184178PHYSICORVM ARIST.
poteſt, ut continuum quid, copulatumúe ſeipſum moueat?
Nam quo quippiam unum atq; continuũ eſt, non tactu, hoc
paßionis eſt expers, quo uero ſeparatum eſt, eo nimirum
aliud agere, aliud pati eſt aptum. Neq; ergo quicquam
ipſorum, ſeipſum mouet (quippe cùm copulatum ſit) neq;
aliud continuũ ullum, ſed in unoquoq; diuiſum ſit, quod mo
uet, & quod mouetur, neceſſe est: quod intueri licet in ex-
pertibus animæ, cùm quippiam animantium ipſa mouet.
Nam quo quippiam unum atq; continuũ eſt, non tactu, hoc
paßionis eſt expers, quo uero ſeparatum eſt, eo nimirum
aliud agere, aliud pati eſt aptum. Neq; ergo quicquam
ipſorum, ſeipſum mouet (quippe cùm copulatum ſit) neq;
aliud continuũ ullum, ſed in unoquoq; diuiſum ſit, quod mo
uet, & quod mouetur, neceſſe est: quod intueri licet in ex-
pertibus animæ, cùm quippiam animantium ipſa mouet.
Quod quidem patebit, ſi cauſas diuidamus:
atq;
licet, &
in mouentibus ea, quæ dicta ſunt, ſumere. Alia nanque præ_
ter naturam motiua ſunt: ut eſt uectis, motiuus ponderis, nõ
natura. Alia ſunt motiua natura: ut calidũ actu, motiuum
eſt eius, quod eſt potentia calidũ. Similiter & in huiuſmodi
cæteris. Mobile etiã id eſt natura, quod eſt potentia qua-
le, uel quantũ, uel ubi, cùm in ſeipſo tale principiũ, & non
per accidẽs habet: erit enim idem, & quantũ, & quale, ſed
accidit alterum alteri, & non per ſe competit. Ignis igitur,
atq; terra, mouentur ab aliquo, ui quidẽ, cùm præter natu-
ram: natura uerò, cùm ſub potẽtia ſuos ad actus mouentur.
in mouentibus ea, quæ dicta ſunt, ſumere. Alia nanque præ_
ter naturam motiua ſunt: ut eſt uectis, motiuus ponderis, nõ
natura. Alia ſunt motiua natura: ut calidũ actu, motiuum
eſt eius, quod eſt potentia calidũ. Similiter & in huiuſmodi
cæteris. Mobile etiã id eſt natura, quod eſt potentia qua-
le, uel quantũ, uel ubi, cùm in ſeipſo tale principiũ, & non
per accidẽs habet: erit enim idem, & quantũ, & quale, ſed
accidit alterum alteri, & non per ſe competit. Ignis igitur,
atq; terra, mouentur ab aliquo, ui quidẽ, cùm præter natu-
ram: natura uerò, cùm ſub potẽtia ſuos ad actus mouentur.
Quoniam autem eſſe potentia multipliciter dicitur, hæc
eſt ſanè cauſa, ut non ſit perſpicuum à quonã talia mouean
tur: ut ignis, ſurſum: & terra deorſum. Diuerſo autẽ mo-
do potentia ſciens eſt, qui diſcit, & qui iam ſcientiã habet,
& non contemplatur. Cùm autẽ actiuũ, atq; paßiuum ſint
ſimul, euadit interdum id, quod eſt potentia, actu tale: ut id
quod diſcit, & ex eo quod eſt potentia, fit aliud potentia
rurſus: qui nanq; ſcientiam habet, & non comtemplatur, eſt
potentia quodammodo ſciens, ſed non ut erat anteà quàm
didic iſſet. Atque cùm ita ſeſe habet, niſi quid
eſt ſanè cauſa, ut non ſit perſpicuum à quonã talia mouean
tur: ut ignis, ſurſum: & terra deorſum. Diuerſo autẽ mo-
do potentia ſciens eſt, qui diſcit, & qui iam ſcientiã habet,
& non contemplatur. Cùm autẽ actiuũ, atq; paßiuum ſint
ſimul, euadit interdum id, quod eſt potentia, actu tale: ut id
quod diſcit, & ex eo quod eſt potentia, fit aliud potentia
rurſus: qui nanq; ſcientiam habet, & non comtemplatur, eſt
potentia quodammodo ſciens, ſed non ut erat anteà quàm
didic iſſet. Atque cùm ita ſeſe habet, niſi quid