per puncta H, I, incedet arcus oppoſitus, & æqualis, qui per punctum E, poſi-
tus
eſt tranſire.
Eodem pacto, ſi circinum extendamus ex F, in K, & ex F, tres arcus deſcribamus ad
interuallum
F K;
Item ex A, & B, alios tres ad interuallum A K, vnum quidem ex A, & duos ex B,
qui
priores tres ſecent in L, M, N, tranſibunt ijdem arcus per puncta L, M, N;
Et ita alia atque alia
puncta
, quotquot voluerimus, inueniemus.
Hortarer tamen, vt ex F, in portione arcus C D, acci
perentur
puncta illa, vbi à lineis horarijs ſecatur.
Quòd ſi arcus ſignorum oppoſitorum non ſunt
hyperbolę
oppoſitæ, &
æquales, vt contingit, cum diameter arcuum, vel recta H B, in figura radio-
rum
Zodiaci radios oppoſitos non ſecat, ſed vnum tantum, ſatis eſt, ſi bini duntaxat arcus ex alte-
ra
parte axis D E, ſeſe ſecantes deſcribantur ex F, &
A, ita vt F, ſumatur in quocunque loco diame-
tri
A B, etiamſi illud non ſit centrum:
Nam tunc arcus oppoſiti ſigni deſcribi non poteſt, vt

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index